Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 137, 9 November 1906 — HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I. Ka Na=i Aupuni o Hawaii. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I.

Ka Na=i Aupuni o Hawaii.

lla hoea mai k-ikou ena maka'naka heluhelu o keia inoolelo. i ka hapa hope )oa e pili «na ia Ka mehanūeha, ko Hawaii nei koa ka >lana, a Na'i Aupum Fuuv.ai wiwo oie^nohoi. He nai do paha na mahele i koe e pili ar;a i ka moolelo o Kamehaaieha. Aole eo i pau. Aka, lie maa wahi mea iiilii wale no nae ia. E like n>e kahi i puka ai ka oleio. kaulana a eha: "Imua e na Pokii a īnu i ka wai awaawa! Ud oieloia, ma ke kaua ana a Kamehameha ma Waiiuku 1 ke au e noho haku aupuni ana o Kalanikupule no Maui, i hoopuka ai o Kamehameha i. keia maU huaolelo, aka, olelo kekahi poe, ua hoopuka o Kamehameha i keia mau huaolelo ma kana kaua na'i aupani mua ioa, oia hoi, ke kaua o Mokuohai. 0 keka'ui mahele mooleio i komo oie ma keia kakau ana, oia ka mea e piii ana i ko Kamehameha hoopio ana a kinai ana ī ke ahi Pele i iho ai mai luna inai o Mokuaweoweo, a penei ia moolelo: 1 ke au o Kamehameha I, e nouo aupuni ana, i ka M. H. 1801 paha ia. a ouai o ua o Kamehameha I e noho ana i Kohala i ka lawaia maioio, ua hoenoho aku oia ia Kepaaiani i konohiki e ohi ai i na \x o Hale ohiu—Ma ke Kekaha i Kona, Ilawaii. 0 ko Kepaaiani kulana ia wa he Konohiki ohi paiau huiu, oia hoi, i na ia iawaia o ke aiii, alaila, o na ia a pau e loaa ana ina kanaka no 'ke alii wale no ia. 1 ke 'ahiahi o kt-kahi ia paiau hulu o ke *iii ua pae mai la na waa, ua piha i ka ia, a o ka ia nui ia Ij, oia no ke Aki , i ka pae an.a mai la o na waa, ua uhi pu ia ke one eleeie o Haleohiu, e ka nui o na wa<* i'a. . * |ja oleioia, rra keia one eleele, mai kela wahi i kapai i o Hoona a hikf i Mahoiula, a mauka o keia ..one eleele, he loko īa nui, o Paa'ea ka inoa, ua oieio ia no keia loko ia, o na .hoku o ka iani ko iuna, a o Paaiea ko lalo, no ka nui b keia ioko a me ke -kipuka uuka paha ina aina o loko o : ua loko i f a nei ke kuaau i hoohaliko iaia o Paaiea,-me ua hoku o ka lanv i E uOO-MAUIA -AKU ANA. •