Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 76, 30 August 1906 — Page 1

Page PDF (308.77 KB)

Hooponopoi;o ia .Hnv/nii.
Nn
Kahilianhini ka Elele Lakui i Waslnetona.
I'd A HA, AUGATE 30 l!)Uli
NA HELU APAl T .-^r,
BUKI: ii, HEi-r 7.i
Moo lei o
HE MOOLELO XO
i\\o KA MA'I AUPUN2
Ka Na=i Aupuni o Hawaii.
Elike me ka nni «i ko Kainna hornmkiki ana mai me kona no? ko» e oi'o m
Ua ku aka la o Kaiana i k,\ pu, a make iho la oia A m.\ kou ni'ko an« o Kainna i hnauhep A a'i ko KriUni^upalp aoao; <\ io».i ka Unakila M Karrteh-mie-ha ma M la.
A penei hoi ka Ab n ril]arai Fornander hoa'iaka no keia kaua:
I k'\ pae rina rnai o Kamehameha i Oaha/ra paa iho la i kona ma'i koa ke kaha e noe ana mai Wam-)ae nifli n ho« i i Waikiki. Ho mo a ia helu i bala mainrie iho, no kd hooponopono <»ria a me k.i houma-kaukriu ana i kooa man koa, na pii nku la lakou no uka o kp a^awa o iNuunnn, kahi n KalnDiknpnle i boonono ai i Ho ad poe koa roai kai aka n^i o Paiwa a nee a^'i i uka. E paa pu ona o Kaumuohena. Kapa eli, Kaukahuka, Kawarunakoa, Luakaha, Kahap.inkai K lno3'.aka^l jeo a QI° Nauiinvi i kon^i poe ko*.
Ma Puiwa i hui ai na puahkaua elua 4 ua hoouka la ke k ma me ka iknikd a me k-i hahanri In a e na aoao elu.i. Aka, maojuh o k,i 01 aku o ka holo pono o na hoohanaia ana o i
A ua hoiiuheeia hoi nu koa L' Oaliu nci a u,i nui ko lakou lukuia ana, 0 k* (.10^ kein o Kikau i make ole, cu holo aka m a p-ikele ma ka pimina ana tna na paid pah e ku a DA ma kei-i a r uo lioia aoao o ka oawa; a he heluna nai hoi o lakoa i kaieliaia aku a iele pl aku la i alcxq ka pall o Nuuanu.
I ka eha maa loa no o ka nee auri o ke kaua, da make o Kiiana arae knna hoahanau o Nalnolea
0 Ko^laukaDi hoi ka uOdhinau o K'llrtnikupole, ua p.ikele oia i kona holo ana i Kaua'. U
Be maa maaiaa lehulehu kona o ka holo pee ana ma na kualiiwi mawaena o Koolau ame Ewa; a ma-hope paa iho U oia i ka hopu pij ia ma ka aka o Wai pio. Pepehiia oia a make laweia mai la kona tjeana imua o Kamehameha, a ha i ia aka laimua o Kukaili-mobu, ke akaa no'i Aupuni o Kamehameha.
III.
T-i ijlp'o ia o P,.a<) l.uia mp M3kuakaumara a me liPkohi pue p>» mo laa* ka i liolo mai mai Kahiki mai ra» ka wa kohiko loa a noho o Paao ma KohaU i Hawaii; nka, hoi no o Makuak«umana i Kahiki. Ua hiki mai o Paao ma Kohila i kcjfaa ia Lonoktiwai ko Hawaii alii mahopc mai o Kapawa;o ka umikumama ono \\K o'a hanannn alii.
I k.i wa i noho ai o Paao ana Kohala, lilo ko Hawaii DPI imu alii i ka hana hewa t alaiU, kn o Paao i alii tna Kabiki. O Pili, kA inoa o ua alii la i holo pu mai m-< Paao, a hoonohoia oia mi ko Hawa-i nci pap* alii."(Moolelo Hawaii (1858) Acao 7).
Ud banaaia o Lonokawai (o ka {.ololei nae o La-nakawrii. WE^. KAK-\\U) ma ke k'awa auau o Kuaikua, ma Wahiawa, Waialna ae nei. Ma ka wa i hanau ai
0 Lanakawai. P noho an* koia luaui maVuphine, o
Mali ni a kona ino-i m^lu. u o kekahi pohdku. nui p'aJa
halaha ma ke|,a o ua k*wa nei I kona hanau ana,
ua nemo aku la ke ke ki A hna ana ilana o kta. wai o
ua kawa nei; o oia ke kurn 1.1 deia til kPia alii o Lana-
kawai, a i o'e, o Linaikaw^i

Nolnila, n komo am iloko o ke riQ maniwai noho ahi ai o L^uakaW'ii na moolelo pili i«- Pa-ao time Ma-knaknumaa.i, a hn m-M mmkn MUI ko knmdtil.o ana i ka moololp P pth uiirt ia P .i:\\ii I ka hoorartopopo HUH
1 ku mahplp Mno'-eln U'aw.iM DPI •) k. ji n man Id, mi* ha
WA e noho anno Limit WAI i .iln no Ilawa'i i hik 1
ai o Pa an wmp M ik .ak-\ UUHH-L

A no ko Paao iko Hii
waii nei i ka hann ii«»w,i,
n i alii no Hawd'.i m-i.
oia ana o LRcakawrii, a i

i i ka lilo ana o na'lii o Hai a hoi hou oia i Kahiki e Ir^ A me h^ mpti la, i ka va e i^ 1 , i ka wa paha e nrhoal'i
and o Laan, i kdpiia hm, o Lau'/ahi, ke keiki a Lana. kawai me kana w-ihine, n Kalutraliiokawai, i hoi hou ai o Pdaoi K-iaiki oia Un hi-akai ku i alii no Hawaii nei.
Ua olelo n.ie o 8 M Iv.ujiak«>u md kana mooleJo Hawaii penei:
Mamuh o ka nele una o Hawaii nei i ke alii, nolaila i kina ai ke alii i K'-ihiki; pela me na mooku-auhau alii. He manawa loihi loa ka noho alii ole ana o Hawaii (nei). Ao na'Jii o Hawaii, he mau alii makaainana, a be makaainana wale DO i kekahi ma. nawa,
(E HOOM4.ULA AKU ANA.)