Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 82, 7 September 1906 — HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I. Ka Na=i Aupuni o Hawaii. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I.

Ka Na=i Aupuni o Hawaii.

Lohe i.ho la o i keia mau olelo oha mu a ua poe alii nei o kona wa no ia i haalele iho ai ia Oahu nei; a holo aku la no Hawoii e hui me Kame hi.meha. A hoea o Kalaimamaha i Hawaii, hui iho la me Kamehameha, Ia wa i hoike aku ai o Kalaimamahu 1 ka ohumu o na 'lii o Kawaii iaia (Kamehameha) no ko lakou haalele ana ia lakoi i Oahu; a pe* la hoi me olaumu ana oua pie alii nei ona e kii e kaua i 9 Kauai. I ka pau ana o ka Kahimauahu miu olelo kulou iho la ke poo o Kamehameha ilalo a aea ae la iluna; ia wa pane mai Ja oia ia Italaimamahu; Nani wale hoi kah[ huha (oleloo kahi aiii) maikai o ka alo ana mai nei o ke kai. ' 0 ka oliumu o na 'iii no kuu hoi ana mai nei i Hawaii nei, a haaiele aku nei ia lakou ī Oahu e kaula'i 1 wale ai i ka Ia me he mau puu wahie maloo la i makaukau no ka make wa le no ike oue o Kakuihewa, 0 kahi mea i maikai lo'a ai o keia ohu'mu: oia ko lakou makemake ana e kii e kaua ia Kauai. Ka! Nani kahi puolo momona au iau mai nei oke kai. A ina pela e uhoi aku ka ia e ka hanau, i Oahu." Ua haalele aku o Kameham.eha m Hawaii a hoi mai la i Oahu nei A hiki o Kamehameha i Oahu nei ua ]cuka pu iho la me koaa poo alii no ke kii ana e kaua ia Kauai. 1 keia kuka anao Kamehameha me kona poe alii iio ke kii e kaua ia Kauai ua hooholo iho la lakou e hooana mua aleu i kekahi elele e hui mua me Kau» mualii no ka ninau ana'ku iaia no kona manao e haawi mai i ka moku o Kauai no Kamehameha. •Ua hoounaia keia elele e % holo i Kauai. • Ua hui iho la oia me Kaumualii. Penei ka olelo aka elele i hoounaia aku ai mai Oahu aku nei imua o liaumua)ii: "E ke'lii, e Kaumualii —e. Eia ka olelo a Kamehameha la i hoouaa mai nei e naua iho oe." . Ia wa i haawi aku ai ua eleie nei ia Kaumualii, ekoln pohaku ulu maika nunui eleele, a ekolu pohaku uiu maika iiilii eleele, Ua kama-aha ia keia poe pohaku a paa i ka aha, Mawaho ae o keia mau maika eleele, hookahi pohaku maika keokeo; na wahi ia i ka laui; a hookahi koko puupuu. Nana ihe la o Kaumualii i keia mau pohaki} a me ke koko puupuu a.ka elele i haawi ak.u ai. E Uoomauia aku ana.