Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 101, 29 September 1906 — KA MOOLELO O Hiiaka-i-ka-poli-o-Pele. KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, A O KA UI PALEKOKI UWILA O HALEMA'UMA'U. [ARTICLE]

KA MOOLELO O Hiiaka-i-ka-poli-o-Pele.

KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, A O KA UI PALEKOKI UWILA O HALEMA'UMA'U.

(Hoomauia.) " Aka, rna keia mahele Hiiaka elike me iai holkeia ae la ua hui no o Hiiaka me kona kaikuaana haka me Pele; a ua hoopau laua iko laua inaina aaie ka huhu i kahi ame kahi. Eia nae ua hoike no o Hiiaka i kona manao hele hou ua manao no oia e ola an>i no 0 Lohiau i ke kaikunane ia KanemilohBe. A hoea lakou nei i kahi e waiho ana o ke kino pohaku Lohiau, a uwe iho la o Hiiakaikapoliopele. # Honi iho la fa i ka ihu o ke kane, a na ka waimaka no e hiolo. 0 Wahineomao ma nohoi ke uwe la laua i ke aloha i ke kane a lakou ka hoa pili o kahela ana mai Kauai mai. / A paa ka lakou Dei uwe ana ku ae la lakou nei a iho no kai o Keaaa, e ike ai o Hiiaka i ke aikane i» Hope. Maanei e hookuu kaua e kuu makamaka heluhela 1 ke kamailio ana no Hiiaka ir>a; a e huli ae kaua a nana i ka uhane o Lohiau mahope iho o konā make ana Ma ka wa i uhipaa loa ae ai ka pahoehoe a paa pono ke kino kanaka o Lohiau lele loa ae la hoi kona hanu ola ia wa i haalele iho ai kona uhane i ke kino a hele aku la kona uhane ma ka aeao lulu o ka aina eli ke me ke kauoha a ka wahine. Ua hooko o Lohiau i ke a ka wahine; a ma ka hoomaopopo ana aole o Hiiaka i hoomanao i keia kauoha ana i haawi ai i ke kane ma ka lulu elike me kana i kauoha aku ai iaia ua lilo'e oia i ka iho ana ilalo o na papaku o Kilauea no ka ulupa ame ka wawahi ana ia-mau pale; a i kona (ko Hiiaka) hoi aoa mai no hoi me Wahineomaa mai lalo mai a hui ai me Peie aaie na kaikuaana Hii aka ona; a pii loa mai ai oia a loaa ke kino pohaku o ke kane elike me ia i hoikeia ae la aole no oia ame kona mau hoa i hele ma ka aoao lulu o ka mokupuni o Hawaii no ka imi ana i ke kane; aka, eia oia ke iho nei i kai o Keaau no ka ike ana i ke aīkane ia Hopoe» Aka, e ike ana no nae kaua ma keia hope aku i ko Hiiaka hooko ana i kana mea i olelo. mua aku ai i ke kane ia Lohiau. Ua hele mai la ka uhane o Lohiau ma na Kau a hoea ina Kona. Mai laila mai hoea i Kawaihae a hoea loa i na Kohala a ma ka la-e o Upolu, hele aku la oia maluna o kaili o ke kai a hoea I Kauai. I ka po o ka la i make ai o Lohiau ma Puna mamuli o ka ai ia ana e Pele ua loaa iho la ko Lohiau uhane ia Kauakahiapaoa oiai oia e hiamoe ana. I ka ike ana mai o Kauakahiapaoa i ke aikane he kino pohaku pahoehoe wale no ia e ku aku ana a uwe aku la nohoi me ka olelo ana 'ku: E ka Lei-o-Pawa! E Paoā hoi s Eia au la he pahoehoe wale no. Ua aiia au e Pele a ua make au. Aia no kuu kino ke waiho a pohaku la iluna oka waha oka lua o Peie. E kii ae paha oe ia'u. y Pane mai la hoi ko Kauakahiapaoa uhane i ke ai kane; "E hele aku aha au e ike ia oe anō kou hiki mai ia*u i Kauai nei aole e hikioiai ua ike no oeia mea E Hoomanawanui iho ā pulelo hou aku.