Ka Naʻi Aupuni, Volume V, Number 67, 3 April 1908 — Me na Pomaikai o ka Makahiki hou [ARTICLE]

Me na Pomaikai o ka Makahiki hou [?]

ix iMoolelo "Waloliia, Hainakolo ||§<- / ° KA Ul PUA KA-MAKA-KALA 0 KA VI AlLELE 0 HIĪLAWE ! MOKUNA V [hoomauia] E haoa ana o Leimakani e puka mai loko aku o ka hale, aia hoi o Luukia ke ake'ake'a mai la ma ka puka o hale. Pela wale no ka laua nonoke ana a hiki i ke ao loa ana, a puka wale ka la. Ua lilo maoli keia hana ake'ake'a a Luukia i mea no Leimakani e inaina ai, a ua anehe aku la o Leimakani e lalau ia Luukia ma ka lauoho, aka, me ka hikiwawe loa i alo ae ai o I^uukia i ka lalau ana'ku a ke kane i kona lauoho, a lele aku la ia ^Luukia) hopu iho la i ke keiki, ia ! Lonokaialohia, a hii ae la ma kona mau lima. Ia wa, anehe hou aku la o Leimakani e Ialau ia Luukia, o ka wa ia ana i oili ak« ai mailoko aku p ka hale, a holo aku la me ka mama nui. He kohu pupule maoli no nei holo ana a Luukia me ka hii ana nohoi [a Lonokaialo- ^ hia. A ia wa alualu aku la*& Leimakani i ka wahine. Ho- , \o aku la o Luukia a kokoke loa oia e loaa ia Leimakani, hoea aku la ia i kahi e waiho ana kekahi pohaku pahoehoe nui. Ia huli ana mai o Luukia i hope, ike mai la ia e lele aku ana o Leimakani e hopu i ke keiki; o ka manawa ia a Luukia i paki iho ai ia Lonokaialohia iluna o ka pohaku pahoehoe a make loa. \ Ia wa pane aku la o Leimakani i ka wahine me ka r ka hele-a-wai ana iho o na waimaka ma kona mau papalina: ( "Auhea oe e kuu wahine kupunawahine, e na ka lili, e nei hoi ka inaina ame ka huhu, ua paki liilii ka lei aioha a kaua. O Lonokaialohia, ua make, ua paki liilii. Ho mai ka ihu e ka wahine." Ua hoi hou mai la ka noonoo ao kanaka iloko o Luukia, a ike pono iho Ia ia i ka manaonao ame ka weliweli o kana mea i hana ai maluna o ka hua opiopio o kona puhaka, o kona wa ia i lele mai ai a puliki mai la i ke kane ia Leimakani me ka honi ana mai iaia. Hoomaka ae la o Luukia e uwe hamama me ka Ieo nui, ia wa pane mai la o Leimakani: "Paa ia ka waimaka; e mu hoi ka leo. O kou waimaka ame ko'u waimaka e maloo ia. No ka uwe aku ka nui a kaua e noke aku ai. E hana ae hoi au i ka'u wahi pono; a i pond io, alaila, keiki kaua; a i loaa ole hoi ka pon0, alaila, nele kaua i ka lei; aohe ka hoi a kaua keiki." No keia mau olelo a Leimakani i ka wahine kupuna•wahine ona, pane mai la ua wahine nei i ke kane:

"Heaha auanei kau wahi pono e hana iho ai i ka lei a kaua, oiai, ua kau liilii ka apana-pana o ke kino i o a ia nei; ua hilihili ke koko o ke aloha a kaua iluna o ka pahoehoe? Aohe paha au pono a ka makua e hana hou iho ai, ua lele ke ola mai ka lei aku a kaua?" Pane aku la o Leimakani: ^"1 keia la e ike ai oe i ka waiwai o kuu mau wanaao i holo mau ai i ka Iawai'a; a po3 hoi mai au i kauhale. Ua ike mua au e hai-na awahua ana oe i kuu keiki, alaila, imi mai au i wahi e ola ai kuu keiki, au e Luukia aloh* ole i paki iho nei a i hahau iho nei iluna o keia pohaku. "Ae; o keia ka pohaku nona ka inoa o Haunakamaaha'la. He akua keia pohaku. O ke kane keia; a aia ka ia nei wahine i Hikapoloa, kahi a kaua i noho ai i Kohala, ia oe e hapai hna i kuu keiki, au e Luukia lokoino i^iana ino iho nei. s Make kuu keiki ia oe la. He keu nohoi oe e Luukia a ke aloha ole. Nolaila, e hoolohe mai oe i ka'u olelo. E paa ka waimaka; e hooki ka uwe. "Eia ka'u kauoha ia oe, e Luukia Io[coino, e noho oe m,aanei e kiai~~ai i ke kino o ke keiki a kaua au i hoopaakikj liilii iho nei, e kii ae au i ka hale i kapa wa-hi no ke keiki a kaua." O ko Leimakani holokiki aku la no ia a komo iloko o • ka hale, a lalau aku la I kekahi ahu kapa oloa. Lawe aku ' la keia i ua ahu kapa nei a hoea i kahi i waiho kau liilii ai na apanā-pana kino o ke keiki, hoomaka iho-Ia keia i ka ohi ana i na āpana apau a puolo ae la iloko o ke ahu kapa ana i paa aku ai. la Leimakani e ohi ana i kela ame keia apaha o ke keiki, ke kani la ke oli. uwe kanikau ma kona waha no ke keiki: E — e — e — , o — o—o — , O — Lo-no — . E — e — , O — Lonokaialohia — e — 0 keia ke ano nui o ke mele uwe ana e hea ana ia » wa. O ko ia nei ohi ia a pau pono na wahi apau o ke keiki, koe ka iwi ma ka manawa o ke poo o ke keiki; aohe loaa oia iwi. A no ka loaa olē ana o ka iwi o ke poo o Lonokaialohia i mau ai ka hakahaka o ka manawa o ke keiki i kona wa e hanau ai. Mamua aku oia manawa, wahi a ka moolelo kaao, he paa ka manawa o na keiki ke Auhea oe e Luukia, ke ike nei kaua me ka haohao o ko kaua noonoo i ke kalae maikai o na lani i keia la, me he mea la, ,aohe haawina *weliweli i hanaia iho nei e oe f nei la. Aka, eia ka puolo a ka waimaka iloko nei o keia. ahu kapa. E ku ana au i ka pule, a i hehi mai, ka 'wawae o ke akua a kaij pono iluna o keia puolo, alaila, ua ae ke akua iMee ola o kuu keiki. hanau mai. v 1 ka akoakoa ana o na mea apau o Lonokaialohia iloko o ke ope kapa oloa a Leimakani i puolo ae ai, ia wa huli ae la oia a kamailio aku la ia Luukia: