Ka Naʻi Aupuni, Volume V, Number 11, 16 January 1908 — Me na Pomaikai o ka Makahiki Hou! [ARTICLE]

Me na Pomaikai o ka Makahiki Hou!

K;» Moolelo Walohia | ^ (4ainakolo KV Ut PUA KA-M\fiV-!liU\0 KA \I AIUKUE 0 HIĪLAWE v'!)KrNA V. PaI ) fva 1'ahike Eiiu me ka \Vvfiink Ili kou — Ikea 0 Klaaiu Hoaikane Lau/ . Mamua nae o ka oili ana 'ku o ua keiki hoe waa ikaika nei 0 Kauai mai 1 ko aku o ka pupupu hale o kona mau wahiluaui ia wa i ninaumai'ai kona luaui makuakane iaia: Pehea ka loihi o kou manawa e holoai mai anei aku a hoea 1 Kaunalewa i keia po? P 'ine aku la ua keiki nei: Aole paha e wali kau mana hookahi, hiki au ilaila. , A pehea e m^opopo ai ia maua ka oiaio o kau olelo? Wahi hou a ka'makuakane i ninau mai ai. P ne hou aku la no ua keiki nei: Na ka lilo ana o ka manwi au e mama ana a kokoke wali, mailoko aku o kou II & » • » " j waha. Kulou iho la ke poo o k'ahi makuakane ilalo a liuliu, aea ae la oia iluna, kani iho la kana uhu, a nane aku la oia i ke keiki: Aole no i kana mai o kou mama, e kuu Kama. Heaha la hoi e uholo heihei like hoi kaua. Owau me ko'u mau niho nei la mi ka mama ana i ka awa; o oe hoi ma ka lekei ana me kou mau wawae. I kele kuu mana awa e mama ai a ku i ke kanoa m0 ka lilo ole e ana mai loko aku o kuu waha, alaila, aohe mana o koU akua kukini, e kuu keiki; aka, i ko hoi elike me kau olelo alaila he keo io no a ka mana o kou akua. Ho mai ka ihu e ke keiki! Aole paha e pau ia oe kahi panku one mua loa 0 j£ipu nei i ka holo ia, o ka wali no ia o kuu mana mua. I nei hele ana mai a ua.keiki nei, ua like me ka makani ka puahiohio o ia nee ana mai, wahi a ka olelo a kahiko. Aia hoi kahi luahine mukuahine ke pokepoke maikai la i na poke awa, me ka pahoa; a o kahi elemakula hoi, ke uhao la 1 na apana awa. a ke upa la nohoi kona mau ku'i i ka nau. Oia hele o ka nau ana o ua wahi elemakule nei a kokoke e wali Ve mea ^a' e^Ua a e^°^u Pa^a uPa ^ou ana ibd a kona mau ku'i a mumu maikai ae hoi i ka awa a paa maikai iloko o ka w 'ha, alaila, hoolei iho iloko o ke kanoa; he ike ana 'ku ka kah' luahine ia alamiki ana ae o na lima o ka elemakule a paa ana i kona nuku me ka mumu ana nohoi. A i ka hookuu ana ae o kona mau lima i kona waha, ninau aku la kahi luahine iaia: 1 aha ae la ia aei i puliki ae la i ko waha? Aole ka hoi i kana mai ka hikiwawe oia miki ana ae nei a ou mau lima, paa ana i ka nuku. Kuhi au ua puua ia oe i ka mana awa. He kupaianaha paha keia, e ka wahine. Ua kokoke nohoi e wali ka mana awa a'u i mama iho nei, ike ana au i ke ku ana niai nei o keia kanaka wiwi loihi, hele nohoi a polipoli ole o lalo o -na kapuai wawae, a nanao mai nei no ka lima iloko o kuu waha a kaili akn nei i ka mana awa a'u e mama ana.

Kuhi hoi au, ua paa la hoi ia'.u i upiki iho nei i kuu waha me ka puliki ana ae nei nohoi me kuu ma.u lima; eia.ka, ua lilo aku nei no i ua kanaka nei. Ea, nani nohoi ke ko o na olelo a ke keiki a kaua i olelo iho'nei no ka lilo o ka mana awa mua a'u e mama ana mai loko aku o kuu waha, ma uua o ke komo ana i ke kanoa. 0 ka aumakua kukini paha keia o ua keiki nei a kaua. Aloha wale no ka hoi! Ua hoea aku la ua lei nei akaua i Kannalewa. He keu no a ka mama. Alaila, ninau mai la no kahi luahine: A, auhea aku la ua kanaka nei!" E, auhea? wahia kahi elemakule i pane aku ai i kana wahi "waiapo," wahi a ka oielo Kauai no ia uiea he wahine. Uoomau aku la no ua wahi kanaka nei i ka mama ana i mana awa hou no laua. A e huli ae kaua, e ka makamaka he luhelu, a nana ae ia Paenoni, kela kanaka opio kaeaea a ka inama nui wale i ke kukini a kaua i ike ae la. He mea oiaio. ua hoea io oia i K aunalewa me ka mama loa mamu i o ka Lwe an a kona akua kukini a leie p»li, oia o Pee kauai, a komo ana i kahi pupupu hale o ka wahine, a NohilL e noho ana. / Iaia nei i komo aku ai iloko o ka hale, 'ua pui\ya ae la ka wahine a hooho mai la nohoi me ka leo aloha: Auwe no ka hoi oe. e ke kane! Aole paha oe i h ea aku nei i kahi o na makua o kaua i Kipu. I ka wai ula iliahi ae nei no paha oe o Makaweli a, hoi mai la Heaha hoi keia pelu kua hou o kau huakai, e ke kane. la wi hoakaka aku a o Paenani i na mea apau imua o k i wahine 110 kona hiki ana i k hi o na makua; ka ike ana ia laua ka olelo ana mai o na makua iaia no kona holo i Oahu, no ka lawe ana i kekahi wahine malihini me kana keiki a hoea ilaila. A he kauoha hoi keia na ka hanai a lakou o Kemamo. A ua 'noi hou'aku oia mai Kipu aku no ka hui pu ana ana me la, kana wanine, i kamailio pi ai'laua no ka. pono afne Ka pono ole o kona ho'o ana i Oahu; a olelo pu aku hi nohoi ua k;oie nei i ka wahine: Ina nohoi he makemake kou. e ka wahine, o kiua pu no ke lawe i nei malihini a lioea i Oahu, o ka oi loa aku no ia o ka maikai. Hele nohoi au, a hele pu'nohoi mc oe. Ia wa pane aku la o Nohili i ke kane: Aohe au e hele pu me oe ma keia huakai. O oe np ke hoihoi aku i ka malihini kipa a ka hanai a kakon. Eia nae. e hele pu aku ana kaua i keia po, a hoea i kahi o na makua o kaua. A malia i kakahi aka o ka la apopo oukou e hoihoi ai i ua malihini n ei, alaila, hele nohoi oe a noho iho au me na elemaku'e a hiki i kou hoi ana mai. Aia nohoi a holo oe i ka ia ? popo, alaila, hoike aku au i ko'u manao ia oe. Ua holo pono keia mau olelo ana mawaena o Nohili me kana kane. No ka luhi loa o Paenoni ia holo ana mai me ka mama loa haule aku la ia liiamoe; eia nae mamua o kona hia moe ana, olelo mai la oia i ka wahine: Malia e pa'uhia loa ana au i ka hiamoe, oiai, ua hele au a ano maluhiluhi; nolaila, eia ka'u kauoha ia ce, i hiamoe auanei kaua a i ala oe mamua o Lo'u ala ana, ea; alaila.e na.na oe o ka mahiki loa ae o hoku Kauopae. A o kou wa ia e hoala mai ai ia'u nokaniea, ua hai aku au i na wahi elemakule o ko'u wa ia e hoea hou aku ai i Kipn. Aoīe i pau.