Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 65, 17 August 1906 — Moolelo Hawaii Kahiko. [ARTICLE]

Moolelo Hawaii Kahiko.

Hoomakaukauia e J. M. Poepoe no KA NA'I AUPUNI. MOKUNA III. Ka Moolelo o ko Wakea ma Noho ana ma Kalihi—Ka Loaa ana o ke Akua Ulu o Kameha'ikana Ua oleloia ko Hua Aupuni, he aupuni oluolu; he aupuni lai o ka noho ana. A no ia kumu i kapaia ai o a, o Huanuiikalailai. HE MELE KOIHONUA NO HUA. 1 O Hua a Pau ke Alii 2 No Honolulu a me Waikiki 3 I hanau i Kahu'a i Kewalo 4 I Kalia la, i Kahu'a 5 O Makiki la ke ewe 6 I Kanelaau, i Kahehuna ka piko 7 I kalo i Pawaa ke aa 8 I uka i Kahoiwai i Kanaloahookau 9 Haule i Honokohau 10 I uka i Kappaukini 11 Hoi no i uka o Kawaihona O keia Hua e oleloia nei, oia ka Hua nona ke pana olelo kaulana e o nei i keia wa ia kakou mai kahiko mai, oia hoi: "Maloo na iwi o Hua i ka La." He nui na mahele moolelo kaao e pili ana i keia Hua ma ka maloo ana o kona mau iwi i ka la. He elua mana moolelo o Maui, a hookahi no Kohala. O ke ano nui no nae oia ka hoopaapaa ana o keia alii o Hua me kona kahuna o Luahoomoe, no ka mea e pili ana i ka manu i kapaia he "Uwau." No keia ukiuki o ua alii nei ia Luahoomoe. ua kauoha oia e puhiia ka hale o ua kahuna nei ame kana mau keiki elua, oia o Kaakakai ame Kaaiahua. Eia nae, ua kauoha keia kahuna i kana mau keiki, oia ke make, a o laua ke ola. A penei ua kahuna nei i olelo ai i kana mau keiki: E kii olua i elua mau ipu awaawa, a e hookomo mai iloko nei o ka hale. Ma ka wa auanei e puhiia ai ka hale o kakou i ke ahi, a ku ka punohu o ka uwahi, a ma kahi e hina ai o ka uwahi, o ko olua alanui ka hoi ia e hele ai. Moe ka uwahi, malaila olua e hele ai; aohe maka kanaka nana e ike ia olua. E hoi olua a luna o Lihau noho. (Olelo kekahi poe iluna o Hanaula--Mea Kakau.) A make au, ko olua luaui; oia ka wa e paa ai ka ua i ka lani. Maloo na wahi apau o ka Pae Aina nei o Hawaii. E Hoomanawanui iho a pulelo hou aku.