Ka Naʻi Aupuni, Volume V, Number 30, 12 February 1908 — Me na Pomaikai o ka Makahiki Hou [ARTICLE]

Me na Pomaikai o ka Makahiki Hou

Kja JMoole^o Walohia, -o i' ^ Hamakolo ffkKV UI PUA KA-MA8. A-HALA 0 KA M A-ILELE 0 HilLAWE 8 MORUNA V • 1 - 'l'i' [HOOMAUIA.] I ka lohe ana o Hina i keia kauoha a ke kaikaina, a Luukia, ma o ka elele la ana i hoouna aku ai, ua ae koke uiai la ia. A o ka wa no ia i hiolo iho ai kona mau wai tnaka ma kona mau papalina: Olek) mai la oia i ka elele: "E pii aku ana au e ike i " kuu pokii, elike me kana kauoha. I hea no la hoi oia i ka wa e noho ana ke kaikamahine a makou; haawi mai oia i ka ike ana. Waihoia a hala kela i ka aina i ka polikua a Kane' a huli mai ke aloha o ka pokii i ka hanau mua. Heaha la kana; e pii aku no au e ike iaia. Hoike aku la nohoi ua wahi elele nei, aia i kahi o Luukia o Anianai, ke kahuna. A he malihini kipa kekahi i hoea ae ilaila, he hanai na Kaholoholouka ame Kaholoholo kai. iHe kanaka u'i a maikai hoi. Alaila, ninau aku la o Hina i .uā e^e^e nen "Owai ka inōa o nei hanai a Kaholoholouke me Kaholoholoka?" Paee mai la kahi elele i ka i ana mai: "O ka'u inoa o ka lohe ana'ku nei ia lakou e kamailio ana, oia o Lopaikihelewale. Aole no keia he inoa kaulana kamaaina ia kakou o Warpi° nei. He kanaka opio malihini no keia i ka'u -īke aku. He kulana kapukapu alii nae ko keia kanaka. 0 kekahi mea a'u i hoomaopopo aku nei, ma ka hawanawana malu ana mai nei a Popolo ia'u, he kanaka pule tnana, nokamea, i ka pule wale no a ua kanaka'la, lilo ka ouo puaa i paaia ae ma kona lima i lehu. O kekahi mea a'u e hoomaopopo nei, oia keia, no ua kanaka opio nei keia mau hoailona apau o ka lewa e hoike nei; a ua manao au, Jae alii nui keia." "Ua haohao no au i ke ano kamehai o keia ahi e a nei, a pela nohoi me keia pohaku e haule nei i keia wa. A.ole hoi o ia mau mea wale no, aka, o keia anuenue kupai anaha ame ka ua noe e ku nei i keia wa; a haupu wale ae nei no au, he alii nui ko keia la e ikeia ana. Aole nae oia, aka, he io no ia a he koko no makou. Aohe wehena mawaena o ia alii ame makou," wahi a Hina i pane mai ai 1 ka elele a Luukia i hoouna aku ai. "Auhea oe, e ke alii," \ pane aku ai ua wahi elele nei ia Hina, me ka hoomau ana'ku hoi i ke kamailio ana, "ua ike iho la au ia oe e ke alii? e ku ae au j ^a makuahine alii o oukou. O'ia. kahi » makemakeia e ko kaina, e Luukia,*e pii aku ilaila.

I ka wa a ua wahi elele nei i makaukau ai e haalele iho i ka hale o 'Hina ma, no kona hele ana'ku i ka hale o na'makua o lakou, oia hoi, o Owakailunaikeaouli me Nanai laniakama, kana kane, o ka wa no ia o Owakailunaikeaouli i komo mai ai iloko o ka hale o ke kaikamahine, oia hoi, o Hinaaiulunui. I ka ike ana mai o Hina i ka makuahine, pane mai la ia: "O oe mai la ia?" Ae aku la nohoi ka luahine alii i kana kaikamahine, a olelo aku la. I hele mai la au ia oe, e ninau aku, i ke ano o nei wawae akua e hehi nei ia Waipio nei; pela hoi ka leo wawalo o ka hekili ame nei ahi e a ana. He" ha'o wale nohoi keia mau mea a kakou e ike nei i keia la?" Ia manawa, hoike mai la o Hina imua o ka luaui makuahine i na mea apau a ka elele a Luukia i ha i mai ai iaia no ko lakou kiiia ana mai e pii aku i uka i ka hale o Luukia no ka ike malihini. Hoike mai la nohoi oia ma ka olelo ana mai no ka mea e pili ana i ka malihini kipa i hoea aku ai i kahi o Luukia ma ke ano, he kanaka opio wale no ia, a he ui hoi. O kona inoa, oia o Lopaiki^elewale. 'Alaila, e pii ana oe ilaila?' I ninau aku ai o Owakailunaikeaouli i ke kaikamahine iā Hina. Ae mai la nohoi 0 Hina, me ka olelo ana mai: "O ko'u hoomakaukau keia la e pii aku ilaila. E upii no paha kaua. Ae aku la ka ^ makuahine i keia koi a ke kaikamahine. O ko laua wa no ia i haalele ai i ka hale, a upii aku la laua no kahi o Luukia. O kahi elele hoi keia i hoounaia mai ai e Luukia no ke kii ana mai i ke kaikuaana ame ka luaui makuahine o lakou, ua huli hoi e aku la īa a hoea i ka hale, a hoike aku la i ke aliiwahine, eia o Owakaikeaouli ame Hinaaiulunui ke pii aku nei. Aole no i liuliu mahope iho, ike mai īa o Luukia i ka makuahine ame ke kaikuaana e upii aku ana, o kona wa ia 1 haalele iho ai ia loko o ka hale, a puka mai la oia i waho, a hoomaka mai la oia e uwe helu i ka makuahine ame ke kaikuaana. A nana hoi ka uwe helu mai, ua olo like aku la o Owokailunaikeaouli ame Hina ma ka uwe ana. O Owakailunaikeaouli e uwe ana ia no Luukia no ka mea i puka aku mailoko aku ona, a no kona aloha ole nohoi īaia ame kona kaikuaana ame na kaikamahme a ko lakou hanau mua; a uwe aku la no oia no ka pau ole o kona aloha iaia ?me kona mau hoahanau apau, ame ke kaikunane hoi o lako o o Loheloa. O Hinaaiulunui noi, e uwe ana oia no Luukia no ka pau ole no o kona aloha iaia. Helu aku la oia iloko o kana uwe ana i na wahi i pili ia ai e laua i ko laua mau wa opio pio, a i ka hanau ana ae hoi o kana poe keiki, o ia ka, ka manawa e kuee āi ko laua noho ana. A hoea o Owakailunaikeaouli ame Hinaa'iulunui i ka nuu i kipapaia o ka hale o Luukia o ka wa ia i lele like ae ai ka makuahine ame na kaikamahine elua e uwe paiauma mawaena o lakou iho. Aole i pau,