Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 38, 17 July 1906 — Page 1

Page PDF (307.81 KB)

«&
*a T-Iavraii o ttoopoiuvpoiio in
POVLUA U'l AI 17
HELU APAU, i?7
BUKID LJ, HBLU US
Moolelo
Kahiko.
MOOLELO .VO,
Ka Na=i Aupuni o Hawaii.
SoomaLaitHauw *- J.
no KA XA'l AUPUNf
Pel a DO ke uhaki i ke kn. O kd pnlapula n ke bo na, ke Alii la, kauui hou ibo DO la pwL.innU ilo'io o ka Upu, He kua hui Tka maia a hiun, e rank-Mil* toi n pepe D.I keiki e ula tie aud. A a a haja nuk^u pel i, nUiUi, mini k.i ai -ADA i ka ai, ke ko a me ka ma LI. ;inhe e make i ka pnloh a iui> Ka wi. A ike bo iiohiii mi miikn i La nlu ae a La uihelehelo, olao ao no ia uahelc
A ma na wahi bos i olepeui ae ru a n jn aiua'n kipuln, a hooahi Duu.Uku.1 man lau ,IR>.I T U hou 0 k^i.i IM U*u lapsian e baawale aku ai ka \\u inai ka uuieLe aku a Le kanaka
A mai keia wa aku, mai hookna p^a onkou i Da wince A e mai am a oukuu i ke Akua i pouo k.i n.iho t ua A ni'ni hoi ia, pa, ua onkou, e ua 'In EL me -i'u mna L&iki i nlelu mai DPI i kd inoa o ka oidht, a ke alu o Kua'iewi, heiha, la hi 1 , o k* iuoa ia o ka niAhiori ai A kakou, o KU^HENYA.
£ia o Kamehameba ke maliiai nei, a eia hoi kp Akua Eai-makaliikl o llaLoaliij ke liana Dei i liana haua o ka bple ana mai kela aoao a keia aoae o ka aina, e pahola ana i ke kapu moe malaua o na'ln a me na kanaka o keia a me keia wabi.
Me be mea la ma ka hoomaopopo aoa a ka mea kaktu, ua biki e o Kamehameha a me koua poe alii a me kona poe kanaka i Kailaa; a o ka buakai ka<*hele a ke akua a Kahoahi mauka mai no ia o ba aina ke ka'i ana mai a hoea i Kona.
E like me ka mea i boikeia »e nei mamaa no ke ana o keia kapu, oia hoi ka moe aoa o Da mea a pao, oa 'In H me na makaamana imna o keid Akua, me he mea la, ma ka hoomaopopo ana a ka mea kakau, aa like keia hana ana a Ka-mehameha me ka boopaa aoa i ka boobiki o kon* aapuni malana o na'ln ame na kanaka. 0 ke alu a o ke kanaka e moe aiia ma ka wa a ka buakai kaabele a Kahoahi er hele ai, ua manpopo aa ae ia alu a me ia kanaka o Eahoalu ke Akua a o Kamebameha hoi kd Moi
Ee ike nei kakou i ka naauao hohonu o EamehimehA ma
keia banu nui i mea e ikei i ai be alu opukeemoa a nonohua

0 lobo o ka a inn- i ko Kamehameba noho aoa ae i alii aimnku
ku hookahi no Hawaii u puni, a i njrea hoi e paa ai boua
nohoaln ana malnna o ka lahcikaoaka a kona Aupani mai o
a o.

Mahope iho o ha hala aca o kekahi mau la o ko Kamehameha noho ana ma Kailua, ua hoi a'cn la oia a noho ma Eealakeku*. ma Eona He ma,
Ma keia wahi, e holi ae kaaa, e ka makamaka helohelti a nana akc he mahele boo, a oia iho keia,
0 ai o Eamebamebu e noho an* ma Eealakekua, o ka wa ia i make ai o Eahekili, Moi o Man*. Ua make oia ma ka malama o lolai, uia ka m til a in a o "Eaaona" wahi a keba-hi poe, ma ka M H 1794 ma UlukoD, W«ikiki ae nei, UA manao wale IB, aa make oia i be kauawaln o l» iia mau ma-kahiki. A D^ Eameeiamoku a me Kamacawa i hoih r -aaliu
1 kona kino knpapa a & hona iloao o ke ana hana ma Ldloko
Eooa Akau Hawaii.

HI.
Kit Huulvh o Ao WaJeef mri Kolio ana ma Kalihi

Ko Lona
ana n kc Alma Ulu o EnmeJia'ilana.
Ua hai mai kekahi \ oe kamaaina o Kailua, Kcu lAupLKo, i^a-m^a-4t-fl-fetiu, aia keia "lepo" hiki ke ai ia. malol.n o ka lokd o Kawainui (ma Kailua) H* IIKP ka ke ano o keia lepo me k-i haupia i kupaia 3 IHO'H, ke uhkahk 5 !; a pela iho la no ke dno o ka a ijna'k'i.
!Je ano pipili no e like me ka lepo palolo. A-mfa k
Ua oleloid ma kn wa i akoakoa ai na koa a pau Q Kniubbmneba ma Kailua, mahope iho o koca kaut» ana me Kalauikupule a landkila ai oia, u^ nele o Kai-lua i ka ai ole, oia hoi ka poi kalo maol<; a ua kii na kaanaaina o Kail La, me ka ike ole o na kanaka o Kamehameha, i keia "lepo aiia" iloko o ka loko o Kawai* nui, a hoopiha i na kirmau umeke a piha me ua"lepo nei. A o ia ka ai i hanaiia ai kekahi poe koa o Eame hameha.
NokeiaAhio tla (oia hoi o Ka-Ulo) kekabi mele koihonua waiw-ai nui loa. A o keia kekahi D- aa mele Hawaii kahiko loa; oa aneane paha e p ha ka 1800 na nui o ka make hi id ke kahiko o nei mele. A. penei paha e maopopo ai.
Mai ka wa mai o Ulu a hoea i keia au o kakou & noho nei, aa like paht ia me na hanauna 'Jii be 60 at oi iki. E lawe kakoa i 30 makahiki ke kowa man aw a. maa mau i laweia e ka poe kakaa moolelo kahiko r mai ka wa o kahi hanaana a kahi hanauna, e loaa ana-he 1800 makahiki. He mele waiwai nui loa keia i ka poe huh moolelo kahiko,
A penei ua mele Koihoaua nei o Ulu i kapaia. nohoi o Kftjalu,
MELE EAAPUNI HONUA NO EA-ULU A
1 0 Kaulu nei wau
2 0 Kama a Kalana
3 0 ka hiamoe kapu
4 Ka Auwaalalua
5 Ke keele maa ala-i oa
6 0 kuu lei. o pawa
7 0 ka men oana i hoolei
8 Ka
9 E Kaulu— E—Kiwaa ia
10 E Kaulu — E — auwaaia
110 lele aku keia o Wawaa

12 0 Upola, o Pukalia-iki
13 0 Pukalm nui, o A'lila
AKU AKA,