Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 140, 13 November 1906 — KE KAHUAHANA A KA AOAO KUOKOA HOME RULA, NO KE Kalana o Oahu. [ARTICLE]

KE KAHUAHANA A KA AOAO KUOKOA HOME RULA, NO KE Kalana o Oahu.

Knoko, no ka Iloopono|H)tio Ilop.n- Pvnln, ma ke Ka.un;! n Tfrit.)r«: <; Hawaii, ni:> o knna Komite Kalana iii,! luonKinaui :U , ka Aha Elolo Kalana. iakoakoam ke l\iwana!<aulia 10 o Hono!t>hi. ma ka la 24 o Si-paten»aba U)OG Ki' kih\aia aku nei i keia Kahuahana: ' ' Olu, o mulamaia ;tnn l e Koho ]ialota ma Novrmahn f>, li)0G nia .<(• kaiana o Oalm. 'J\'ritoro o Hawaii, no ke koho ana i na luna la\vtM:uv(,- no na oihana lohul(. j hu; a OiAi. ua \vai!.o aku ka Aoao Kuokoa Home Ihila imua o a k-linh'iiu ī na moliii holo l.alola no kel i a me keia oihana; a ( l - v: U; * ka Aoao Kuokoa JHome Rula i keia K Aliuah.ana, a ua hoopaaia kana mau mol o holo balota e kakoo ī keia Kanuahana; aole hoi oia wale no, aka, e hooi!:aika. lakou ma ua ano a. pau e liooko aku ia mau mea ke lanakila lakou ma Kt koho l.a 1 >ia aua. Kk kukala nmi m.\kop, i ko makrtu kupaa ana mamuli o ka Aoao Ki-okoa Homk Hi-la,- no kana. mau hooikaika puaho ole • ana e kuKulnia ona Aupuni hoopon , makaukau a hoonui lilo ole 11 c' ko nei o keia Kalana; ke Aupuiā hoi no ka lehule-Hu a ma o ka iehuleliu la. Ke ki k 'a a nki makou, e pulamaia ka pono koho balota o na kupa Amenka; aole lioi e hookikinaia aole hoi e. hooweliweli īa a ī mea e holopono ai keia manao, ke koi aku nei makou i na kakoo hoopono aiia mai a na hoa makaainana, mjs ka nana . ole 'i ka aoao pili kalaiaina. Ke ki-kala nki makou, aole i kulike na hana kalaiaina o loko nei o keia Teritore me ko na hana kalaiaina o Amerika Huipuia. oiai aohe leo o koonei poe kupa Amenka ma na ninau a pau e [) !i ana i ka hooponoj)onoia ana oke Aupuni o Ameīika Huipuia, a aole hoi he kuleana oko onei ]>oe ma na ninaii no ko Amerika hol'omua a holomua ole naha, tna na hana politika. " Kk kukala nei makou, ona inoa Repubalika me Demokarata, aole ia he mau ninau waiwai ano nui no na hana kalaiaina kuloko ma kela ame keia Kalana. Oka hoohui ana aku me kekahi o keia mau Aoao Kalaiaina, aole ia he mea e loaa ai ' o keia Teritore. Ke kl-kala nki makou. aia a lilo o Hawaii nei i Mokuaina no ke apo Aupuni huiia o Amerika. he mea pono ke alakaiia ko kakou hooponopouo aupuni maluna o ka loina, "Ka Pono kaulike o ka Lehulehu," ka loina hoi i kukuluia ma ke ano oiaio. Pohaku Kumu i ku ai ka Aoao Kuokoa Home Piula. Ke kakoo nei inakou i na hooponop'ono naauao ana a holomua a Kiaaina Georgc R, Cartr i nn hann T t?r jf orc o la | ia mau -lawelawe ana ua ku i na'kanawai o Amenka Huipuia a me ko ke Teritore o Hawaii nei. 'Ke hoopaa nei makou i ka.makou Elele Lahui e ko.hoia ana no ka Ahaolelo Lahui, Kau 6U, o Amerika Huipuia e hooko aku " i keia mau kumuhana: % E kaKoo oia ika haawi koke ia ana mai e Ahaolelo Lahuio Auier'ika i na kanawai hooponopono aina Aupuni.no ke Teritore o Hawaii nei; oiai, mamuli oia mau kanawai e hiki ai , ke ko na manaolana o ke kaohi ana i ka lilo ana'ku o na aina aupuni ma ka paa?ana a na hui imi waiwai nui. Ke kakoo nei makou e loaa mai onn haawina dala mai ka Ahaolelo Lahui mai i hiki ai i ke Teritore o Hawaii ke kukulu i Kulanui Oihana Mahiai; a e loaa pu mai hoi .mai ka Ahaoleio Lahui mai he haawma dala mahuahua ho ke kukulu ana i kekahi Kulanui Ike Kiekie (University) no ke Teritore o Hawaii nei, i ko ai na iini ake ike a huli naauao o na Hawaii opio e loaa ana ia mau ike.koe wale no ko lakou nele i na makaukau e hookoia ai ko lnkou mau iini. E hooikaika imua o ka Ahaolelo Lahui e loaa ona haawina • dala no ka uku an;< i ka Moiwahine Liliuokalani, māmuli o ke kaulike a me ke aloha hoakanaka; a'i kulike hoi ia uku ana me kona noho'na poo Aupuni mua. Ke hoopaa nei makou i ka makou Elele i ka Ahaolelo Lahui e loaa ona kanawai e hiki ai ia Hawaii ke lilo i Aupuni Mokuama no Amerika Huipuia. Ke hoopaa nei makou i ka makou mau moho holo balota kuloko, e hoohana i na kupa Amerika wale no ma na hana aupuni o loko o ke Kalana a e loaa like hoi ia pono i na kupa Amenka a pau e hoohanaia ana e na kanaka a me na hui imi waiwai. Ke hoahewa nei makou i na Aoao Piepuhalika a me Demokarata no ke kakoo ana, e loaa ona haawina dala mai ka Ahaolelo mai no ke kokua ana i na hana a ke Komite Ho.eueu o Hiwaii, oiu hoi. i liiki ole ai ke Ter;tore, mamuli o ka. nele dala, ke kukulu i mau halekuki kupono; homnahuahua ae i ka uku kumukula, a uku hoi i na kanaka paahana i uku kupono no kona l'uhi o kela a me keia la hana. E hoololiia ke Kanawai. 0. E hoololiiana Kanawai koho balota ī luki ai i ke kana}ca hoopaa inoa ke noi aku i'ka'Papa . Hoopaa Inoa i kope o kona palapala ihoopaaia ai kana hoohilu ana; e aeia hoi ka niea kohp balota e hele ma ka la koho "balota mau a.kuikawa lioi, e waiho i kana hana i hoohanaia ai oia no ka mauawa o ekolu hora kai like, mawaena oka wa e.weheia ai ka pahu balota a me ke paniia ana; a aole hoi e hoopaiia a • hoemiia ka uku liana o ua kanaka la no ka hana ana pela. E hoopauia na Kanawai a pau e pili'ana ika hopuhopu - ana i mi kanaka i hoohuoiia no 'ka ma'i lepera i 'hikiole ke hooiaioia he ma'i ko ua kanaka la i hiki ke hoolaha i ka ma'i lepera. E aeia na poe a pau e olelo ana he hiki ia lakou ke hoola i ka ma'i lepera e lapaau ia ano ma'i ma ke Kahua Ma'i Lepera, a i ole. ma kekahi wahi e ie paha i hookaawaleia no ia hana. K\e olelo ae nei makou a hoike ae hoi o ka manao o Peresidena Rusawela: ''Na Hawaii e hoop.onopono ia Hawaii;" -a ke kukala nei makou i ko makou kupaa mamuli o ka Aoao Kuokoa H'ome Rula no ke kakoo ana i kela loina alakai ae la. " Ma' ka.inoa'o ka Lahui Hawaii ke kue a ke hoahewa'nei makou i na hana e hoopoinoia. ai n.a pono o ka lehulehu.