Ka Naʻi Aupuni, Volume V, Number 22, 31 January 1908 — Masiliona ke Koa -- A ME -- Maganolia ka 100 [?] no ka [?] Nopo [?] [?] [?] [?] [?] MOKUNA 1V. Ke ALAHELE CADILAKA KAKELA -- KA PANA PRU AKAMAI -- KE KAKELE PAHIKAUIA AIWAIWA [ARTICLE]

Masiliona ke Koa -- A ME -- Maganolia ka 100 [?] no ka [?] Nopo [?] [?] [?] [?] [?] MOKUNA 1V. Ke ALAHELE CADILAKA KAKELA -- KA PANA PRU AKAMAI -- KE KAKELE PAHIKAUIA AIWAIWA

[hoomauia] I ka pau ana ae o keia kaka-pahi ana, ua hookuuia ae la ka ahaaina a makou' A maanei e hoike aku au ia oe, e kuu makamaka heluhelu, ma ka olelo ana aku, aole he mea i moeuhane mua ia o ka wa keia e malamaia ai ke ka-ka-pahi ana. Ua manao kekahi poe ma ka po o ia la e mala ma ia ai ia hana, eia nae, ua pau e ae la no ia hana ma ka wa pono. Ia makou e noho ana ma kahi kauhale o Sana Iakopa ia mau la iho loaa mai la ia makou ka lono, aia he mau moku powa ke holapu la ma ke Kaiwaenahonua; a o ka manawa no ia a ke kanaka Helene i hoike mai ai i kona manao e haalele makou ia Sana Iakoho, oiai o ka lono i loaa mai la mai ke Kaiwaenahonua mai, he lono ia e hoomaopo po mai ana ua kokoke loa mai ka wa a'u e noho alakai aku ai' maluna o na kanaka Helene, a oia hoi ke kumu nui o kona hoea ana ame kona mau hoa i na kaiaulu o Farani. Ua kuka iho la maua me Maganolia no ko makou haa lele ana iho ia Farani no na kaiaulu o Helene, a ua ae no 0 Maganolia. Ua hoike mai la oia i 'kona manao ma ka olelo ana mai: "Ua ike no oe, e ka'u mea i aloha ai me kuu puuwai apau, ua lilo kaua i kino hookahi i keia wa; a nolaila, ma kahi au e kuu alohu e hele aku ai, o kaua pu no malaila, koe na wahi i hiki ole ia makou na wahine ke hele aku.£' Aka, mamua ae o ko makou haalele ana iho ia Sana Iakoho ua malama ae la makou, oia hoi, o na ohana apau 1 pili ia makon iho, he haiawai ana no ka hoolohe ana i na manao no Kauna Kadilaka, elike me ia ana i hoopanee mai ai mai ka hale mai o na Moneka a hoea i Sana Iakoba. Hoike mai la ua Kauna nei, mamuli o kona noonoo ana no ka pono ame ka pono ole o kona lawe.ana aku i ka hale kakela Kadilaka a lilo nona wale iho no, elike hoi me ka makou i hooholo ai, ua hoole oia ia manao, a ua haalele a hookuu loa oia i kona mau kuleana apau a ua hoolilo mai la oia no'u, oiai Wahi ana owau ka mea i kuleana oiaio Ioa ma ia hale kakela. O ka wa iho la no ia i hanaia ai na palapala no kona hoolilo ana mai i kona mau kuleana apau iloko o ua hale kakela la ia'u a hoolilo pu ia mai la nohoi na kuleana e ae apau a lilo loa ia'u. Ua hoomaka koke aku la au i ka hoo nohonoho ana i na hana e pono ai ka malamaia ana.o ua hale kakela nei, oiai hoi ko'u kaawale ana aku i na kaiaulu 0 Helene. Ua hoonoho aku la au i ka Naita Petero ma ke ano oia ka luna kiai kiekie nana e malama ua hale kakela la A ua hoolilo aku au i ka Naita Guisiuma i kahu malama no ko'u mau waiwai apau a pela nohoi me ko Maganolia, oiai ko maua kaawale ana aku no Helene. Aole paha oe i poina, e kuu makamaka heluhelu, ua haawi mai o Guisiuma 1 kekahi hapa o kona mau waiwai iloko o kona mau lua huna waiwai nui ma ke ano he mau waiwai ia no'u. Ua kauoha pu hoi au i ua Naita uei, aia a loaa mai iaia kekahi kauoha pololei mai a'u mai, o ia kona wa e hooko ae ai i ka'u kauoha, ina nae hoi ia he mea e oluoluia ana e ia. Ua ae mai la no ua Naita nei me kona olelo ana mai: E kuu hoaloha opio mai hopohopo oe i ka hiki oleia'u ke hooko aku i kau mau kauoha apau e hoike mai ai ia'u.

E hana aku no au i na mea apau au e hoike mai ai imua o'u oiai kou kaawale ana aku ma ka aina mamao. Ia wa hoike aku la au ia lakou, e haalele iho ana au ia Sana Iakobo iloko o elua a ekolu la mahope iho. A e kamoe aku ana ka'u huakai no ka ike ana i kuu luaui e noho ana ma kahi kauhale o Masana, a mahope iho o ka pau ana o ka'u mau hooponopono ana no kona pono, ia wa e holo loa aku ai au no Helene me ko'u alakai a pailaka hoi. He mea oiaio, iloko o elua la mahope iho ua makaukau iho la au ame kuu Maganolia aloha no ka maua hua kai no ka aina malihini. Ma keia hele ana, ua hahai mai la ke Kauna Kadilaka ia'u, a pela no hoi o Aremana ame kona wahi kokoolua o Papine, na kanaka Kavalia Sepania. He nui no a lehuiehu ka poe i hoolaau mai e hele pu me a'u no na kaiaulu o Helene, aka, ua olelo aku la au ia lakou, he oi aku ko lakou pono e kali lakou a loaa kekahi kauoha mai a'u mai. I ka lua o ka la mahope iho o ka haalele ana iho o ka makou huakai ia Sana Iak°bo, ua hoea aku la makou no kahi kauhale Masana. Ua hiki aku la au ma kuu home, kahi a kuu luaui makuakane e noho ana me ka hoomanawa nui, ame ke kali ana hoi no'u nei kana keiki. (ko kahi wa aku.)