Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 76, 30 August 1906 — Moolelo Hawaii Kahiko. [ARTICLE]

Moolelo Hawaii Kahiko.

He-unalaul-auia e. J. 31. Poeppe no EA 2)A'I A UP UNI MOKUNA 111. "Ua olelo ia o P-»ao laua me Makuakaumana a me kekahi pue' pu me iaoa ka ī holo mai mai Kahiki mai ma ka wa kahiko loa a noho o Paao ma Kō'naUi i Hawaii; aka, hoi no o Makuakaumaoa i Kahiki. Ua hiki mai o Paao ma Kohila i ke kau īa Lonokawai ko Hawaii alii mahope mai o Kapawa;o ka umikumama ono ia o:a hananna aiii. I krt wa i noho ai o Paao ma Kohala, lilo ko Hawaii nei oi ?u alii i ka hana hewa, alaila, kii o Paao i aiii foa Kaaik'?. "0 Pili, ka inoa o us alii la i ho!o pu mai m•' Paao, a hoonohoia oia ma ko Hawa ; i ne i papi alii."(Moolelo Hawaii (1858) Aeao 7). Ua hanauia o Lonokawai (o ka pololei nae o Lanakawai. Kak-au) ma ke k'awa auau o Kuaikua, ma Wahiawa, Waialua ae nei. Ma ka wa i hanau ai 0 Lanakawai, e noho ana kona luaui makuahine, o ' Mahuia kona inoa o kekahi pohaku. nui palahaiaha ma kes.a oua nei I koua haaau ana» ua hemo aku la ke ke=ki a ana iluna o lAi wai o ua kawa nei; o oia ke kum i-i heia ai keia alii o Lanakawai. a i o'e, o Linaikawa». Nolaila, e komo ana iloko o ke hu maniwa i noho alii ai o Lanakawai ua moolelo pil-i ia- Paao ame Makuakaumana, a he m-a maik-ii hoi ke kamaiho aua i ka moolelp e pUi aua la Paao Ika hoomaopopo ana 1 ka maheie Moolelo Hawan nei o keia mau la, ma ka wa e noho ana e Lanakawai ī ain no Hawau i hik 1 ai o Paao ame Mnk ;aka ! ituana. A no ko Paao ike ann ' ka iiio ana o na'lii o Fla~ waii nei i ka hana !i ,> wa, > a hoi nou oia i Kahiki e ai i aiii no Hawaii nei. A ree he mea la, ika wa e ola g,na o Lfcvnakawai, a i oie, i ka wa paha e nehoahi ana o Laau, ī kapaia hoi, o Laa<;ahi, ke keiki a Lana, • kawai me kana wahine, o Kaloh'alhokawai, i hoi hou ai o Paao ī Kahiki ma ka huakai kii i alii no Ilawaii n ei. Ua olelo nae o 8. M. Kamakau ma kana moolelo Hawaii penei: Mamuli o ka nele >ma o Hawaii nei i ke alii» nolaila i kiiia ai ke alii i Kahiki; pela me na mookuauhau alii. He wanawa loihi loa ka noho alii ole ana o Hawaii (nei). Ao na'iii o Hawaii, he mau ali l makaainana, a he makaainana wale no i kekahi ma_ nawa. (e hoomauia ,aku ana.)