Ka Naʻi Aupuni, Volume III, Number 88, 2 May 1907 — Halakau ka Opua i Waialua ! [ARTICLE]

Halakau ka Opua i Waialua !

Ka. Moolelo Walohia ! i I Hainakolo lf\ : Ka ui pua ka-m vs.v-h:ala o kaiwailelk o hiila -e mokuna iii Ui Haikakolo o Ka Pali Kapu o Wa:pio Ame' KeaninOLaOKALANr. ' Ka! Pakele maoii ka hoi au mai make i keia Ia! Iolenoka nai o kua ikaika ame kuo akamai j al° ae oei i keia pahuna ibe a ke koa malihini. 'ma do la o knu la no keia uhi ke kalukaiu o ka aina maluna °'a- Ae; he koa ae keia a pae mai; aka. aohe e heei | kou mau kapuai wawae ii kā nei o ke ōne maioo 0 aina, pokopoko liiln ou mau an, e nei mai.hmi a<e ōewa i ko makou nei aina!" "Heaha keia ou e kauia mai nei e Makaiwa? i ^'ūau tnai ai kekahi poe 1 ua kanaKa nei. Pane aku ia ua o Makaiwa me kh ano hunahuna ^eaha mai hoi ka oukou, i okupe iho nei hoi pa au a hina iialo, a pa. ana kuu lae i ba pohaku, a ka'a e nukunokn oei no keia olia ma'u wale o ka p* la^a ana iho nei. , Oiai fia kanaka e lulumi ana . ka nana i ke kana 'kaika 0 lakou, oia ka wa i paemaia. oma *aa >a o Loheloa. 0 ka moe iho la no ia o u« waa a aaai kahi kihi o Kapaa a hoea i kahi kihi. A he mea ,hoa ooho. keia i na kamaaioa ame na kupa o «a a.na ,l4o|a*.l>ei o Kauweli ka i.ke ana i keia waa . pan.ka h° 1 ke al0 okoa o ke kai. 14 . 0 ko Loheloa heleku mai la po ia maloko o ke 31 k°hoia a pae i-kula, oia hoi kaha on . n n e ,L°heI«a o hele'mai ana.ia » i Kooho .0 «i »« . ' ae ua kanaka nei D0na kela waa, ke hele ' iloko o ke kai, me he hele ana itt no!gna o ka a.na °^9ioo,'> , , 0 ka wa nohoi ia o M-aka.wa i k'u ae ai «••». «. ' a« ka akau anio ka hema i na !•«• •!>•• He «»" e®a ka lima hoo :.hi; a kahea aku la: "Ēkela k.n k>. m»U«»i hookano-e! la :ke , la oo oe ia Kaewoli LKanaii nei; «.» P« •» baPa®! °»e, a ua pulu nohoi ke kino , n« hnnahuna ka, „ aina. llaila ke ola, huii ho,u aku , hope. <- ^'■"aioeikaheleimua^aikaoa'u •>»« >•>• ' l paue «ai la hoi o Loheloa: 'Ho loo. , °aa".e ke kamaaina, i hoolale mai 1«. Aole ama k'°a» "ahi wai laau ihe mai nei 1» i Ohue; . » Wai ono mikomiko i kamaaina o ne, a,na m»i. .

He malihini au, a kamaaina paha anaūei i ka ihe lau* ' meki. O-ia! ui.nini ia mai ko wai, na'u e ina aku. a na'u nohoi © anau aku." I lawa no a pau keiamau olelo a ka malinini, o kn pahu aku ia no ia o Makaiwa i kana mau ihe he 20 i ka wa hookahi nana aku ia la, hu ka makani. I ka lele ana'ku a oi a mau ihe nei he iwakalua, ua lele he elioaa o lakou i ke poo o Loheloa. he elima i ka a i ame ka umauma, he elima i ka opu, a he elima ma na wawae. He kiina maka ihe akamai loa keia a ua Makaiwa nei. A i ua mau ihe nei ana i ie le aku ai, ua u-wa ae la ua kanaka me ka pioo nui no ke akamai lua ole o ko lakou Kaeaea ma ka hou ihe ana. A o Ma'kaiwa hōi keia, pane ae ia oia i keia mau huaoi'.lo kaena: ILōa kuu i'he i ka 'iha ame ka uka o .k<»- poi* o kela kanaka, alaii >, nanāo k'uu'laau i ke kaniai ona. A i nele ka ai o kuu akua ia mau wahi, alaila, ai^, kana wahi e kii ai i ka make o kela hookano nui i ke ake niau; hala ilaila kuu akua oo ihe, omau na maka o a'u mau ihe 1 na wawae ona a hoea i na hene, he oopa ko laila, he ue hailpa. Ke lele la na ihe a oa Makaiwa nei, a eia oia ke hookikakaha nei me na laau ihe hou oo he iwakalua ka nui ma kona mau lima, ka akau ame ka hema. E nana aku kaua, e ka makamaka heluhelu īa Loheloa ke Ahi Kanana o na pa I i alo laa o Waipio. Oiai na ihe lau-pieki a ka eoeu o Kapaa ' haulani aku ai imua oūa me he mau topido lele poai lewa la. ua lalau iho la o Loheloa i ka pplā o kona malo, oia o Hoakalaniikeaouli, a paa ae la ma kooa lima. A i ke kokoke ana'ku o ua mau ihe nei mamua pono ona, o kona manawa no la i kuehu ae ai la Hoakalaniikeao pli, a ua pale ae la eia i na ihe apau mai luna iho o kona poo a hala i mau wawae, a lele pukaka liilii ae ia ua maa laau ihe nei ma o a maanei o kona kino. Ia ike ana'ku o ua kanaka i nei akamai nui o ke kanaka malihini, oa oho hou ae la ka lakou uwa ana no ke akamai launa ole o ka malihini i ke pale ana L I na maka ihe a ko lakou koa: "Kahaha! lua ole no ka hoi ua akamai i ka alo ana i ka make i hanaia akn nei me ka makaukau nui. Eia ka, he mea hiki wale no ke paieia kalaau ihe me ka poia o ka malo, Ua like ka hoi me ka paani wale no i kahilihiiiia ma: ia na laau a Makaiwa a lele liilii ana tne he mau pulelehua la." I ke kuu ana iho o na leo hauwawa me na hoonei wawa kupinai ana a na kanaka, ia wa i oli mai ai e Loheloa i kekahi oii me kekahi leo ahpahe a nanahe malie: - V E lioomauia aku ana . . . K ■ * |