Ka Naʻi Aupuni, Volume III, Number 78, 18 April 1907 — Onipaa ke Aloha no ka Aina ! [ARTICLE]

Onipaa ke Aloha no ka Aina !

' Ka Moolelo Walohia •7»f|t j4ainakolo f§|x K \ UI PUA K %M A K. A-HAL 1 0 KA WAĪLELE 0 fLILAlVE MOKUNA III Ka Ui Hainakoi^o o Ka Pali Kapo o WamoAmk KiJsim ^a- / okalam. Ua „ ak'i 1« o Mooioanea i nei maoao makee a 'aioha makiia a Hainakolo i hoike maī ai ka be!e. ana nohoi a hiki aku o Hina ame Ku i kauha le, ua holo koke akn la no o Hin.ā > ike > kana p-oe % kaikamahine; a hoike aku !a nohoi imaa i iakoa" i *e aloha i ka eaakuakane o lakou. oia o Loheioi ī au hoo kahi aku la i ke kai. Hoike pu akn )a nohoi om la ia kou i ka ikaika o ua makuakane nei o lakou. A pau ke kamailio ana a ka makuahine, n nau aku la *a poa kaikamahine nei ana: "Pehea iho ne. ko oukou noho ana?" , rT . Pane mai'la o'Hainakolo: He maikai no. hohoi oukou, noho ihh nei no o kupuna Moomanea hie makoa. O'a mau maikai no ko ma- n0 K: *nai ka wa a oukou i healeie iho ai ia makon a bi h . •* i a r.Q«n kahi ninaa la no i ko oukou hoi ana mai la. A ■ °e: auhea o Aniani?" . Pane mai I, o Hio. i k® kaikamahine: -V ' M _ »6 nei no ua knponaHane nei o ookoo i Napoopoo. 1 keaha la?" . "He makemake an e ike iaioi aole °"e P,b* °o keia wi; no kahi »»»' olIoa ako'" ' *"*'. a' o Hainakoio i ka maknahine. me ka oielo ana mai. "E hoi oe, a ko'u la e kauoha aku ai la oe a hele aHila, īke hou ia mai oe." . Ae a'kn ia ka maknahine i nei kanoha a k.o. ka. k«0l«hioe aloha; a o kona manawa no ,a., haaie.e ai > na kaikamahine; a hoi akn la no ko lau» hale me Ku. E ka makamaka helnhelo. ma keia wahi e Aa»lo'e kana , ke kamailio ana no Hainakolo ma. o,« na lke ae la nohoi kaoa i ke an nni me ke an i hiea e pili ana i na hana lokoino a Lnu ia, . hoi au e ka makamaka helohelo e hoomaopopo ho , he man keehina mna no ia o ko Lonkia a, , »« 0 h. oiwi, a e huli ae kaua a nana aku ,a ^heloa . e hele la i ka moana wehiwehi a Pae nei. . Elikemekameaihoikemua^ae^^l • eie ana aku o Loheloa i ka noenoe ua^ holo mai ai i ka moana, pela no kana, i

heluhelu e hoomaopopo hou iho ai ma keia nee hou ana o ka kaua mooielo no mua. I nei hele hou aoa mai a aa Loheloa nei. aole i haule iho ka ia i ka ilikai. ike mai la oia i ka muia o na auwaa lawaia i ka lae o Makapuu. Oiai keia e holo aku aua, aia hoi na kanaka o ua mau auwaa iawaia uei o Makapuu ke nana mai la i ba nee aku a keia pauku laau nui iioko o ka ale o ka moana. 0 ko lakou mnnaoio maōli no, he pauku laau maoli no ia e paialewaia mai ana e ua ale ahiu o ka moana; aole la» kou i man >o iki. he waa ia a lakou i īke mai ai i ka panee aku. Aka, i ko Loheioa oku ana ae i kana hoe iluoa, u wa i ike aku ai ua poe uei o Oahu, me ka piha pah&ohao 10 3 o ko L.koa noonoo i ka oili hikiwawe ana ae o kekah'i mea omole a olohelohe, a tanao iho la i a k o u Pe Kumuiiiau omoieinoie laia ole e ■eni ana īloko o ka iewa. I ka hole ana mai o'ua pauku lam lana hele nei o ka mV)ana, wahi a na nooooo hoopahaohao o ua poe kanaka Oahu nei. akahi no i'akou a ike pono aku. he waa maoli no ia e nee mai aua; a o ka laau a lakou i ik'e ai e on' ana iloko o ka lewa, be hoe a. A ike pu aka la no hoi iakou i ka noho mai o ke kanaka malun i o ua waa nei. A ia wā i olelo ae ai kekahi kalīaka: 'Aole keia he waa.maoli; aka, he waa auwaaialua keia; a he poe kupua na poe o luna oia waa. Nolaiia, aohe pono ia kakou ke laua hou iho t kai nei, e: ae ka auwaalalua ke lioikeike mai nei." O ka hoohui: ae la no ;a o ua kanaka nei i ka ihu o koaa w a a no uka o ka aiua. a hoe m a i la me Ka ka ' ika. Naua hoi ka huli hoi no ka aiaa, a pau-a-pau na waa e ae ma ia alahele hookahi. Ke ike mai nei hoi o Loheloa i keia naholo pupuahulū ana o ua poe waa nei, a ua ike iho ia nohoi oia i ke kumu o ska naholo honua ana o ua poe auwaa nei e pae oo uka o kahaone. "He mea oiaio hoi ia. o ko oukou holo'ana. 'e na kamaaina o ka aina malihini a'u e pae aku ai. Ua manao mai la paha oukou he iapu au no ka moana nei; oiai, akahi no paha ko oukou mau maka a ike i ka waa nui«x ke aiwaiwa launa o!e eiike me keia ke ano.. Heaha ia hoi; ua pono ka oukou holo ana, no kanaea, o ko oukou kuleana no ia.' Holo tnai la uia o Loheloa a ka Lae o Makapuu, ike keia i ka uhu ka'i oia kai, nana whle iho la no keīa i ka nani oia mau kamaaina o ke kai; alaila, hoo h,olo mai la n© keia me ka malie loa i kona waa ma waho ae oia naau kuaau a huli keia ma ke alahele e hoea,mai ai i ku Lae o Keauau, oia hoi ka Lae o Leahi e kapaia nei e na hanauna hou mai nei o keia mau la e nee nei.