Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 105, 4 October 1906 — KA MOOLELO O Hiiaka-i-ka-poli-o-Pele. KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, A O KA UI PALEKOKI UWILA O HALEMA'UMA'U. [ARTICLE]
KA MOOLELO O Hiiaka-i-ka-poli-o-Pele.
KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, A O KA UI PALEKOKI UWILA O HALEMA'UMA'U.
(Hoomauia.) Ua oleloia, o ka puupuu a keia kanaka e haalei ai !ne koua ikaika apau, e mo'a ana ka )an uala i ka wela oka makahi e onou ia aoa e ka ikaika o kana puupuu. oke kanaka ikaika keia ī hoopapa ia e nn poe ikaika mai na Kohala mai, na Hamakua a me Kona Akau, aohe mea o lakou i lanakiīa. Oia poe a pau i ku imua ona, ua lilo lakou i mea oie imua o kona ikaika. Ua oleloia i ka we!a no o kana puupuu ke onou mai, papaa ka la< ; ake ku mai ia puupuu k ka iae, "aohe nao'ai i ka papaa." He kanaka nui a kiekie maoli keia o kona kino; a he kohu pilikua maoli oia ke nana aku. Ika laulaha ana'ku o keia lono iwaena o na kanaka apau. he keiki Kauai ka hoa mokomoko- o Ainako, ua lilo ia i mea hoouluku ae i ka noonoo o na mpa apau; a piha hauoli maoli lakou no keia mea. I ka lohe ana hoi o Ainako, ke koa, ka īkaika a me ka lawakua o Waimea, he keiki Kauai kona hoa paio, ua ielele ae la oia iluna, a hookikakaha iho la kona mau kipoohiwi, me ka j9aha aDa iho: 0 Waimea keia 0 ka ua kipuepuu Puupuu wela a Aieako Ēaahaa Waialeale. A maopopo ko Kauakahiapaoa ka ana e mokomokomekokaua Kipuupuu keiki ikaika a kaeaea hoi ma ia hana, pane mai la ke aliiwahiue imua o Kaaakahiapaoa. Hoole aku la keia me ka olelo pu ana aku: Alia au e paiua wahi ai a ike o Waimea nei i ka limu ka kauaka, o Manuakepa; a ike oe, e ke ali:, h& maikaī Kauai, he poO ko Waialeale e oni ana iluna lilo, i ke ao naulu. 0 ko Kauakahiapaoa nee aku la no ia a ku ana i ;ke kahua mokomoko; a, aia na maka o na kanaka apau ke hialaai mai la maluna o ka ui o ko ia nei mau helehelena, ame ke kilakila hanohano nohoi o ko ia nei oiwi. Aole hoi a lakou mau. olelo ana no Ainako, ka lakou keiki ikaika, oiai he mau maka kamaaina kona ia lakou, aka, aia ka lakou mau mahalo maluna o kekeiki Kauai. Ua u ku ae la ua mau moho nei, he alo a he alu„ e nana pono ana laua i kahi ame kahi. Oīai laua e ku ana, paha mai la o Ainako: "O kuu puupuu auanei e hahao aku ai ia oe, helaau kala ihi ia na ke anu komo puanuanu i ka naheleo Aipo- Aloha wale ka mea maikai o Kauai, he limu pahapaha nolu i ke kai. Alaila, paha aku la hoi o Kauakahiapaoa: "0 ke kauwila holu keia o Puukapele, oo no i ka nahele o Mahiki. Aloha wale ka ainako kioala .;wale ia i ka nahele. ' E a pulelo hou aku.