Ka Naʻi Aupuni, Volume V, Number 57, 20 March 1908 — Me na Pomaikai o ka Makahiki hou [ARTICLE]

Me na Pomaikai o ka Makahiki hou

lCa, JV£polelOj rV\T^,loliia 0 H a i Q a k o 1 o KA Uī PUA KA-MAKA-HALAO KA M AILELE 0 HIILAWE / MOKUNA V Hoomauia. I ka pau ana.no o ka L 'makani mau olelo, o ka wa ia a Maliu i unu aku ai i kana puupuu i hope; alaila, nana iho la ia i ua puupuu nei ana, a pa'ipa'i iho la ka welelau o kona lima hema i ua puupuu nei; me ka olelo kaena ana iho: "E Kulokuloku — e! E lele oe a ka houpo o kela wahi keiki ai waiu e ku mai la, alaila, hiili pu aku oe mai ke alo.aku nei a kapalulu ma ke kua." Alaila, koai hoolewa ae la oia (Maliu) i kona lima akau, a kaohi iho Ia. Unu hou ae la i ka puupuu ana e ekepue maikai ke kuekue lima i hope, iho kunihi maikai nohoi ke kipoohiwi hema imua, me ka haka pono ana o kona maka imua ma kahi a Leimakani e ku ana. ) He oni ana na ke kipo o ua Maliu nei, lele ana ka puupuu imua me he oili anā la na kekahi pohaku nui i lele mai loko aku o kekahi maa. He hu ana na ka makani, aia hoi, ua hopu ia mai la ka lima o ua kanaka nei e Leimakani, a kamakoi ia ae la iluna. He nui ia o ka waha o ua Maliu nei i ke kahea: "Auwe! Auwe! Ha'i kuu lima ia oe. E hpokuu iho oe ia'u ilalo. E ha'i auanei hoi ko'u lima." I kela wa, hookuu iho la o Leimakani i ua kanaka nei ilalo. .Olelo aku la o Leimakani i ua o Maliu: "He mea ka-makoi oopu wale ia no kanaka ikaika ole e kamalii lawaia ōopu o ko makou wahi, elike nohoi me ka'u i hana aku la ia oe. A owai hou ae ia kanaka ikaika ole o ko oukou wahi nei?" Pane mai la hoi hei kanaka, iaia i hele mai ai a ku ma ke kahua mokomoko, kahi hoi a Leimakani e ku ana me ka hanohano nui: " "Ua ike mai nei au i kou ikaika, e ke kanaka opio. Piha ikaika io no oe. Aka, he ikaika nae-kou no kamalii omo waiu. O kela mau kanaka aku la i paani lealea ia mai nei e oe, aohe no laua he mau kanaka ikaika i helu ia no ke oolea. A auhea oe, e ke kanaka opio, e hoike mua aku no au i ko'u ikaika ia oe. A ike mai ou mau maka piha walēwale, a ilaila no oe, hoi aku i ke ehu me he moi ja; a i hoaano mai oe i kou ikaika, alaila, hoi uhane oe i kahi ou i hele mai ai. Aloha wale ka la ka mea mehana. O ko'u inoa i lohe oe e ka opio, o Kapakai. Hookahi no auanei ke po'i a ke kai, noho oe e ka opio i ka waha o kuu akua i ke kai uli." I keia wa i huli ae ai ua kanaka nei iwaena o ke [ana-

ina kanaka a kahea mai la i kau wahi kanaka: "E Huakai — e! E lawe mai oe i ka a-la a kaua, i hoike ae ai au i kahi kamaiki nei i ka mea maikai." Lawe aku la hoi o Huakahi i kā pohaku a-la ana e paa ana, a haawi aku la ia Kapakai. O ka nui o keia wahi pohakn a-la, ua loaa no ka puni maikai o ka lima ke apo ae. v O ka paakiki hoi o ua wahi pohaku nei, ua hiki i na mea apau ke ike aku, he pohaku ia e naha ole ai i ka poho lima o kekahi kanaka ke hoonahaha liilii iho ina oia e upiki ae ana me kona ikaika apau. Aole nohoi lakou i manaoio iki e hiki ana ia Kapakai ke hoolilo i ua pohaku la i mea nahaha. Lalau. mai la ua Kapakai nei i ka pohaku a kona kanaka i haawi a-ku ai iaia. Alaila, huli mai la ia a kamailiomai la i kona hoa-paio: "Ke ike-mai la oe e Leimakani, vi keia pohaku a-la e . hinuhinu aku nei imua o kou mau maka? Aole paha e hiki keia wahi pohaku la ia oe ke opa iho a helelei liilii kona mau apana? A e nana mai oe i kuu ikaika." O ka oloolokaa ae la no ia o ha kanaka nei i ua wahi pohaku nei iloko o ka poho o kona lima akau me ke kiola ana ae iluna a hopu ae la nohoi. A ia opa ana ae no o na manamanalima o ua kanaka nei i ua wahi pohaku alu. la wa ninau mai la oia ia Leimakani: "Pehea, aole iho la i lawa keia a'u i hoike aku nei ia oe no kou ae ana mai ua lilo ka eo a kaua ia'u?" Pane aku la hoi o Leimakani: "O kena pohaku eleku no paha kai helelei liilii ae la ia oe, a koe no au. 'E hoike ' mai oe i kou ikaika. "A! Ua pono! E hamama ana ou mau pepeiao i nei la i ka puupuu au a Kapakai." Pane kikoola mai la hoi kau wahi kanaka mailoko mai o ka aha kanaka i ka i nna mai. "E ao o ahu ka hoka i Kapakai!" He keu aku ka piena huhu o ua wahi Kapakai nei no keia mau olelo'i nou ia mai iaia: "E ao o ahu ka hoka i Kapadai!" Huli ae la ia me na maka i hele a lilo i ke kua a pane aku la oia ma kahi o ka Ie5 ana i lohe aku ai e pae mai ana. "Mahope iho o kuu hoohiamoe maikai ana iaia nei; alaila, poolia ou mau maka e a'u i pupu no ka apu awa o kuu akua." Pane hou mai la no ua leo/ "E ahu ana! E ahu ana ka hoka i Kapakai!!" E nake nei hoi na mea apau Jo ka aha kanaka i ka nana i ka mea nona keia leo ku i ka hoonaukiuki e pae aeai, i aohe nae wahi mea o lakou a ike. He lohe ana ka na mea apau i ka hu o ka makani [aia hoi, iloko o ka wa pokole loa ike aku la lakoū e maa-'a ana na wawae ame na lima o ua Kapakai nei iluna o ka poholima 6 Leimakani. Ua loaa mai la ua Kapakai nei i ka. puiki lima a Leimakani ma kona opi aoao a manana ana iluna.