Ka Naʻi Aupuni, Volume III, Number 11, 15 January 1907 — K Hoku-Hele Mars [ARTICLE]

K Hoku-Hele Mars

Hooia o Prof. Lowel),'fee Nohoia nei ka Hokuhele Holoholopinaau (Mars) ē na Mea Ola Kino Kanaka. I mea e maopopo ai i ko makou poe heluhelu na mahele maLao ano nui a m-ikou e hoopuka aku Dei no kn mea e pili ana i ka kokuhele Maresa, e hke me na hoike.a kekahi loea kilo hoku o Amerifea Huipuia, oia hei o Pr<,f Lowell, h e mea ponu ia makon ke hoakaka mua aku i kekahi mau mea e pill ana i keia hokuhele, a tha ko makou mauao ana aohē paha he hoakaka maikai a makou e hoike aku ai; aka, oia no na mea ,i hoikeii malokoo ka Bike Kil>j Hoku a S. E Bihopa i h'o ai ma ke Kula Nui o Lahainaluua, oiai oia e uoho ku maao aaa maiaila. Ple oiaio paha, be man hoakaka ano kaliiko l< a kei«; eia uae jie mau mea ra © hoomakiii uiai lina i kekahi mau ike no keia hoku-hele, a loaa he ImomaopOpo ana. i ka poe i loaa mua ole na hoonaauao ana ma keia mahele ike mawaeoa o ko makou poe

heluhelu. 0 keia Mars, oia no ka hoku a ko Hawaii nei poe kahiko i kapa ai o Holoholopinaau. U>a ka hu o na Hokuhele. Aia uo kona ala hele mawaho ae o ka Honua; a he ekolu hapalna kona kaawale i ka La i ko ka Honua. He nai ka lal'aa o ke alapoai (Ellipse) o Masa i ko ka Honua, he uuku nae ka Hi-o o koūa alap<>ai. Ha hokukele uuku keīa, a he hapalua koua anawaena i ko ka Houua nei. Kona kaawale mai ka La mai, he 140,760,000 mile " . ia Perehelī mai be 127,510,000 mile " ia 4.poheii mai, he 153,810, 0*0 mile Kiapnni i kr La 668 98 la

Hi-o o ke Alapeai 1" 51 6.2" " lho 30° 18' 11" Kaa Iho ana 2-4 66 h<>ra Anawaena 4 971 mile Kaumaha 0.122 Peapu 0 49 Nui panilioui 0.248 Malamalama apoheli .880 " periheli .544 Kanpuui iiora nua 53.640 He hoku ulaula keia. O ka

manoanoa o kona ea ke kamu o ka «laula, i ka manao o kekahi poe, aka, ma ka buli p<>DO at>a, ua man,oia he uiaula loa kf>ua ili— honu». •'I ka wa e kokoke ai r> Mars i ka Honua, a ikea i be ahinhi ma ka Hikin», L>e Hoku nui no in, Dokamea be 40 miliona miie w«ie uo kona kaawah-. Aka, ma kekahi manawa be uuka loa, n° ke kanwale aku be 240,009,001' mi

le ma kela aoao o ka L-. "Ua kikokiko a <>ni<>nio k.oūa he4ebelena. E loli man ana, ke me kona kaa ana ma ka Ibo. Ma na ohe Daoa mii, e maopopo loa pti ua aina ame na k 4. A uaiikea hoi ke keokeooua welan i paa i ka hau. * * * * Aohe ooa Moana nui, elike tne ka Honaa. He aina ka nui. He hapaha wale no na wahi o ke kai; he uiau kai ololi, elike ma kai wāenahonua. Noiaiia, oa u>a<fao ia, n ka hele o Ipo Mars kino a maalili o loko, ua pau i ka moniia ka hapamu o na moana, a mahope e maloo loa ana, elike me ka mahina E hooniapopo, Pe Hokuhele %eia mawaho aku o ke alapoai o \ ka HoLua e kaapuni nei i k» Ka, a oa'komo nei Hokuheie w\a ka | papa o ua "Honuhele Owaho; oiai o Merekuria kali) aene Venus iHokuloa) Da "Hokuhele Oloko" e kokoke aua i ka La, 'i maloko uohoi ko laua aiap<>ai o ke aKpoai o ka Houua. A uo keia Hokuhele ae la, oia o Mars, na, hoakaka a Prof. Lowell mahope as Dei. Aole i pau.