Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 43, 23 July 1906 — Page 1

Page PDF (304.96 KB)

"I Taw ail o Hoopoiiopono in Hawaii.
1'OAKAHI IULAI 23
BUKK II, HELL 1 4-5
NA HELU APAU,
Moolelo
a h i k o .
HE JfOOLKLO .VO,
Ka Na-i Aupuni o Hawaii.
Mnanei kaun, e ka makamaka heluheln, e hoomaopopo rff, n,i oleloia ua make o Kahekili IUA ka mala ma o 'Knaom" (oiti o Inlui) o ka M H 1794, ma Ulnkon, W&ikiki, e like uao ia i hmkcia ma ka Helu 38, "Bnlie II o A'rr XH'I Alumni nei nolaila, oka m.ilama »o keia, A i olp, o ka malaina paha o Ang'ite ka nuildtufi i bnlo ai o Kulaeone mm Oahn akn [nei] a bin in me KuiaelinniPha ma KealahekuH, Kona Hema, Maw d n.
Hnoknbi n«e laea maopopo Ion, o ksi hapa \\v t \\ena o ka M H 1794, ka wa i make m o Eahskili; a m* uo kn wa i kaahele aku ai ke Alsua o Kahoalii mai Kt»alaheknn akn, a holo pn ai o Kalaeone me Kamehampha no Hilo
0 kiibi bnpoao pabri keu e kaiudilm ai no Uekahi ma hele auo nui IC.R i pih i ka mooleln o K/imebaaiebj, oia hoi ke ku ana in-n n Vaimknu-i i Hiwaii nei oui u,i pill ann u-ii loa kd raoolelo o Ire'a kau.iL) ilokn n ka mnnlelo o Kameba meha' a be ruea boi keift e honpina ai i na, maUlua, pibi ole o ka moolelo o Knmeliameha i ka'i bope ae uei nn ko Kameba raehu buipa at-a me ua kanaka k<»lo raoanakanlana nei ilrko o ia mnu la mabope ibo o ka make ana o Kapeim Kuke.
0 Yanikc UH. he kanaka Pelekane oia a o konaJnuapiL-v
uia o George Vancouver. Ua boea mua mai keia kaoaka i H*
wan uei ma ka la 3 n Maraki (wabi a ka moolelo Hawaii a
RKV F JPokuea) a wabi hoi aka moolelo a Prof Alesauder.o
ka la 2 IA o Maiaki o ka M. H. 1792:

Ua boike raai o Aberabama Foinandei ma kana buke elua Ka Lnhiti Pduneua, aooo 244, ua ku mua mai o Vana-koua ma ke kaikuono o Kealakekua, Hawaii, ma ka la 3 o Maraki,
1 kona biki uua mai malaila, ua uinau oia no ka Moi
KalBuiopnn, a ua bairn laia, ua make o Knlaniopuu. laia i
hiki mai ai la Tra, aole i loaa o Kamebameha iaia ma Kea-
lakekua.

Peiiei ka Prof Alexander boike ma keia wabi Ua hoea mua mai laua, (oiaboi^o Vauakoua maluna o ka moku ••DjflOLvery" a m^ LutaDelaBroughton, maluDa o ka moku "Chatham" i Hawaii, ma Maraki 2, 1792, a holo ftkn la ma ua kapakai o Eona.
Aia o Kamehameba ma kekahi aoao o ka mobupuni (o Hawaii me be mea la, e lawelawe ana ia ma ka mahelehele aua i na aioa o Keoua i make a kaana ae mawaena o kona poe kanaka
Ke kakoo nei ken* iuabe1e o ka mooleio a Prof Alexan-der, pili i ko Kamebameba kaapuni ana i ka mobupnni o Hnwaii elike me ia i hoikeia ae nei maluna ae nei. elike me ia a ka me* kakau i hookolo ai ma ka moololo a ke knan-hau L S. Peleiohotani, koe WA!B no he wahi paewa mo t . m.i nawA i hooko ai o Kamahftmeba i beia hana.
lie mpa oimo ua kulike ua mahele elna ma fca- honpao-
popo ana o ka wa a Karaebaraeha i hooko ai a i boeu ai no ba
hooko aua i keia liana tnahopa iho uo la o ka make ana o ka
make ana o Keoua ma Kuwaiha'jj o kahi i paewa .AUO M
mabple elna oia ka heibe ana o ka L S. Peleioli-
lelo aia ka hooko ana o K-amehnmeha i ua hann'la, ., ^e
iho o ka make ana o Kahekili-. ma hope iho hoi o ka IMI»
-ana o knknhi man la o ba nobo ana o Kalaeone me Kam<'h a
meha ma Koalakeknu.

HttrmiaLauli.auw. e J Jf Pofpfie no KA NA'I A UP UK1.
III.
Kd Mixjlelo o Jco Wnltea ma Nolio ana wa Kalilii
(/Jio o tie Alt\\w Uln n Knmelia'ikaiw.
Va k,i minaa o kekahi poe kakan moolelo kahiko o IT^
« tin n"i, o kuid 'Moan.iv 1 ! 'iikaioo," oij ka mimilo o NoreTra^i.
^ i in l«p mwi oinio \\uia, dlnila, ua hoesi o Ulu i Koie^ai, uat
*^ui opa

IVhiM lakon.i hiki ana i keia vahi, A kona hoi ana ir^i l:\\ila mm a hoc:i hou i Ha\\\\ah nui, dole i hoiko mai ke m?i£ i>i mt-ij aolc nohoi kekahi mooielo knlnko o Hawaii nei 'J± niaojiono ])iiha la knkouko noonoo iho kakou o keia T*R, i -t ila 1-clp innjinn u hole ai mai Hawaii akn nei a hoc.'i i NoreTTij ma Euiop i, ma ni.a ke nlnhele «iku o ka Lae Hao, a i olc, ^JK :L rii'i aku pnh.i, hnlo aku ma Afenka a nee aku a hoea i Euri>f a. lie jino pohilnhi ke olclo Uio kakou. o keia an, he (> uaa kia.Io"i^
i ( It IIP w.ia pi'lrlun piha k>na i lioea ax in m.iu ka'aa'- 7 0 k
Ma keia A\\ahi e hoomaka ai na kuniu Icnauhau elus, ko T7]»i i^
mo ko Nana-Ulu

KUAUHAU 0 ULU KUAU HAU 0 NANA-ULU
KANE WAHIME
Nasiaa'u Ulukou

W/HI>L iCi-'Ki'
Kdjiunuu Nara

» >*;in a iB RjdiBOWo. Swamea Pma PehekeuT*
Uiilem Nanailani
3 Nrinaila lli-.akniiu W*iko *m TeliekeuU UUae Pehdaemou
in
J Waikuli Kekanilani KnliPK'i- 1'pliekema Sanahapa Nanamiia
u , ni oa nA HA
r, Kuhelei MavanaH Sknamua Nai-aLopeNanaikeao
moana *la Konohiki Daku
(, Knnohm nikmiliilB Wawen* Nanaikeau Elehu Keaoa
na kaku
7 \\Va«ima HmamahQ AkftUna Keaoa AVaohala Hekumc^
ia
H Akal-na Hmakaivoa Manimna Hekunon Kumukna Umalei
Mauihopf

Maniakala
„ Ihmaka Hinakea TTmalei L'nuiama K*»-i
iana lohaila Sanamoa nai*
10 Nanamft Hiuaika
paokua S-naknlnKaUi Ia.k«a la.Uc.ia,
,1 Nanaku Kal.anku
Matalena. fthlotai Hop B
lcl hnnua Manakaoko
, • ai. n a kM Kaluhioka «op«Hi Hauaiu
ko lain llelerai^R *aia
H HelBpax KnokookuHulumaoaMaUla.eKoihoaho
ft makalaui ilam »ena ua
a*
l4 ,T.H«n.fl»«ai All r-a Leloh.onia Hapuu
kala
Uui kalaai (Alkana-a)
n Aikan* Hinanam Pmu Kekupah.uMa.hkea Ha^ B ke

kamalama k»l a
Ma keia wain m-uamana hou ka Papa Knpubaa o Uia
elua mana flia.ka mahele o Puna a me liana.

Aele i pau