Ka Naʻi Aupuni, Volume V, Number 8, 13 January 1908 — Me na Pomaikai o ka Makahiki Hou! [ARTICLE]

Me na Pomaikai o ka Makahiki Hou!

1C a, ]Vtoolelo "Walolaia ■>§£ Hainakolo K.v ur pua ka-mak.a-H vla 0 ka w ailele 0 hiilawk MOKUNA V. Paio ka Wahine Ehu me ka Wvhine Ili-kou — Ikea o Kuamu Hoaikane Laua. 0 ke ku ae la no iao ua wahi elemakule la. he!e aka la i ka īpn ana i waiho ai i ka pu awa. Lalan akn la oia i ke ko-ko a hookuu mai la i ka umeke ilalo. Wehewehe ae la ia i ke koko a loaa ke poL o ka umeke; a wehe ae la ia a hemo, I nana iho aua nei kona hana iloko; ike iho la ia i ka apana pa'i-ula: ao!e ka pn awa. Alaila, nana mai la oia i na wahine malihini, me ka hoohuli ana mai i ka waha o ka umeke, lalau iho Ia kahi lima ona i kahi apana kapa pa'iula, a pane mai la oia ma ka olelo ana mai: Aole no he awa o loko nei o ka ipu. 0 kahi no keia a'u i waiho ai ī ka pu-awa o ko maua akua i ]a aku nei: ua wiliia nohoi a paa e a'u iloko o ka pa'i ula. A ke ike pu mai la no kakou, o ke kapa wale no ia e waiho nei ī ka ipu, aohe ka ai. He keu aku a ka mea kupanaha nui wale o keia nalowale honua ana o ka ai a ke akua o maua. Aloha wale no ka hoi ! Ua hoomaopopo no paha oo i ke ano o ua pu-a wa la au i uhao ai iloko o kena umeke, ka ai a ke akua o olua? 1 ninau aku ai o Kemamo i ua wahi elemakule la. Ae mai la nohoi ia me ka olelo ana naai. He pu-awa keia i hilo ia e a'u kona mau hulahulu apau a paa. Ua popo maikai ia no e a'u a paa īloko nei o keia pa'i-ula. Aloha wale no ka hoi ke akua i ka loaa ole o ka ai. Ia wa i hooholo ae ai o Kemamo i kona lima akau iloko o kona poli, a unuhi ae la he pu-awa ua hili ia kona mau huluhulu a paa maikai, a olelo aku la i kahi elemakule. E nana mai oe i ke*a pu-awa. Ua ane like paha me ka pu-awa o ke akua o olua? 1 ka ike ana mai o ua wahi elemakule nei i ka pu awa a ka malihini e kamailio pa ana me ia; o kona wa no ia i pane mai ai: Kahaha! Pehea la hoi i lilo aku nei ka puawa o kuu akua ia oe? Aohe kena he awa e ae. 0 ka awa kena i laa i ko maua aumakua kumu paa, oia o Kema mo. Ea, ke ole au a kuhihewa, o oe no paha o Kema iuo, ko maua akua.

Paue aku ia o Kemamo ma ka ninau ana'ku: Ke ike !a paha oe i ka oiaio o ka'u i hoike mua ai īa kakou apau; aohe awa o loko o kona umeke? Ae mai la o Kemamo: "A ke hooia mai nei oe, o ko pu awa no keia ī hahao ai iloko o kena umeke?" Ae mai )a no ua wahi elemaknle nei, me ka olelo ana mai: 0 kuu pu-awa do kena i uhao ai iloko Dei o keia umeke; 1 wili ai nohoi a paa i keia kapa iaei. A mamuli o ko'u ike ana aka nei. aia ia oe ia e paa mai la; nolaila, ke manaoio lo8 nei no maua, o oo no ko m\u& Akua, o Kemame. A o':a no ka manawa o ua wahi elemakule nei i hooho ae ai me ka uwe leo nui ana i ka make ame ka piiikia o laua i ka ike ole i ko laua puukalahala. A iaila, pane aku la o Kemamo: "Aohe olua i hewa, Ca ha!a ole ol ia; oiai aoleno olua ī ike mua ia'u ; a ua hoo nahua nohoi k v'u h ele aoa mai nei me keia malihini. 0 nei wahine m-aka maemae e noho aku nei imua o olua, o Hainakoio keia, a o kana keiki nohoi keia. He a!iiwTahine keia no Waipio i Hawaii. Ua bbao oia ia Keaniniulaokalani, ke alii kapu o Kuaiheiani. ^A o ka I-iua keiki keia. A iloko o ka make ame ke o!a laua nei i pae» mai la i ka moku o Kamawaelualani nei. ■ Ua kaihia mai ko laua ne; w„a e ia mau k ipunakane o makq;V. o ia o Keaumiki ame Keauka. Ha la e mai la ka waa o !aua nei a pae i Nawiliwih nei; a mahope laua oei i pae mai nei iloko o keia ino nui e poipu nei ī ka aina," A ina ao!e o laua oei kokua, o ia nohoi kau wa hi kupunakane o makou, oia o Keaulawe, ioa no ua waī ho ko laua nei mau kino iloko o ka moana. Aka. mamuli o ka nui hoomanawanui o keia wahi kupunakane o makou i ke paie ana aku i ka nm o na hana lokoino a, aloha o!e a Keaumiki ame Keauka, ame Kanaloa,, ua loaa ia laua nei ka palekana. A he alii nui keia no Hawaii i lohe olua. A okeia ke kumu o ko'u kipa ana mai nei ia nei io oiam Dei„ I ka-mau ai laua nei a maona; alaila,. hoi loa makou iluna o Haupu. Malaila, hoi laua nei e noho ai me a'u a hoi loa aku no Hawaii. Ma kekahi aeo, he akua keia wahine no kakou; a ma kekahi ano nO' hoi, he alii keia. 0 ka poe moopuna poaoi keia a Ku, i k*paia o Kawahailo, ke kupua a o ke kaeaea hoi o Kuaihelani. Nolaila, e hoomakaukau mai olaa i> mau wahi mea ai na laua nei. Aia a makaukau na mea apau, a alaila, e haalele' iho olua ia loko nei o keia hale, a e hoi oia nei iloka o ka hale kuku kapa. a o oe nohoi e hele oe i ka m&hiai. A e kali mai oe iloko o kou waena, a i haule? ka pohaku, a a ke ahi, alaila, e manao ae oiua ua haa lele maua ia loko nei o ka hale.