Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 43, 23 July 1906 — HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I. Ka Na=i Aupuni o Hawaii. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I.

Ka Na=i Aupuni o Hawaii.

Mnanei kaua, e ka makamaka helnheln, e hoomaopopo ua oleloia ua make o Ka'hekili ma ka malama o 'Kaaonn" (oia o Inlai) o ka M H 179-1, ma Ulnkou, Waikiki; e like me ia i hoikeia ma ka Helu 38, Buke- It o Ka Na'i Aui>uni nei nolaila, o ka malama uo keia, a i ole, o ka malama paha o Aug:ite. ka malamn i holo ai o Kalaeone mai Oahu aku [nei] a hui ai me Kauiehauip ha ma Kealakeku ;i, Kona Henaa, Hawaii. Hookahi nae mea maopopo loa, o ka hapa waena o ka Mli 1794, ka \va i make ai o Kaliekili;.a ma uo ka wa i kaahele akn ai ke Akua o Kahoalii mai Kealakekua akn; a holo pu ai o Kalaeone me Kamehameha no Hiio. 0 kahi kupono paha keu e kamailio ai no kekahi ma hele ano nai lea i pili i ka mūolelo o Knmehameh»; oia hoi ke ku ana mai o i Hawaii nei: oiai uapili ano nui loa ka moolelo o ke'a kauaka iloko o ka moolelo o Kameha meha! a he mea hoi keia e hoopiha ai ī na makalua piha ole* o ka moolelo o Kamehameha i kaa hope ae nei no ko Kameha meha huipu ana me ua kanaka kolo moanakanlana nei iloko o ia mau la. mahope iho o ka make ana o Kapena Kuke. 0 Yanakc ua. he kanaka Pelekane oia a o kona»inoa piha oia o George Yancouver. Ua hoea mua mai keia kanaka i Ha waii uei ma ka la 3 o Maraki (wahi a ka moolelo lia'wmi a Rev F JPokuea) a wahi hoi aka moolelo a Prof Alesander,o ka la 2 ia o Maiaki o ka M. H. 1792: Ua hoike mai o Aberahama Fornandei ma kana buke elua Ka Lahui Poīunesia, aoao 244, ua'ku mua mai o Vanakoua ma ke kaikuono o Kealakekua, Hawaii, ma ka la 3 o Maraki. 1 kona hiki ana mai malaila, ua uinau oia no ka Moi Kalaniopnn, aua haiia iaia, ua make o Kalaniopuu. laia i hiki mai ai ia wa, aole i loaa o Kamehameha iaia ma Kealakekua. Penei ka Prof Alexander hoike ma keia wahi: Ua hoea enua mai laua, (oia o Yanakoua maluna o ka moku *'Dißcevery" a me Lutanela Broughton, maluna o ka moku i Hawaii, ma Maraki 2, 1792, a holo aku la ma na kapakai o Kona. Aia o Kamehameha ma kekahi aoao o ka mokupuni (o Hawaii me he mea la, e lawelawe ana ia ma ka mahelehele ana i na aioa o Keoua i make a kaana ae mawaena o kona poe kanaka: Ke kakoo nei keia s mahele o ka mooleio a Prof Alexander, pili iko Kamehameha kaapuni ana i ka mokupuni o Hawaii elike me ia i hoikeia ae ne.j maluna ae nei. elike me ia a ka mea kakau i hookolo ai ma ka moolelo. a ke kaanhau L S. Peleioholani; koe wale no he wahi paewa ma k, ma nawa i hooko ai o Kamehameha i keia hana. He mea oiaio ua kulike na mahele elua ma lia hoomaopopo ana o ka wa a Kamehameha i nooko ai aihoeu ai no ka liooko aoa i keia haua mahope iho no ia o ka make ana o ka make ana o Keoua ma Kawaihao; o kahi i paewa , 'ii ona mahele elua oia ka heike ana oka L. S. Peleioli' ">o lelo aia ka hooko ana o Knmehameha iua hana'la, _ t ;e , iho oka make ana o Kahekili'. ma hope iho hoi o ka uain, -ana o kekahi miiu la o ka noho 'ana'o Kalaeone m.e Kam>cvb a melia uaa Kealakekua.