Ka Naʻi Aupuni, Volume III, Number 40, 25 February 1907 — Ahaolelo Teritore o Hawaii M. H. 1907. Kan Man Helu PJha. HALE LUNAMAKAAINANA [ARTICLE]

Ahaolelo Teritore o Hawaii M. H. 1907. Kan Man Helu PJha.

HALE LUNAMAKAAINANA

La Hana 1— Po'akolu, Feb. 20, Auina La. Hora 1, noho hou ka Hale; a heluheluia mai ka telegarama a ka Elele Kuhio." _''Wasi.\etona, Feb. 20, 0, . "/ ka Ahaolelo Hawaii Honolvlu\ "Ke koi ikaika aku nei au i ka Ahaolelo e hoomana mai i >'u e kono aku i puulu i waeia o na hc>a ahaolelo e holo makaikai aku i Ha waii iloko ae nei o Iune ma ke ano he poe malihini kipa lakou na ke Teritore. "Haawina o $10.000 no na lilo wale no ia o ka holo ana'ku me l>e la e emi iho ana no malalo mamu li o na uku kaa me uku moku i hoemiia i keia wa. He k.au- lel" na lilo no na hookipa ana inai. E hoounaia mai nei kono ia'u m» Feberuari 25 i liiki ai ia'u ke pahola aku ī na kono ana a loaa hoi ka ueia ana mai mamua o ka hoopanee ana. Kala.nianaolk "Eleīe'' Waiho'a keia noi dala a noonoo pu me ka Bila Haawina. Hooholoia ka manawa mau 6 ka

Hale e noho ai; mai ka hora 9 o ke kakahiaka a hora 12 awakea; a mai ka hora 2 p.m. a ka wa a ka Hale e makemake ai e hooj>an — Waiho mai o John Hughes e ko hoia i komite o 6 lala, hui pn me ke komite oia ano hookahi mai ka Ah^ Senate mai no Ip huli ame ka īmii ana i na mea e plli ana i ka pale-wai o Nuuanu Waiho mai o A. D, Casetero he olelo hooholo e mahalo ana ia Kuhio no kana mau hana no ka pono 0 ke Teritore ma asinetona. Ua noponoia, a e hoololi an» uohoi 1 ke Kanawai 26 o na Kanawai o 1905, i kapaia "He Kanawai e hoololi ana i ka Pauku 86 o na

Kanawai Hopponoponoia." O ke Kanawai keia a ka Aoao Home Rula i hoomakaukau ai no ka mea e pili ana i ko kakou kobo halota ana. E hoolaha pil iia aku ana makou i keia mau kanawai apau i ike ai na Home Rnla oiaio apau i ke ano o ua mau Kanawai nei a ka Papa Hoo ko Nui o ka Aoao Home Rula i hoomakaukau ai no ka pouo kau like o ka lehulehu. Na Hon. H. M. Kaniho; ka Adimarala Home Rula nana e kau kanawai nei na ale apiipii 0 ka Hale o na Lonimakaainana, 1 hookomo aku i kela mau Bil» Kauawai ae la, Helu 4 me 5. Aole i pau na Bila Kanawai a ka Home Rula e kakoo ana i na Kahuahana.

waiho'a ka aoonoo kna a kakahiaka la*ai opo (Feb 21ims kenoi a Kaiki o Kauai. Ninau ō Kaniho i ka mea nana ka olelo hooholo, e hoakaka mai oia i kā nui o na pomaikai a ka Elele i hana ai i kohu ai ka haawi ana'ku i na mahalo. Liki mai la nohoi k» mea nana ka omole aila hamo i ka nui o na pomaikai, a aneane no e olelo mai, ke hao kapa/a nei na kanaka i ke dala. Ia wa pane o Kaniho: "E hoololi aku ara au i ka Olelo Hooholo liapai memeue a oukou ma; oia h 1, e haawi pu aku i ka mahalo i ka Elele Alii a kakou no ikanui o kona ikaika e hoouna m i i na hoa o ka Ahaolelo Nui ia nei me ko lakou mau ai-alo, mamua a mahope. no Hawaii nei, me jko kakou -pe pu aku i mau dala nunui e hiki m i ai lakou ia nei." No' oi mai o Ilaiki o Kauai e 'noopaneeia ka noonoo ana i ka ole lo luoholo a "m»lie ke kai kokua ia Wa ho mai a Kelekona o Kauai he olelo hooholo e hoomaliuahua ana i na uku o na Kumukula, ame kelc»hi mau mea e^pili ana ' na 'na e-kula aupuni; a e koi ana i ka Luna Nui o ka Oihana Hoo-

naauao e hoike mai i na mea i hoo huoiia ma ka olelo hooholo. Nana mai no he < leio hooholo e koi ana i ka Luna Nui o na hana hou o ke Teritore e hoike mai oia1 no ke ano'o ka hooliloia ana o na d»la aie mala'.o o ke Kanawai o 1905, a nokeaha la i hoolilo ole ia a: ia mau dala no ka ; ono o na hana i kauohaia ipa ke Kanawai. Ma ka mea e pili ana i ka olelo hooholo noka hoomahuahha ae i na'uku o na kumukula, ua kue ikaika Loa o Kaleiopū o Oahu nei. Ua makemake oia e ike i na inea ō nei poe kumuk'ula e koi niai nei je hoopii iame ko lakou maū ukuIponoia nae ka Olelo Hooholc>ma i ke noi a Raiki o Kauai.

Ho.-'holoia ka Olūlo Hooholo a Corea o Oahu nei e holo aku na I hoaoka Hale i ke Kahua ma'i I Lepera. Hoololiia ka Olelo Hooholo a Kelekona o Kauai e hoolāko mai na luna poo o kela ame keia oiha- I na o ke Teritore i na hoa o ka Hai le me na papa inoa <> na paanana :na ka lakou mau oihana a pela I ! ni e ka lakou mau uku hana- Apo^ noia. Waiho mai o Raiki 0 Kauai Bila Kanawai no na lil° 0 lv"a Aha < Kaapuni n Kauai no ke Kau »e Maraki, A D 1907, Holo , ma ka heluhelu ēkah ■ Waiho ka noonooo anapno na I ,ku o na paahana oM | n (• , noi naeo Mr Mahoe 1 1 • i-a uku o ka MaheleoleN I e hoopaaia ka u*u o l0i mr k»»k,ko» Opi» < «» I . -W

■ • m\ i ' ; : : — la, a o Jno. Moanauli o Hawaii e uku ia o Rev. Lono, ke Kahunapule o ka Hale i $4<H) no ke Kau. Hooholoia na Rula o ka Hale o ; 1905, me kekahi mau hoololi. oia na Rula o keia noho ana o na Ahaolelo. Hoike mai ka Noho i na Komite i ku mau ; Na Rula — Sheldon, Joseph, Qumn, Leleiwi ame Moanauli. Waiwai — Eaiki, Kaluna, Hughes Akau ame Nakaleka. Hookolokolo — Rawlins, Shelden, Leong, Coney ame Waiwaiole. Na Aina Aupuni me na Hana jj0U — Kaleiopu, Akau, Rawlins, Nakaleka, Silva, Castro me Nailima. Komite Ola me Oihana Makai — Coney, Kaleiopu, Pali, Raiki, ame Kaniho. Koa — Pali. Kaniho, Kalana, Ma hoe ame Keouli. pa<i — Quinn, Kalana, Paoo, Joseph ame (?omes. Huikau — Kahana, Nailima, Kaleo, Mahoe. ame Kalana. Hoonaauao — Long, Correa, Alawa ame Nailima. Na Buke Helu— Hughes, Castro, Kaiki, Waiwaiole me Paoo. Hoopae Limahana, Hoeueu me Mahiai— Gromes, Correa, Silva. Cas tro me Nailima. Waiho aku o H M Kamho i keia mau Dil& 1. E h^ololi ana i ka Pauku 1644 o na Kanawai Hooponoponoia g pili ana i ka Aha Kaapuni o H^waii, no na manawa e noho ai ma Kohala Akau. •2. E loaa ona haawina o $15, 000 no na lilo e ku ai kekahi Hale mai ma Kohila Akau.

3. E maheleia ka Mokupuni o Hawaii i elua Apana Koho Senetoa. Elua Senetoa e Kohoia no kela ame keia Apana. O ka Apana 1, o Hilo Akau n?e Hema, ame ] Hamakua. Apana 2, oia o Kau , na Kona ame na Kohala. Na Kelekona he Bila Kanawai no ka uku o na"'jiure," e hoololi ana i ka Pauku 1793 o na Kanawai Hooponoponoia i $3. o ka da, 10 ke.neta^no ka mile. Nana mai "no he Bila auhau ,tha luna o na Kaa a e laikiniia na Kalaiwa e lawelawe hana ana no ka lehulehu. Hoolaha mai o Hughes he kanakana e lawe mai ai no ka we-

he ana i na aina Aupuni. Hoopanee ka Hale a noho hora 9, kakahiaka Poaha, Peh. 21. E hoopuka aku ana makou i ka haiolelo kaulana a Hon. H. M 'Kauiho ma ka Hale o na LuunmaKaainana i ka la hanau iho nei o Wakiaekona. Hanohano n,j ka Home Hula oiaio. Ua rula ia o Paoo e ka lnuahoomalu i kela la akn nei no kona waiho pu ana i ka hoolaha ka nawai huipu me ka bila kanawai i hookahi wa e koala ai i ke kapuahi. Akaka nohoi kamalii unahi hewa i ka hee o kai-uli, ke pakn la ka alaala.