Ka Naʻi Aupuni, Volume V, Number 42, 28 February 1908 — Masiliona ke Koa -A ME- Maganolia ka Ipo! [?] MOKUNA IV. [ARTICLE]

Masiliona ke Koa -A ME- Maganolia ka Ipo! [?] MOKUNA IV.

[hoomauia] Me keia mau manao iloko o'u, ua lalapa ae la ke ahi o ka wiwo ole iloko o ko'u houpo, a mahope iho o ko'u haawi ana aku 1 ice a!oha i na Naita Helene e nonoho mai ana mamua o'u, ka poe i lilo i poe hoalolia no'u a,me ka poe i hauoli ole ia'u, ia wa i hoike aku ai au i ko'u maoao ejike me ka hoakaka ana a ' ka Moi. ■r ■' na-P««wai Helene oiaio, na poe ia lakou ka mau Ioa ana o kt* kuokoa o ko oukou aina hanau, a mau hoi ka paa ana o 'ka nohoalii o ko oakou aina makuahine, he mea ole loa ka heluna nui o kekahi lahuikanaka, kona lako ana i na mea kaua a me na makaukau apau o kona ku ana he lahuikanaka ikaika, ke ole e a111 ka manao lokahi mawaena o lakou, e nee ana mai' ka nohoalii aku a hoea i na poe makaainana haahaa 'loa. 1$ 'ilo ana ka kookel® ana a ke kanaka alakai akamai kaua ma'Iok° 0 kekahi lahuikanaka i mea ole, ina e hiki ole i kona mau ]» e koa ke lokahi me na alakai ame na kuhikuhi ana a ua ali hikaua nei. Ma ko'u ano, he pili au i ka nohoalii o ka aina kulaiwi o k° 11 raau kuPuna> Lllke rae la 1 hoomaopopoia ai ma na mookuauhau alii o ko oukou one oiwi nei, ua konoia ae au e ko ou ^ kou moi ame kona aha kuhina e holo mai i Helene nei. no ka lioao ana e kinai ī na liana e hoopioia ai ka poe klpi i ke aupuni. Ano, ī hai aku au īa oukou, aole au i makaukau i keia wa no ka waiho ana aku i ka'u papa hoonohonoho hana i manao ai e hoonee aku no ke'kinai ana i na hana a ka poe kipi a hookahuh aupu'ni. 0 ki'u nae e hoike aku nei ia oukou, iloko o elima a eono la mai keia la aku, e hoike aku ai iui i ka'u mea e hana aku ai. . ° ka'u e kauoha aku nei ia oukou paka'hi, a ia oukou nohoi apau, e lilo oukou apau i poe kiu no na hana a na enemi a e hoike oukou i na mea apau a oukou i ike ai i kela ame keia kakahiaka i ka Moi. A mamuli hoi o kona oluolu e ike ai au i na mea i hoikeia mai e oukou. He makemake hoi au e ike i ke kanaka akamai loa o Helene nei i ke kaka pahi, a i ole, i ke kakela koi kaua, a i ole ia, i ka hoolele maka ko'i kaua, a e lawe mai ia kanaka imua malia e hiki iaia ke kaili aku i kuu pahikaua mai loko a ku okuu lima, a i oīe, e olepe ae paha oia ia'u mai luna ae o <0 U ° me kana laua lhe> a e olokaa paha ia'u iloko o ka lepo me kana koi kaua. Ma keia wahi, hoomaha iki iho la au i ka'u kamailio ana; a ke ike aku la au i ka aa ana ae o na maka o na kanaka a'u i aku ai 1 ke ano 6 0 ko lakou mau ^elehelena ia'u. r.Ta liIo paha keia mau huaolelo a'u i hoike aku ai imua o lakou i aa pa.o akea mai a'u aku no kela ame keia kanaka Hele^e e makemake ana e hookuku ikaika a makaukau kakeīe mea kaua paha. A ia wa i hoomau aku ai au i ka'u kamailio ana, ma ka olelo ana aku: "He loina maa mau loa iloko o ka nohona o na lahui apau ora hoi, o ke kanaka e HIo anai alakai no kekahi lahui kanaka he mea pono ke ku kela k.naka maluna o ke" kiekiena o ke poo kela loa o ka wiwo ole, o ka ikame ka makaukau n,a ka lawe lawe ana i na mea kana oim/ano upau; a he kanaka hoi oia ē Wale oIe ana raa na haua e I°4 ai ka lanakila i kona aoao. Aia a ikeia kona wiwoole a'me kona makaukau; oia iho 00 na haawina e oraaula ai ka hilinai ia ana o kona mau hoi kanaka maluna o- a. * la wa 1 koino 1,11,1 aī ke kanaka Helene hoaloha o'u. Hele' mai la oia a ku iho mamua o'u,ahuliaku la nohoi'kona alo' ' imua o ke anaina. A mamua o ka hiki ana ia'u ke h'oomau ' kaU maU karaaili0 ana> »a huli mai la na kanaka Helene n« i, a kunou ae la i ka Moi, alaila, huli mai la oia ia'u a kunou !",U n'6 ka olJo ana raai: "E kala raal °e ia'u, oiai he makemake au e hoikwi ko'u manao imua o keia poe." \

0 kona manawa no ia i huli ae ai a kamailio aku la oia imua o ke anaina o na Naita Helene e noho mai ana. < i lelo aku la oia: v E na kanaka Helene, ke ku aku nei au imua o oukou apau i keia la, ma ke ano he hoike oiaio au no ko kakou alihikaua opio e ku nei imua o oukou, oia hoi ka Naita Masilioua de Masana, kekahi koko alii koikoi o Helene nei. 1 hai aku au ia oukou, aole l°a hookahi kanaka mawaena o kakou nei mawaena o kakou nei e hiki e hoohaahaa i ka ike kaka pahi, ka ike hoolele laau ihe ame ka oniu ana i ke ko'i kaua, a ano e ae paha i loaa i keia koko alii o Helene nei. Ua ike an i ka ike ame ka makaukau ° keia kanaka opio ma ka lawelawe ana i na mea kaua o kela ame keia ano. Ua hiki ia'u ke hooia aku imua o oukou, aole i.heluia ko'u makaukau kakele mea kaua i ka ike ame ka makaukau i loaa i k° kakou alii °Pio nei; a ua ike no oukou, owau kekahi o na kanaka Helene i heluia kona makaukau lawelawe mea kaua ma' ka papa helu ekahi, e helu pu ia ana me ka Powa Arag.uima, '% ke alakai 0 na kipi a kakou i lohe wale ai. Ano owai o oukou e aa e kakele pahikaua pu me Sir Naita Masiliona de Masana e ku uei imua o oukou i keia wa; a i ole, owai iwaena o oukou i makemake e hoao i kona ike oniu pahi-' kaua me ko'u nei, mamua ae e kona aa ana e paio me ke Alii Opio nei?" He mau Iono telegarama kai loaa mai ianei, eia ke pa hola īkaika nei ka manao lele kaua kimopo a na aumoku kaua Iapana maluna o na mokukaua o ke aupuni aeto ma ka wa e hoea aku ai no Pilipine, me ka nana ole i ka nui o na make o ko lakou aoao.