Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 105, 4 October 1906 — He Moolelo NO Hiiakaikapoli-o-Pele. [ARTICLE]

He Moolelo NO Hiiakaikapoli-o-Pele.

" Aiihoa, 00, o Uo alii? No kau keu;v i kuu aikauo o hoiko ae oia i koua iko hoo ualu iuo 00, uio ko alii, o ae niai 00, o kaluM ao au ia ia. e holo, mai oia uiaauei, a u:\ua «o ia o pauo uiai, uo kona 'ae' a mo kona 'hoolo' i ka hookuku heo nalu aua me oe, o ke alii." k *Ua pouo iu," walii a Punahoa i panemaUi. l4 Kahea ia aka ua wahino la." Kal\6a mai la no hoi o Wahine oaiao ia Hi aka e hele aku a ma kona wahie ana. Hele aku la no hoi ua eueu nei o Halema'u ma'u, me ka maka'a me ka w wo ole ia Punahoa a me kona aloalii, a noho ilio la. ma ka aoao o ke aikane. Ia wa, kamailio mai la o Wahine omao ia Hiiaka: "I kahea aku nei hoi paha au ia oe, no ka makemake o ke alii nei. e hele olua e [hookukn i na ike hee nalu o olua i nei la. Ina eo ia ole ia ka papa o ke alii i keia hee nalu ana mai o olua, alaila, o na iwi no o kaua ka

moepuu o ka pahu'a ana o na olelo au i hoomaoe mai nei no ka papa o ke alii. Pehea kou manao i keia? la \va, pane aku la o Hiiaka: He mea makehewa ko'u hele ana aku e hee ike kai o ke alii. Oia no ke au hou aku i ke kai kapu ona a hee mai no iu. Ina no hoi paha e o-ia ole ia ana ka papa hee nalu oke alii i keia kau hou anamaiika nalu, heaha auanei hoi ka hewa, ua pili iho la no hoi nei mau iwi. Aka, i hai ae au, e ko ana ka'u mea i hoohaili wal€ mai nei, oiai ua huli ke au o ka moana; eia la ke ko nei ke au i ka lae o Kumukahi. Ua kahuli. kamoe kahi ana o. ka -ha'i ana o ka nalu. 0 ka nalu o keia wa aku, He kupinai; oia hoi,, e .kuhi ana ka maka hee nalu i ka maikai o ke kua-io o ka nalu mua he nalu maikai ia e pae ai, aia nae a kau mai oia i ka ni'o, oia ka wa e amio ia ai ka halehale upoho o ka nalu e ke au ko i • Kumukahi, a o ka

o-ia ia iho la no ia o ka papa. He nalu haki poko keia. Haki keia nalu, a mam.ua. o ka loaa. ana i ka mea hee nalu he manawa e aea ae ai mai kona o ia īa ana. e ku hou mai ana no he nalu, a oia ka nalu e po'iia iho ai ka mei hee nalu a noho i ka papa ako'ako'a. Nolaila mai au ke alii i ke kai, o poino auanei." I ka lohe ana o Punahoa i keia mau olelo; ua nui loa ka pieni o kona huhu, a pan# kikoola mai la o a ia Hiiaka, me kona ike ole nae, a peia 110 hoi me na po» a pa*u i akoakoa ae malaila, o Hiiaka keia wahihe e kamailio aku nei. "Aole e paa kuu papa ia oe e kena wahine pane kikoola. E .holo hou ana au .i kai, a hee: mai i kuu nalū. • A ina e.o-ia oleia kuu papa, e like me kau e kena wahine.

hooknno i olelo' inai la, o oe no ka moepun o kau man 01e10. ,, Kena ae la ua Punahoa nei i kona poe knnaka, e kiai makaala loa i ka wakine malihini, i ole ai oia o mahuka honua* mamua, o kona (Punahoa) pao ana mai. Olelouku la o Hiiaka: u He mea makehewa wale ia kauoha au o ke alii, oiai aoh> ka'u he mau olelo i hoopuka wale ia ae me ke kumu ole. Owau kahi mea kamaaiua i nei mea he heeualu. 0 ko*u nal u e hee ai i ke kai o ko'u aina, aia i na ale kualoloa o ka moana kai uli. Aia a aneane e uhi ke kai 1 ke kua o ke kualiiwi o Kea./alaila, ku ko'u nalu. E hai aku au ia oe, tnai hoopaa oe i ka au hoir-Hna aku ike kai- Ke kau oe ika nalu kau pu mai no me ka mano; a owau auanei kou mea nana e hoo. pakele. Aole au e haalele i keia wahi me kuu aikane nei, a ike aku no maua i ka o-ia ia mai 4 ko papa."