Ka Naʻi Aupuni, Volume III, Number 7, 9 January 1907 — Ka Moolelo Walohia o Hainakolo [ARTICLE]

Ooe ka Ia e Lauikaieie!

Ka Moolelo Walohia –o– Hainakolo KA UI PUA KA-MAKA-HALA O KA WAILELE O HIILAWE MOKUNA I MAUNA KEA AME MAIKAI WAIPIO, HE ALO LUA NA PALI Eia ka apu awa hai-lona ke ku nei; eia na makaukau ame na mea paahana apau e pono ai kana oihana ke waiho nei maluna o kekahi wahi ahu moena makalii, e laa na iliili hoailona; na ihoiho kukui iluna o ke ahu moena, ame na luhiehu o ia oihana koikoi a pili o ka hanu a ko Hawaii nei poe kahiko. A makaukau ua kahuna nei o Aniani, ia wa hahau iho la ia i ka pule. O ka pule ana i uhau ai, oia ka pule ia Lono. A penei oia i hookawewe iho ai i ua pule nei: HELU 2 HE PULE KAHEA IA LONO. 1 E Lono nui noho i ka wai—e, 2. E Lono, e aui, eia he leo 3 He leo uwalo i ou kino, e Lono i ka lani 4 He ao loa, he ao poko 5 He ao kiei, he ao halo 6 He ao hoopua i ka lani 7 Mai Uliuli; mai Melemele 8 Mai Polapola; mai Haehae 9 Mai Omaokuululu 10 Mai ko aina e Lono i hanau mai ai 11 Hanau oe he akua e Lono 12 He ninau; he uiui keia ia oe e ke akua 13 Nowai he ao lei ula 14 Nowai ke alamuku, he onohi akua—e? 15 Nowai? Owai ke kupu? Owai ka eu? 16 Huaina mai, e Lono 17 E Lonoikaoualii—owai he alii? 18 Nohea hoi ua kapu? 19 Amama—Ua noa. 20 Elieli kapu—Elieli noa. I lawa no a pau keia pule a ua kahuna nei, o ka wa no ia i kui iho ai ka hekili, olapa ana ka uwila. A ma ia wa i pi'o iho ai kekahi anuenue maluna pono o ka apu awa e hamama ana; a ike aku la keia i ke ku ana mai o kekahi kanaka ui i hele a ohuohu ke poo i ka lehua. Ke ike nei ke Kahuna o Aniani, he kanaka malihini loa keia, a ma kana hoomaopopo iho nohoi ia wa, aohe kanaka o ka mokupuni o Hawaii i like ka ui me ko keia kanaka ana e ike aku nei. O ka mea maopopo iaia ia wa, o keia ke kahoaka o ke kanaka ana i

ninau aku ai ma ka pule. Aole nae hiki ke hoomaopopo a ke ike ia wa i kahi i hoea mai ai ua kanaka 'la; a pela hoi ma kona inoa. O kekahi mea ano nui ana i ike ai maluna o ke kino kahoaka o ua kanaka ui nei, oia ka papahi lei lehua. O ke ano o ka pua lehua ana e ike ana; aole ia he lehua no ka waolaau i ka honua; aka, he lehua ia noluna o na kuahiwi. Aole nohoi he lehua o loko o na nahele o Mahiki ame Aiku e like me ko ke kahoaka ana e ike nei ia wa. Ia wa hahau hou iho la oia he wahi pule uuku, e e noi ana e ike i kahi i hoea mai ai o keia kanaka ana e ike nei ma ke kahoaka. HELU 3 PULE KUAILO 1 E Lono nui noho i ka wai 2 E Lono i ke ao halo a kiei 3 Nohea ke kanaka, ke alii, e ku nei? 4 No kukulu anei o Kahiki; 5 No Kahiki-ku Kahiki moe anei? 6 Haina mai ana hoi; e Lono? 7 Amama—Ua noa 8 Elieli kapu—Elieli noa 9 Lele wale hoi—e Pau ka pule a ua Kahuna nei, ike aku la oia ma ke kahoaka i ke ku ana ae o kekahi anuenue a puka mawaho o kaupoku o ko ianei wahi pupupu hale. I ko ia nei ike ana i keia ano e o ka hoike a ke anuenue, ia wa i puka ae ai keia iwaho o kona wahi hale, no ka nana ana i ka hana a ke ao akua. I nana ae ko ia nei hana i kaupoku o ka hale, e pio ana ke anuenue i kai o ka moana; a ma ia wa hookahi no ike aku la oia i ke ku mai a ka onohi ula i kai lilo o ka moana kaiuli. Mamuli o keia mau hoike a ke anuenue, hoomaopopo iho la keia, no ke kai lilo loa mai ke kanaka nona ke kahoaka ana e ike nei. Aole ia he kanaka no Hawaii nei. Ia wa hoi hou mai la oia a komo iloko o ka hale. I nana aku ko ia nei hana i ka apu awa, aohe awa i koe o loko o ua apu la. Aole nohoi he ku o ke anuenue ana i ike ai i na wa pokole mamua iho. Mamuli o keia hoike kamahao a ka apu awa, hoomaopopo iho la ia, he akua ke kanaka nona ke kahoaka ana i ike ai. He mea oiaio, ua pau iaia i ka ikeia ka hapa nui o na mea e pili ana i ke kanaka i ku ai kana hailona ame kana pule. Ua ike iho la oia; he kupua ua kanaka nei, mai Kahiki mai oia, a me he mea la, aia iluna o Mauna Kea a i ole, iluna paha o Mauna Loa, a i ole, aia paha iluna o ke kuahiwi o Hualalai, kona wahi i noho ai. O ka mea wale no i koe iaia, oia kona ike ana i ka inoa o ua kupua nei, E hoomauia aku ana.