Ka Naʻi Aupuni, Volume V, Number 72, 13 April 1908 — Ka Repubalika Limahana! [ARTICLE]

Ka Repubalika Limahana!

Vv ahi a kekahi Repubalika oiaio i hoike mai ai ia makou ma ka Poakahi iho nei, no ke kumu nui i hoowahawaha ai na kanaka i ka Aeao Repubalika i keia mau la, mamuli no ia o k£ kapakahi o ka hana a na Iunamakaainana a lakou i koho ai, o ka pono o na pqe waiwai ka lakou i hooikaika, a kapae ia ae la ka poe ilihune ma kuono, me •ka loaa ole ia lakou he wahi pomaikai, oiai nae, o lakou ka hapanui o na poe mana koho balota. Aole no ia kumu wale po i huhu ai nā kanaka, aka, o kekahi, no ko lakou makemake maoli no e kinai i ka olelo Hawaii ma na hana ahao!elo,J mea e hoopilikia ino loa :a ai na kanaka Hawaij. Aole loa e hiki e hoopauia na hana kakauha a ka Papa- Ola, a pela hoi me ke Kanawai Hoohuoi I.īa'i Lepera, ina e koho ana na kanaka i keia poe. O ka hana pono wale no, oia ke kilōi ana i na moho Repubalika apau mai ko kakou Ahaolelo aku, mai ke poo a hoea i ka hi'u. Ua ike no au, he aoao ikaika keia Repubalika, ua ku kona mau kalabu ma na wahi he nui, aka, ina e oiaio ana ko Frank Pahia hoala ana mai i ka Ahahui Limahana ma Koolaupoko, alaila, he mea maopopo e huliamahi like ana makou , na Repubalika o Koolauloa iloko o ka Limahana, a pela pu mai ana paha o Ewa, Waianae ame Waialua. Eia au ke kali aku nei.o ka loaa mai o kana leta no ke ano e hooneeia ai ko makou kalabu Repubalika. Ma ka makou ekilo maoli ana iho i ka manao maoli o keia mau olelo a ka makamaka, me he la, ke hoike maopopo mai nei ia, aole o na moho a ka aoao Repubalika ka poe e hiki ai e hookoia ko ka lahui makemake no ka hoololi hou ana i ke kanawai ma'i Iepera, mamuli o ko lakou hoopilimeaai mahope o na poe waiwai. Oia iho la ke ano hopena o na poe apau e noho ana malalo o na haku hana, 0 ke diaia ka lakou inea nana, aole o ke aloha i ka poe pilikia. Hookahi mea nui a kakou e ka lahui e nana ai ma keia mua aku, oia ke koho ana i na poe hoopilimeaai ole a 1 paa ole malalo o na umii ana a na poe waiwai. He mau hana alunu wale no ia a nei poe ame ka hoopilikia maopopo i ka poe ilihune. Oiai no kekahi poe e paa ana no i na hana malalo o na hui mokuahi, no na dala he 125 a oi aku o ka mahina, ua kii hou mai la no a kaili aku la i kahi hana Lunakiai no ke $50 wale no o ka mahina, me ka nana ole ae i ka pilikia o kekahi ohana ilihune e ae. A o na wahi hana alanui aupuni hoi e ōla ai kahi poe, ua h'oohana liilii ia mai la e pikolekole ai a kokoke i ka wa koho ba!ota oia iho la ka wa e ohi ai i na kanaka a nui. He mau hana lapuwale loa keia. O na poe. uuk j loa o kahi uku, o lakou ke hoonele ia i ka hana; a o na poe uku kiekie o200 dala a oi aku o ka mahina, o lakou ke hana mau. Heaha ka waiwai o ka hoolilo ana o ka 250 da!a i kekahi luna alanui nui o ka mahina elike me Sam Johnson, aole nae ona ike eneginia?. Ua oi aku ka pono e koho i na poe ma kaukau hana i mea e loaa mau ai ka hana i na poe llihune.