Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 116, 17 October 1906 — KA MOOLELO O Hiiaka-i-ka-poli-o-Pele. KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, A O KA UI PALEKOKI UWILA O HALEMA'UMA'U [ARTICLE]

KA MOOLELO O Hiiaka-i-ka-poli-o-Pele.

KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, A O KA UI PALEKOKI UWILA O HALEMA'UMA'U

(U iviu.) la wa pane mai 1 olt lo ina kaikaina: '\E pii aku oe e Hiiaka-i-ka-ale-moe iluna me kekalii pau o ookou a hoouhi aku ike alo o kela kanaka. He kane kela na ouko i, ke o mai la ka inoa o Kamakaokeahi. I paa hoi ia i ka pau, ea, a heme ae hoi ka maka-aha ] pu ia mai la ka omaka. He makaia no hoi ka laia la ī hana mai nei. Aole Dae ia oukou, aka, ia'u nei no." # 0 ke ku ae la no ia o Hiiakaikaalemoe, hopu aku la i kekahi pau ona; a pii mai la a hoea i kahi a Ka'ua kahiapaoa eku ana. Haawi mai la o Hiiakaikaale moe i kona aloha ia Kauakahiapaoa a panai aku la no hoi keia i kona aloha iua wahine nei oka lua. Alai!a, pane mai la o Hiiakaikaalemoe: "Auhea oe e ka malihini, i pii mai la au iluna nei me keia wahi apeu lole i paa hoi kou hope, a pela 110 hoi me ke alo; he oki loa hoi kou. waiho wale mai. Nolaila, eia mai ka malo, hume iho a paa; iho hoi ilalo aia ilalo ka ai a me ka noho ana o kamahele." Hoole aku la nae o Kauakahiōpaoa me ka olelo ana'ku: "Aole au e hume ika malo, oiai ua olelo mua au i Kaoai, aole au e hume i ka malo a ku ka'u makaia īka wai koo lihilihi o Puna nei. Ke maopopo mai la no paha ia oe ka'u mea e kamailio aku nei." Ae mai la no hoi o Hiiakaikaalemoe me ka olelo ana mai: 4, Ke maopopo la no ia'u ia inea au e kamailio mai nei. oka wai koo lihilihi auanei ka mea e manalo ai kau hoohiki." Pane aku Ja o Kauakahiapaoa: "Aole o kou lihilihi, aole oko ka nui Hiiaka a pau; aka, o ko Pele iihiiihi. Oiai, ua hewa oia ia'u. Ua ai ia kuu aikane e ia." "Owai kau aikane?" i ninau mai ai o Hiiakaikaalemoe ia Kauakahiapaoa. "0 Lohiau ka inoa o kuu aikane," wahi a Kauakahiapaea i pane aku ai. I ka iohe ana o Hiiakaikaalemoe i keia mau olelo a Kanakahiapaoa. pane mai la oia: tk lna pela, e hoi hou ae au ilalo a hoike aku i kou manao i ke kaikuaana haku o makou. Aka, eka malihini, aloha wale no ka hoi kau huakai o ka au ana mai nei o ke kai mai Kauai mai a hoea i Hawaii oei. oka hoa'loha oiaio iho la paha ia, e like la me oe i au hoomanawanui mai la ī ke kai a ike iho la no hoi ike kino a pohaku oko aikane. Nolaila, e haalele au ia oe, a e hGi ae au ilalo." : ,4 Aka. mamaa o kou haalele ana mai ia'u," wahi a Kauakahiapaoa i pane aku ai ia Hiiakaikaalemoe. e ninau aku au ia oe. "Owai kou inoa; a heaha kelapoe wahme e noho mai la ilalo o kela wahi nou?" t- La maikai kau ninau eke kamahele; a e aku au. 0 ku'ainoao Hiiakaikaalemoe; a o kela poe wahme au. e ise aku la e nonoho mai la, he poe lioahaeau lakou no a; a. o makou no hoi na kaikaina • Hiiaka'-o Pele, Hookahi nae o makou oiā"bHiiakaikapoliopele, oia ka mea ī hiki aku i Kauai a loaa e Lohiau' nei." . ■ " ' . - 4 * 'A aqhea o H:iakaikapoliopele? 1 ' i ninau aku ai o Kauakuhiapaoa. E Iloomauia ūku ana.