Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 39, 18 July 1906 — HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I. Ka Na=i Aupuni o Hawaii. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I.

Ka Na=i Aupuni o Hawaii.

Aka, niamua nae o ka- hoinoi ana ia o ke kiuo make o Kahekili ua hooana maiu aku ia na mau mahoe nei ia Kalaeone, he alii no Koolauloa ( Oahu--nei ) e h(ffo i Kona,' Elawaii. e hoike ai i ka lohe ia Kamehameha no ka make ana o Kahekili. la meu !a hoi, ua ae ia o Kalanikupule ( a ma ka olelo hoi a kekahi poe o ka mea nana i hoopuka i ke kapu ) aoie waa hookahi e haelale iho i ka Mokupni o Oahu uei a hoio aku i kahi mokupuni e aku. Ua hoonohonohoia na auwaa na wahi »110 nui a puni 0 Oahu nei no ke k ; ai ame ka pnakaa'a Ica ana i ka waa a mau waa paha e haaleie ana ia Oahu nei a holo no upuni e ae. Eia hoi 0 Kalaeone ma Waikiki kahi 1 noho ai no ke kumakena 0 ka Moi 0 Kahekili, A i ka haawila . ana aku 0 keia kae'oha malu ia kalaeone e Kameeiamoku ma, ae koke oia. 0 keia ali'i 0 Kaleone, he alii kaika oia i ka hoewaa a he . kaoaka ikaika nonoi i ka hakMa ame ka mokomoko*. akamai i haihai kanaka. Aua ike hoi 0 Kameeiamoku ma ia mau ano iioko 0 uu' lii oei 0 Koolauloa. I ke ao ka haawiia ana 0 keia eauoha i ua o Kalaeone; a ia bo iho i ka hele ana a huli ka i*a, a'puka ka hoku hookele waa, o ka iho aku la no ia o ua alii nei 0 ka uhiwai 0 Koolauloa o loaa ka waa. ua hele a piha i ke 0 o holo ai i ko moana, panee aku !a keia i ka waa a lana ike kai. Kau aku la nohei keia lalau, ka lima ika hoe. Hookahi a elua no aia nei mapuna hoe u ka iiiki iho. he owe ia o ke kai oia no oe 0 ka haluiu 0 ka nalu e po'i aha, oil-i paa-o ana kahi waa Qia nei i waho lilo oka moana, Ilaila, kukuiu kahi pea 0 ka waa;/he kipu wale no ka ia nei hana. Oia heie keia me ka maalahi a hoopii keia i Ka waa oia nei no ka lae 0 makapuu. Ke maamaama loa aela laia nei i hJopii aku <ii ma īa wahi, ua hele keiai waho 0 ka moana, a hoi iioko 0 ka aina. Pela kaia nei hana ana a ku pono keia ma ke alo ponoi 0 ka lae o Nakapuu. 1 kona makaukau ana e hoohuii ika waa oia nei no ka holo ana 'ku ia moana; ua loaa mai la ia i na kiu 0 Kalanikupuie. a "pa ana no hoi ka la kou iaia noi: "He waa e holo ana i hea?" Pane aku la ne ua alii kaeaea nei 0 na pali Koo lau: "He waa ē holo ana ike kai. A heaha ka oukou Baalaila? ,, "Aole ka oe 1 lohe 1 ke kanawai 0 Oahu nei; āo |L he waa haalele iho ia nei: aia a pau na la panewane * w-a oke Alii?*' . ''O oukoa no ke malama ia kanawai: he v o'u e h6lo ana i Na.ui," i pane aku ai o-Kalaeone.