Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 78, 1 September 1906 — Page 1

Page PDF (325.92 KB)

Hawaii e Hooponopono ia Hawaii.
£ahiliaulani ka Elele Lahui i Wasinetona.
POAOXO, BEPATEMABA 1, 1906
KA HEIJT APAU, 227
E II, HKU 1
Moolelo Hawaii
Kahiko.

Zoomakaukauia e. J. M. Poepoe no KA NA'IAUPUNE
HE MOOLELO NO
Ka Na=i Aupuni o Hawaii.
MOKTJNA III.
Manope Vho o keia lanakila ana o Kamebandeha ua haawi ae la oia i ke kauohH e bookuuia na pio a e hunaia hoi na kino o Da heana e waiho ana ma na wahi lehuleha i booakaia ai ke kaua.
Ua noa i na makamaka a me na ohu_a o ka poe i make (o ko Oahu nei poe) ke lawe a h*una i na heana o ko lakou man ohana i make. Ua kauoba nohoi D Kamebametra i kuna urau flii'puaTi, e~1iele~~mawae-na o na poe i baule ma na kahua kaua e nana i k** Hawaii poe Kanaka i make aja ola mafiiinetnnie~~ima paha
0 ka poe i make, e kbnu ia lakoo; a o ka poe hoi i pakele mahanenune e hoi hoi ia lakou ma ko lakou mau wahi boomoana, no ka imi ana i mea no lakou e ola ai.
A hala he mau Ja o ko Kameh-iineha noho ana ma Honolulu nei, e hooponopono ana i ka nohona o na'lii me na kanaka, me ka mala ma ana hoi i ka maluhia, oiai o Ka makia no ia o kona aupuni, wahi ana i hoike mai ai i na'lii ame na kanaka o Oahu nei, ua hoomakaukau oia no ka hele kaapuni ana ia Oahu nei.
Faipai nui o Kamehameha i na kanaka e hoo-ikaika nui i ka mahiai i poao ka nobo ana. Ua lawe lawn nohoi oia i ka oihana mahiai i mea e hoalaia ai na roauao hiaai mahiai iwaena o na kanaka.
0 kekahi hana nui a K-imehameha i hana ai. oia ka hcouna ana i kona poe ilaoiuku e huli i na pa e paa la ana e na'lii ame na kanaka o Oahu nei. He mea oiaio, mamuli o keia hnliia ana o na pa niawae-na o ko Oahu nei poe alii ame na makaainnana, na paa loa i ka loaa la mau me* i na ilamnku o ua Paiea nei.
A mahope mai oia in a a la, ua hele o Kamehame-ha i ka hoolaupai ia Oahu nei; a oia ki hnakai kaa-punr aina maa anai lawelawe ai ma Oahu nei, laia i kaapuni ai ia Oahu nei, ua hele oia ma ke komoha-na, oia hoi ma na Ewa a na Waianae, A Waialua. hoea i Koolnuloa a i Koolaupoko nohoi; a hah hoi no Honolulu noi,
0 kahi ana i huomaka mua ai i ka bana hoglau-pai aina ma Oahu nei ma Kapalama no ia ame Niuhe-lewai ae nei.
HE WAHI MOCLELO NO PAAO.
0 ke kuttzu nui i haalele aku ai oPaao i kotra at-
na hanau oia kona hakaka ana me kona kaikuaana
me L on op el*. 0 keia Lonopele, he kanaka mana oia
a he kahuna nohoi. He kanaka ike oia i keia tme

A o keia
naka nae a i elna he maa kanaka mahiai no la&a.
&a'mftkki-D Lonopele i kona .aina a raaikai. Ua kanu oia i na laau huaai he nhi iloko o kooa kibftpai. I kekahi manawa nae mahope mai ua hoohooi iho la • Lonopele i ka paa o na hna ai o loko o k*na kihapai i ka aihuela a manao' wale iho la no ift na ke keifer ni a Paao i aihae; nolaila hele aku la oia a olelo- ako la ia Paao no ka pau o/na h-ja- ai o kana mau kmnulaao i ka aihoeia e ke keiki a Paao
Alaila olelo aku la o Paao ma ka ninau ana. 'feiu ia Lonopele.
"Ua ike pono no 'nae faba oe ua pau io fc& kua G» kau kamulaaa i kn'u keiki?-
Pane mai la hoi o Lonopele: "Ua ike awrftt hele ana o kau keiki ilaila \ ka bua ni o loko o ko'ukihapdi eia no BU na ua keiki lanoai i koloheikuj kibxpai.' Inn pela; wahi a Paao i pane aku ai i ke kaiku* ana, e kaha ana wau i ka.opu o kua keiki; a iJoaa ole-ka h-ia o lo'-o o kau kihapa-; pehea iho ISL oe?.
Olelo mai la o Lonopele, "Aole ia mo a me* a & A a w»le*no ia mea me oe. E hana aku no oe i ka opu o kan_ keiki elike me kou makemake. Aka, e p aao — el I ka wa hea la i ike ai oe e kahaia ana ka opu o ke kanaka? Aka, ina hoopaakiki oe; me oa wale aku no ia."
A pane aku la no o Paso: Aole; e kaha ana no* wau i ka opu o kuu keiki; i mea hoi paha e* ikei'a- at- ka oiaio o kau olelo ana, UA ka'u keiki i ad hue i nai haa-ai o Joko o kou kibapai,
lua loaa ia mea iloko o ka opu o kuu keiki, alai*
la,-ua hewa kuu keiki; a^ua pono oe e LonopeFe; ak*
hoi, i loaa ole IA mea ma loko o kona opu. alaila^ u»i
bewa oe, e ke kaikuaana i ka olelo ana, na ka'u keikii
i aihae i ka bua o kou lubi.

(E HOOMATJIA AKU ANA.)