Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 53, 3 August 1906 — Page 1

Page PDF (317.59 KB)

TX'n Hawaii o Hoopdnopono in Hawaii.
IHULIMA AUUATi: 3 UHJfi
XA IIEMJ APAU, 2"2
BUKE II, IIKLl" -VI
JNloolel o HI a wn i i
a h i k o.

no AVI JU'J 'A L'PUXf.
llwmaAaulovui e J
MOKUNA. 11T.
Iftc u ', il»x\\\\,i|.iu j ;.»*HIU i ik j '. kp kiuu polo'oi a i 1 a ' 11 !L i.i ri aw • (in d* i:> '!i \\A . hirp niri K^ ukdii 'o i i ke kin 1 ! nolnle 1 . o UaisniiiMin. MUIW.UI np a L holibo ka heln pfcihi n,,i ia h^na. .Anle t j ha|u Urina pokn kp
A'fl A/IM u An -l/iiin-i'/ » /;.? /n fc i i/»tf "ii'i " i ir'i./'i'fuir 1 < Ilauou nei. Anlp p.ilia hp raoa h«wa UD k.i niiM kakau jjioo-lelo kp boo.komo ma kpi.i wain i k'i Pelfiuholdni mahele o pih tin a no ho Va mk'mwd ku hou ana mai Hawaii nei, elike me kiuia i hoopaa ai maloko o kana buke rooolt'lo kakaultma
A nau no e Ka DLakamaaaheluhelu, e hoohalike-l>ke iho i keia mahele me ko ka mabele raua i hoike ia ae nei, no ka eloa o na manawa o ko Vanekouwa ku ana mai i Hawdii'nei.
Ua ike na liiwahine oia au i ke kipu kau poohiwi, a na oleloia, o ka Moiwuhine Kamaraala, wahine a Libohhol, oia hoi o Katnehameha II, ma hope mai, oia ke pookela loa o ke Aliiwahine akamai ma ke kipu pololei.
Ke ike nei kakon, e- na makameka lielnhelu, ma keia mahele i hoikeia ae la, i ko K^mehameha kapili ana i mo-kukana noua, ma o ka kokua ana a Vanekonwa; a kaheai L ka inoa o ua moku la o Pelekaoe,
He mea boomanao hoi no ka haawi ana o Kame
bameha ia Hawaii Mokupum na Pelekane e kiai a e
malama mai.

Ke ike pu nei kakou i na hana hooholornua a Kamehameha ma nei mea he Nai Aapuni. a e boike ana keia mau mea, he alii noonoo naauao o Knmeha mehd; a ua piha oia me ka ike kalaiaina bohoDU.
Ma-inei e nuna ai kakou i ka Mr Peleiholani tna hele moolelo no ka okolu o ua hiki ana mai o Vane kouwa i Hawaii nei.
-ffff EA.niu v ka ua i horn mai a\ u I'antkouiia i Haitan nti
Ma ka la 13 a Feberuan, M. fl. 1793, ku bou mai
o Vanekouwa i Hawaii nei mai na kapakai mai o
Amenka. Ma Hilo no keia ku boa ana mai o Vane-
kouwa, a e nobo ana no o Karaehameha malaila.

la wa nae a Vanekouwa i ku mai ai, he manawa ia e nobo ana o oka o Hilo i ka hauoli mabahiki bou elike me ka maa o la mau la kahiko o Hawaii nei.
Ua launa hou o Vanekouwa me Kamehameha a me na'li', Ua haawi bou o Vanekauwa he man bipi mai Kaleponi mai ia Kamehameha.
Ua kau mai o Kamehamehtt maluna o ka moku o Vanekouwa a bolo mai la a ku ma Kawaihae. A malaila, loaa bou ia Kamehflrofiha ho mav holoholona mai a Vanekouwa
E Boomauia aku ana.
Kn Munich) o Jeo Waken ma Noho ana ma Kahli— Ka Loaa.
cma o Ise Alma JJlu (f

He mauu leo lea beiu ke k&ni mai i kona wa e lele at i ka lawaia, a pela uo i kona hoi aua mai. 0 kana bam, he a in like me keia Ku ro hek kek ke, Ma keia auo kaui e ba- u\\i ha POP kouo (hbhpa) mann.
lua like loa ke kaliea ana o k& leo o ka mea kono manu ma keia i hoikeia ae la, aole e n&le aon ka hei n ua maou ^ nei i ka upena a kn lawaia mnDii. He mauu onn 1-ia keia ke ai elibe me koae.
Aka, aole palia keia o ba mauu Aaia naua i poalo i ui mrtlia o Hema. He man a nkoa DO paha? A henlia la ia m-inn' 1 *
Ala ma kekabi :t>na o nei mauu i hoikeia ae nei, P rran-popo ai jjaha kehahi auo.o knia m^nu, oia- -ka Aaiacuhe-a-jCane. O ke uno o keia noa, be A-Bi-euulie-H-Kdue He mauu ai enuhe kooa auo, elike me ki mauu Kolea.
Aole auei be Kolea ke auo o uei mauu? Ua-ikeia ma ka Monlelo o Mn'i, ka makanla kauUna o Moloktii, o ke Kolea kana man elele hoouua nlelo, a o koia mmi kaikuahine nnhn| ia ? A ma i& ano, ua lilo ke Kolea i mauu bookapnhiui mi ka keia moolelo kehiko o Hawaii nei. Ak», ke ir a-nao koho wale no n&u ke.a o ka mea kakau.
OLELO H OAK AKA.
Uiai, e boopukaia aku ana no na laUni mookuuu
bau ehi mai a Wakea mai a hoea mai ia Kamehaiieba
I; a pela nohoi a hoea loa mai i keia wa, ma kei^ hopa
aku, e ka n^ea kakau; nolaila, e nee hele aku ana na
hoakaka ana a ka nua l^kau no na 'lii k^biko. phke
me na mea i ioaa laia. A e boomaka ana keia mai a
Wahieloa oku. ko keiki u Kali sinui a-Hp,ma me Hint
uluohiti.

No WAHIELOA,
Eliko me ka mea i hoikeia ae la, I e ! *eilu o Wa
hie loa na Kahamui a-Hetna me Hmauliiohia.

Ma ka moolelo e, pili ana ia Wahieloa, aole no
like loa kt hoike ana a ia mau moolelo no ka mea, e
pih ana i kahi i hanaaift BI oia. Olelo kekahi poe na
banauia oia ma Kipahulu, Maui; a, ulelo- hoi kekahi
ua banauia oia ma Punaluu, Ka.
He mea maopopo i kabi i noboi ai na kupuna o Wabieioa ma Kipahulu no ia. Ma ke a wahi noboi i noao ai o Laka kana keiki. 0 ka wa i hanau ai o Wabieioa, aia no ia mahope ibo o ka hoi ana mai o Kahai (nui a Hema) mai Kahiki mai.
laja i hoi mai ai mai kn huakai imi i ua maita o kona luaui makuakane, oia o Hema, a boea oia ma Kau, Hawaii. IJaila loaa kana wahine no Kahuku. oia o Hinauluohia. Nobo o Kahai me koia wahine a haoau o Wihielea ma Wailau, Kau, Hawaii. E'Hoomauia aku ana.