Ka Naʻi Aupuni, Volume V, Number 13, 20 January 1908 — Me na Pomaikai o ka Makahiki Hou! [ARTICLE]

Me na Pomaikai o ka Makahiki Hou!

Ka, Moolelo Walohia, ^ Hainakolo #c KA uf pUA Kv-MV'v\-avl\0 ka vi ailkle o hiīlawk MOKUNA V. Paio ka Wahine Ehu me ka Wvhine Ilikou— ikea o Kuamu Hoaikane Laua. » *?"*> "E o'u mau kupuna i ka po. Eia maua ke hele nei; e kiai oukou i ka hale o kokou. O ke kolohe e komo iloko nei o ko kakou hale, e make ia. Aohe eu e ola." Pau keia mau kapakapa ana a ua Paenoni nei, o kona h«le aku la no ia a loaa ka wahine e ku ana ī kahi papa'i kahu imu o laua, o kona olelo aku la no ia i ka wahine. " paa mai oe i kuu a-i a papa. E kuiee aku ana kuu akau nei ia oe. E moe ou mau maka, mai noho a kaakia- o eha auanei oe i ka hu a ka makani; a poniuniu nohoi Oo ' A i hai aku au ia oe e ka wahine, akahi no au a hoik= ia 0e i kuu ikaika ame kuu mama i ke kukini. O ko ka wahine lele mai la no ia paa i ka a-i o ke • a kuiee ae la nohoi ke kane iaia me kona lima akau. Alaila, pane ae la keia i ka wahine. E hoopili iho oe i ko poo a kau pono loa i kuu a-i; a e oe ou mau maka. A i lohe oe i ka hauwalaau o na ano apau i keia hele ana'ku o kaua; mai noho a kaakaa kou mau maka. o pilikia auanei kaua. I hele kaua a kani p0ha ka pola o kuu malo nei manao oe o Nawiliwili ia. Alaila, ma ia kai aku kaua e au ai au a pae i Kipu. He kani ana na ke o a ua Paenoni nei, he halulu ana ka ka wahine o ka lohe ana, nee ana ia me he holo ana la na kekahi kikiao makani ikaika. Aole i kana mai o ua he halulu ame ka nu o ka makani ma o a maanei ona. He lohe ae la ia i ka hauwalaau a ka leo o kekahi poe kanaka E o ana kekahi poe; e uwa ana kekahi poe, epane kikoola ana hoi kekahi poe, a he ku no i ka uluaoa keia mau leo ana e lohe nei. A ke hoomanao la no nae ia i na oielo a ke kane; nolaila, hookolono loa no oia i ka moe ana. Aole hoi i liulilu iho lohe ae la ia i ke poha o kekahi mea oia no oe o ke po'i ana a kekahi nalu. Eia ka auanei o ka pola o ka malo o ke kane ia o ka u-ina ana ae. Hoomanao iho la ia, ua hoea laua nei i Nawiliwili. Alaila, olelo ae la ke kane i ka wahine: Eia kaua i Nawiliwili nei. A maanei kaua e au aku ai a hoea i kahi na makua o kaua. Owau no auanei ke au; a waha no oe maluna iho o'u. O kau wahi mea nana wale no; o ko wahi puolo, o pulu auanei i ke kai. Ae aku la nohoi ka wahine i keia mau olelo apau a ke kane i kamailio ae ai iaia. Hookuu iho la ke kane iaia

ilalo. Alaila, hoomakaukau iho la ua kaeaea nei e au aku iloko o ke kai. Ia wa huli hou mai la oia a kamailio mai la i ka wahine: C<I au auanei kaua a i halawai īa kaua me ke koiuhe o ke kai; mai haalele oe i ka paa ana a paa kuu kino. O lilo auanei oe mai a'u aku, loaa ole oe ia'u i ka wa pono. Aka hoi; i halawai ole kaua me ka ili maneo o ke kai, palei kana no kaua." Alaila, ninau aku la no ka wahine: l,E hiki ana no ia oe, e ke kane, ke au i keia kai loa mai Nawiliwili aku nei a pae kaua i Kipu; me kou kaumaha iho nohoi ia u, ame ka'u wahi puolo?" Pane mai la no ua kane nei: Aohe ia he mea pilikia. O — ia! Paa hou mai no oe ia'u a paa. O ka wa ia a ka wahine i paa aku ai ma ka a-i o ke kane, me ka waha ana aku nohoi ma ke kua. Ia manawa lele aku la ua Paenoni nei iloko o ke kai. Ia pa'i ana iho no o ka akau o ua kaeaea nei i ke kai, hele ana laua nei mawaho ae o Haupu, oia no oe o ka nee ana a ka nai'a. Ia wa pane iho la ka wahine i Ke Kane. "E! Iie mea e hoi ka wela o ke kai mahope o kaua. Heaha la keia? Ple i'a paha?" Pane ae la ke kane: "He i'a aku la kena; ke wela nei ke kai. Nolaila, e hoopae au ia oe i ka aina; a e hakaka au me keia kolohe i manao mai nei, e ola kona la pololi ia kaua. E paa oe i ko wahi eke ma ko umauma i loaa kou hoolana." He manawa ole, lana ana ka wahine iI(5ko o ke kai, a hooili iho la ka umauma iluna o kahi puolo one. Lohe iho la ua wahine nei i ka hauwalaau ae o ke one. "Eia ua moopuna nei a kakou ke hoauau hou nei ia kakou i ke kai! Heaha la hoi, he ola ia no kakou: O kakou no auanei ko ia nei lonalona a pae keia ikaha maloo." O ka manawa no ia a ke kane i hopu aku ai ma na wawae o ka wahine, a pahu aku la laia ma ke kukulu pololei e pae aku ai oia i ke kaha o Kipu. He ha'i ana na k® nalu, pae aku la ua wahine nei iluna o ka ili o ke kai. O Paenoni hoi keia, huli ae la ia i hope a nana aku la iluna o ka ili o ke kai, me kona manao e ike aku i na m aka hulili aoka i'a hookalakupua e oni mai ana; eia nae, aole ona ike aku. Alaila, luu iho la ia iloko o ke kai; a i ke au ana'ku o kona mau maka, iloko o ke kai, ike aku la ia i ka weli mai o nei mau mea mai loko mai. Manao iho la no keia, he mano kanaka no keia. O ko ia nei manawa no ia i luu aku ai no ka halawai ana me ua ili-maneo nei o ka hohonu lipolipo, me ko ia nei olelo ana iaia iho: "Kahaha! E kuhi ana paha hoi oe, e nei lapuwale nui, o oe ka ikaika; a manao ae kou la pololi, e maona ia'u ame ka'u wahine." Eoomauh alu ana.