Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 41, 20 July 1906 — KA MOOLELO NO KAMEHAMEHA I. Ka Na=i Aupuni o Hawaii. [ARTICLE]

KA MOOLELO NO KAMEHAMEHA I.

Ka Na=i Aupuni o Hawaii.

A ;a wa i h >is wahian ne ai n'i ka'naka ro ka make o ka Moi o na mokupuni hniia o Maai, Molokai, Laiai a īno (ianu. Ua hoie aku la ori hauwawa a lohej) Kamehaineha, puka mai 1 a oia mai Joko mai o ka halo, a nioan ae ia: "Ileaha k-»ia e h»uwawa mai nei na kanaka?" Pane aku !a kekahi ,-ona. "110 loilii kiekie a puip'.i nohoi. lle wahi w.ia kia 'loa kona oka ];ae ana mai !a, A o : a ka na kanaka e hauwalaau mai !a." Alaila, puka loa aku la o Kamehameha a waho o. ka lanai lau-nia. Aiawa i hoea aku ai Ke koa a k'amailio aku la ia Kanoehameha. "Ee hi:aolelo ka'u i lawe mai la imoa oa, e ke alii. O Kahekili; ua make. Pe!a mai nei ke!a alii malihini mai Oahu mai nei." "Ow&i ka inea o keia alli?" i ninau mai ai o Kamēhameha i ke koa. Pane ako la nuhoi ke koa: "* T E-ai mai nei oia i kona iuoa o KHlaeone.". v "Ae. He alii io no. He alii kela no loko o Ku_ kaniloko," wahi a liamehameha., I kela wa no i iho ai aa Paiea nei i ka lanai lau-niu a iho aku la a hui me Kalaeone. Hai aloha iho Ia laua; a ia wa i hoike mai ai o Kalaeone i na mea a pau e pili ana i ka make ana o Kahekili a me kōna. hoounaia ana mt'i- e Kameeiamoku a me Kamanawa e holo mni oia a hoike mai ia Kamehameha ia mau mea. Ua hoi ako la o Kamehameha me ka malihmi a hiki ika iiale. Aua rr alamaia e Kaouehameha me . ka maikai. E ka m-akamaka heluhelu, tra kekahi maheie e pili ana i keia huakai a Kalaeone, ua ho keia, he 20 ka nui o kona poe hoewaa i nei holo ana a hui me Kamehameha ii,Hawaii. A o._Ka!ona hoi kona hookele waa. A hala elua la oko K.-laeone noho pu ana me Kamehameha, ua hoeu ae la' ua alii nei o ka papa alii o Kukaniloko e holo no Hilo. Aiawa i ninau mai ai o Kamehameha i ua lii nei: "Holo oe i Hilo; ka makamaka o ke alii e noho aku ai o ia wah ?" Pane ako la o K&laeone. "E hoio au i o Kekaulikeikawekiuonaiaui. 0 ko'u makamak» ia oia wlhj ke aku. Ekolu o makou a'a i Hilo e noho ma 1 U.a p-au ko lakou m&'nao ana he Qahu, Alaila, nmau hou mai la q Ka.mehameha: "Owai ia poe o oukou e noho mai la i-IIiI o?' 4