Ka Naʻi Aupuni, Volume III, Number 96, 14 May 1907 — Kokohi ko Puu Momoni i ka Ono ! [ARTICLE]

Kokōhi ko Pnu Momoni i ka Ono !

Ka Aloolelo Walohia . I . . I' Hainakolo #c | . UA UI PUA K A-MAK.A-HAL A 0 KA' WAILELE 0 HlILAWE MOKUNA III Ka Ui Hainakolo o Ka Pali Kapu o Waipio Amb KeaniniolaOKALANĪ. Aole nohoi i kana mai o ka ui. Paii Ke kua ma h,na ke alo. I keia wa i ku*. iho ai ka loa o ka poha ku- A lohe na wahi kanaka mai Kapaa aku > ka na,ulu ana o ka heki', elua, o ka wa ia i Kaakaa ae a, ko laQa mau maka; a ia wa laua i ike mai ai > ke komo at3a akuo keia kanaka u> launa ole. Aole nohoi i kana mai ko laua ilihia. Komo mai !a o Kanoeoalakai a noho iho la ma.uōa 0 ka nupanupa o ka no'a moena; a, aia na anneGue liiin ke pipio lua la ma o a maanei a ooni *ona kiu«. Ma ka hoomaopopo aku a na wah> kanaka ma, *aP*a mai, ua ano like loa na ano apao o na kanaka Qei ko Loheloa ; me he mea la, he mna a mu . kahi ame kekahi o nei mau kanaka. , A noho pono mai la ua Noe nei o-Alaka> ilnna o ka au'a moena, ia wa oia i aloha mai ai > na wahi k - UatJa mai Kapaa aku: ''AIoha olua, ea!" , Haawi aku la nohoi laoa nei i ko laua aioha > oa aea nei o ka ikaika a laua i imi akn a, o . ,AlaL ninau mai la ua kanaka ni nei i ua mau w.h. atlaka'la: "Ea! he manao koikoi paha aa o ua h°ea ana maī nei o keia wabi?" % » , • ka olelo ana'ku : " "e Ae aku la no laua nei. Kd „ ""»>0 ko mauaokaaaan ai Dei o ka loa Ka paa oai a hoea ibo la i kahi o ke kaha o be aln. "Hoikeia mai ana uā maa- eie o.oa! ^ u hohoi aa a he pono; alaila. poa ^ ^ |Qa Uakai o ka au hoomanawanui ana - nnho> ;kU n°h0i ail' "e P°^ °le;„Te'L *a°alut ' 0 u t.rr ^ -iito,ke akn ai ; a >ua a ka -aope, e P>U «Unameanpan 1 ^ . hoakaka 1 ka laua huakai. ei no m- ^ ]aua H&ua ° Lmpaapapala. A i ka pi o00 0 Kanoeo 1 amaiHo ana;ia wa i k oa iho a ^ ^ iho Q 'ai ilalo a kani iho la ke u-hu, m ' ke k waimak raa kouu mau papa .«• ■ ^ ^ ^ aP-Ck°„ak::iV L «eaaela oia •

\ pane mai la i na wahi kanaka ī kii aku ai laia i pu kaua ma ko laua aoao no ka hakaka ana me Loheloa: "Auhea olua i hoomanawanui mai nei i ka loa. Aohe kena he kanaka 9 i hoea mai la i Kauweli nei, 0 kekahi moopuna kena a Kuwahailo o Kua>helani, he kaeaea, he ibu peni no ka mana ame ka ikaika. He, pi!i keia kanaka ia'u raa ka hanau ana. He moo puna oia na Kuwahailo; a he moopuna nohoi au nana. 0 ke!a nae ke kanaka o makon a Kuwahailo i haawi ai i ka ikaika noi. Aohe mea hookahi mawaena o na kini moopuna a ua Ku nei nana e pa'i i ke poo o nei moopuna ana. He oiaio ka ua kanaka la i olelo mai ja >a o!ua, ike o!e au iaia, lele koheoheo au i ka paii o Makana; a i ike au iaia, o Kauweli no keia nohono au 1 ka aina paa. Pololei! Aohe kupu, aole eu, aohe hoohoa ikaika o ka aina nei o kakou e hiki e Ianak;la aku maluna ona. O Makai wa i hoaano aku la i ua kanaka la, he ike ole kona he pua kela na Kuwahailo. Nolaila, ua nele ko ana o ko olua īi ma o'u nei; a *e hoi o!ua a hai aku i kuu aloha i ua hoahanau nei o'u." I nei wa pane mai !a o Leipuapapala i ua mau wahi.kanaka ne;: "Ke lohe ae la no kakou apau i na olelo a ka mea a olua i k;i mai nei i hoa paio no ke kanaka malihini. Aohe*a'u pono i koe; a e bo; oluaA I keia wa i kui hou iho ai ba hekili, a nu ana ke kahi makani ikaika loa; a o ka manawa no ia i nalO' wale aku ai o Kanoeoalakai. Alaila, ku ae la ua mau wahi kanaka nei a hoi aku la no Kapaa me ka nele i ka ikaika a iaua i hoomanawanui mai ai o ka ioa. A hoea ua mau wahi kanaka nei i Kapaa, ua hele a maloeloe. A i ko laua ku ana aku imua o Loheloa kaa e mai la no na ua ahikanana nei kc kamailio ana: "Kahaha! I haaleleia aku 1 > ka noi ke alii o Kau weli nei i keaha? E kala no paha au > hai aku nei ia olua; >na e ike mai uaiii nei >a'u, pakele ia; a, i ike ole oia ia'u. lele koheoheo oia i ka pali o Makana. Ua ike au i na poopoo apau o ua alii akua nei o keia aina. I keia wa i hoike aku ai o Loheloa i na kamailio apau a Kanoeoalakai i hoike mai ai imua o ua mau wahi kanaka nei; a he ae wale no ka laua i ka pololei o na olelo a Loheloa e hoike ana 0 ka hele ia a pau na olelo a ua kaeaea nei o Waipio, o koaa kamailio aku la no ia i na kamaaiha o Kapaa: •'E haalele ana au ia oukou a e au aku ana au i ke kai loa. Aia ko'u a.wa e pae ai i Kuaihelani, ka aina hoopahaohao o Kuwahailo." O ko Loheloa manawa no ia i haalele ?ho ai i ka lanai ahaaina a iho aku la no kahakai. A eia hoi ,ia kanaka ke mokuhia aku nei mahope ona. E Hoomauia aku ana. *