Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 62, 14 August 1906 — HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I. Ka Na=i Aupuni o Hawaii. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I.

Ka Na=i Aupuni o Hawaii.

Ia wa nae, eia no ke ; a Kapena*l3ali!anu ko lealea nei roe na'lii. E ahaama ana, ae mu ana A he hana maa mau loa ia a keia Kapena Ei'aunu e. haūa ai. 0 ka la ekahi ia o lanoan, he la aha-a'ni ii 111 ia no ka Moi Kalanikupule, a me kona uoe alii a pau. A o.Kapena Ealauna kekahi a me kona poe. ' I keia ahaaina ana, ua oiu ae la he haunaele mawaena ona ame na lii. Ama la haunaele ana i pepehiia ai oia (Kapena a a make pu ho: kekahi haole nona ka inoa o Gnrdner; oia hoi o Kalakini. Ua pepehiia kekahi poe luina a koe he eono o lakou. 0 ke-kumu i noa'a ia ai 'keia poe luina ī loaa ai ka poe na lakou e hooponopono i ke ano 6 ka hookele ana i na'moku eiaa o Kapena Ealaunu i muke iho !a. Pepehiia iho 'a keia poe haoie ma'aio o ke ha a Kalanikupule a make; a hoouna āku la no 'oia i kona poe kanaka e pepehi i na luina o luna o ua waapa i piha ika paakai a i ili ai lioi ma kua-au mawaho ae o Kaihikapu. He mea majpcpo, ua iho la la Kalanikupule, mameli o keia hana lima-koko, na moku o Kapena -Ealauno, a ua ikaika loa kona manao e hoio koke i liawaii e kaua ai ia Kamehameha, Ua heomakaukauia iho la ua mau moku nei elua no ka holo ana o ua rca'i moku nei. Ua hoopihaia iho 1* na moku eloa me na koa ame na mea apau e makaukan ai ka no ke kaua ia Kamehameha. Ua hoio ua mau t»oku nei a mawaho o Mamala, ua hoomaka na haole e hamo i ke ta ame ka aila i na likini. 1 keia hana ana a na haole pela, aoie i kana mai ka nui o.ka hohono ame ka pakn'i o luna o ka moku, Ua luai o Kalanikupule ame kona poe koa, a ua makemake ole iho la o Kalanikupule e hoomau aku i kona holo ana no Hawaii. ? Nolaila, ua hooieleia mai oia a me Kamohomoho ma Waikiki a o na koa ua hoihoiia j Kou, Honolulu. 0 ka noho keia a hala kekahi mau la mahope mai, ua holo hou uo ua mau moku nei mai Honolalu aku nei no ka hele no o ua Kalan'ikupule nei e kaua a e hakaka me Kamehameha. Eia nae ma keia holo hou ana oua mokn, no ka piha loa kekahi poe mamaka kaua 6 ua o Kalanikupule o hamo hou ana na haole i ka mea hohono a lanou i hana mua ai* noleila, ua hookania lakou maluna o na waa*