Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 58, 9 August 1906 — HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I. Ka Na=i Aupuni o Hawaii. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I.

Ka Na=i Aupuni o Hawaii.

Ua hoomauia ke kipa ana o ko uka aku nei poe koa, oia hoi na koa o Kalamkupule; a pela nohoi me na koa o Kaeokulani ma kai mai o ka moana. Ua hela keia kaua kipu ana o na aoao elna, mauka aku nei a makai mai nohoi, mai Koo'aupoko aku nei a hoea i Koolauloa A i ka hoea ana o Kaeokulani i Waimea, ua pae oia i uka; aua loaa iaia ke kulana maikai no ka hoonee aua i ke kaua. Maanei, hoouna o Faeo i kona mau aawaa kaua e hoJo a hiki'i Waiaoae, a e hoike aku na'lii o- ia mau kaiana, oia hoi o Nuuano a me Naili. e holo tnai a hui me ia (Kaeokulani) maikai o Ewa. Mai Waimea aku, nee aku la o Kaeokulani a hoea i Waialua. A mai Waialua aku hoi, nee mai la ia me kona poe koa aina a hoea i Kaukonahua. Uaila halawai oia me Kaanaana, kekahi alii oiwi o Oahu nei O ko Kaanaaoa poe kanaka a ua Kaanaana nei nohoi, hui iho la me na koa o Kaeo, a iho nui aku la uo kai o Ewa ika i'a hamau leo. A hoea o Kaeo kulani i kai oEwa; kanali aku la ia o ka hiki mai o uaMii o Waimea. Hemeaoiaio. ua hoea,inaiia no laua mai Waia* nae mai. Hni aloha iho la laua me Kaeo; a ia wa i kamailio mai ai o Naili ia Kaeo: Auhea ce, eke Alii, e hoike aku au ia oe i na olelo a'u i lohe pono ai mai kou poe koa p£noi mai, a oia keia: E kiola ana lakou ia oe iloko oke kai, ina e hoi hou ana oe i Kauai no ke kii ana i poe koa hou. Ua lohe pono au i keia mau olelo; a oia ka'u e hoike aku nei ia oe e ker Alii i maopopo ia oe. A o ka hoao no paha ka mea e ikeia ai ka oiaio a me ka ole o ka'u i hoike aku la ia oe. .I ka lohe ana o Kaeo i keia mau oielo, o kona hoeu koke ae la no ia i kona poe koa ponoi e hoi hou na waa i Waianae. Nolaila, ua haalele o' Kaeo ia Ewa a holo uku la a hikj i Waianae. Ama Waiane.e i kukakuka ai o Kaeo me nei mau alii nui o Oahu nei e kaua lakou ia Kalanikupule Ma ia kuka ana, olelo aku la o Kaeo i na'lii o Oahu "Ua ahona ka make ana ike kaua; he nui na moe puu, Ao ke kaua ka mea e ikeia ai ko kakou poe hoaloha oiaio a me na kanaka koa." JE Hoomanawanui iho a pulelo hou aleu.