Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 146, 20 November 1906 — Page 4

Page PDF (354.24 KB)

Moolelo Hawaii
a h i _k o .

HE JSiOOLELO
Hwrnal-aultiuvi e J M Pue^oe no JKA XA'J A UPl'Kl
MOKUNA VI
NO KA MAKAHIKl.
0"ia mea he MAKUIIKI, he wa ano nui loa ia i na kanaka o ka wa kahiko. He wa hcomaha.a no lakou. Hoomahri na'lii, na. kanaka, na wahine a mo na keiki oia in wa Aohe mahiai, aohp lawaia, aolc hnipule, anle o lakou hana aku i wahi'hana e ae, 0 ka boo* tudhn wale no, oia ka lakou hana.
Un kapu loa na hana a pau ma ia wa. Aka, aole no nae i nele loa lakou i kekani hana ma in raaiMwa. 0 ka hana a la poe la wa out ko lakon alana a mohai ana,i na mea a Ltkou i mahiai ni.
E hoomaba pu ana me ke alii aimoku ma Keia wa. Aole pa kona QDBU lima i kekahi wahi bana.
He eha la e hoomaba ai, a pau keia mau IB, ala ila, helo lakou i ka noah 1 i a me ka lawaia. Aole nae ma na wahi e aku, aka, ma ko lakou mau wahi ponoi iho no ka mahiai a mfc kb laweia ana; o:ai aole i noa ka boomaba ruakahiki ia wa, no ka mea. be eha tna-luma i komo iloko o ka oibana mnkahiki; oia o Ikuwa, ka mill am a hope o ke Kau, a me Welehu. Makalii a me Kaelo, o keia kekahi o na malama o ka Haoilc.
He ewala ma! a ma o loko o ka makahiki e malama ai na'ln a me na kanaka i na kapu 0 me na 01-bana hoonuna maa man. Ekolu tnalama iloko o ka Ilooilo,oia hoi o Kaulua. Nana a me Welo; a he elima mai Man o lok-&-e-ke-Kau,-oia-h04-0-Iki]ki r K^tt&n-a^-Hi naiaeleele, H'linaehu [Hilinehn] a me Hilmama.
llouo o keia mau mnlama ew&lu i hotkeia ae la & hoomau ai na'lii a me na kanaka i ka lawelawe ana i na hana hoomana a malama kapu no boi, aka, i ka hoea ana mai o na malama eba o ka makahiki, e like me ia i hoike a£ la, oia ka wa o na'lu a me na kanaka e boomaba ai.
1 ko na'ln aimoku a me na'lii malalo iho ma-lama ana i keia man manawa hoomanV e nonoi ana lakou ma ka lakou maa pule a me ka boo man a ana e loaa mai ona man kaulana ama no lakou; e ha ke ku ana i ka moku. ka noho ni ahupuaa ana paha; a pela aku. E nonoi ana no hoi lakou i mau ko lakou alii ana. e oia a kau i ka puaaneane,
0 na makaamana hoi o keia a me ken aln.e pule man ana lakou e hoonuna mai na aina o fca Irikoa maa hanai aln, e oia ua poe alii nei a lakou a palalau hala a kdikoko, a pela no hoi me ko lattou oia ponoi iho. Pi>le no boi lakou e holopono a e hoopomaikai nui ia mai ka lakou mau hana e pono ai ko lakoa noho ana.
Ma keia wahi e nana ai kakou no na me a e pill ana i na la kapu o loko o ka manawa makahiti. e likerne k\ mea i hoomaopopoia ai ma ka hapa hope o ka Mokuna i hala.
Ma na la e malamaia ai ke kapu Ku, oia hoi, na la 3, 4 ine 5 o loko o ka malama o Ikuwa, e ku ana na lepa (oia hoi, na hae hoailona) maluna o na heiaa; a e hoike ana keia mau lepa i na'lii a mo na makaai nana ua hoea mai ka wa hoomaha makahiki.
Ma la wa hookna na hana hoomana maloko o na heiau aln, a o na'lii a me na makaainana i maa maa ko lakou hele ana e hoomana iloko o keia mau heiau e bele ana lakou i na bana lealea b keia a me keia ano e-malamaia ana ma in mau la. Aka,-he okoa nae ka hana a na kahuna, na kahu akua a me ke alii nui e lawelawe aka BI.
Js! nOOHAUlA AKU ANA.
Ka U'i Hapa Paniolo o Pelekane,
MOKUXA XVI.
A he nui wale hoi IB poe, e kukuli an u hikou ilalo me ke kulou an* o ko lakon mau pco ilalo. 1 keia wa i haawi aku ai ua 'In powa Irelani aei i ke kauoha i Ud pee kanaka nei ona:
"E keia uoe ilio! E ku ae oukou ilnna a e boo lobe mai oakoa i kuu leo. ko o'ikou ahi."
Aka, aia no oa poe kanaka nei ke hoomaa la i ke kukuli ana ilalo me ka hoopuka ana ae i na huaolelo a Pablo i hoopuka mua ae ai:
"Adas' Biachts! Arbu! Ulu!"
"Hsaha kena ano olelo a oukou e namunamu mai nei e irei poe ilio kawa-u: Adns! Biachuji! Arbu! Ulu! He kea ko rukou pupule e nei poe bupo nui wdle. E ku koke ae oukou ilana e nei poe bnloholo nn! A i ole oukou apau e hoolohe mai i ka'u e kau oha aku nei id oukou, alaila, e haawi no au i ke kau oha i ko'u poe kanaka e kuku raai la mahope o oukou e li ia oukou maluna o na i-a o keia moku," wahi a ua nunui Irelani nei i pane mai m.
Ma la wn nae i pane mai ai kejcahi kanaka jidala hi loihi imua ooa; a oia hoi kekahi e kukuli ana ilalo:
"E ko makou aln! Ua ike makou apau me ka boohewabewa ole o oe ko makou ahhikaua, aka, o ke kanaka e ku nei imca ou ame makou oia ko makou Moi i aloha nui ia. Aole loa oe e ko makou ahhikaua maikai.iikei ka mole ame ka welau o na huaolelo au i hoopuka ae la, E hoomanao oe, e ko makou ah hikaua, he poe mAkou i puka mai lo'io mai o ka labui Arabia, a he mau hua pule hoano a weliweli loa keia a ko makou aln i hoopuka ae nei, he mau huaolelo hoano keia e alaaa aku ai ko makou mau kino iluna o ke kuahu o ka make,aole mai ia onkou mai na Ka-ristiano, aka, mai waenn ae no o makou.
"A ina aole pela, alaila, mai ku lima hoopai v/eli weli mai no o ke Akua ihuhi, oia o Allah He ula R he make iloko o keia mau huaolelo. A i hoike aku au la oe e kn makou ahhikaua, be mea ole ka hoopai au e kau mai ai maluna o makou oiai e hiki ana ia makou ke ku aku imuu o la me na umeuma hopohopo ole, aka, o ko makou kue ana i ke kauoha a keia mau buaolelo laahia i puanaia mai maluna o makou, he 01 aku kona weliweli mamua o kou inaina e ko makou alihikaua e kau mai ai maluna o makou.
"A oiai ua makemake oe e ike i ke ano o ia man huaolelo: 'Adas! Baachus! Arbu! Ulu! 1 i hoopuka ia mai malum o makoo, nolaila, ke hoike aku nei au ia oe i ke ano o ia mau huaolelo: 'E na moo-lana, na iole liilu, HA uku menehune o ke poo a me na mea kolo a pau, e ala se oukju e hookauwa mai na'n.'
"Ud pili keia mau huaolelo kunawai ia makou Dei na mamo a na Arabia; a i ka wa e kaheaia ai keia mau huaolelo e kekahi mea i kuleana ma ia hana, e like m9 ke kfikiulii Muratima nei, alaila, e ka ana makou ma kona aoao a paio aku i ka mea e kne mai aoi iaia."
E Boomanawanui iho a pulelo lion aku.