Ka Nupepa Elele, Volume VII, Number 39, 27 March 1886 — HE MOOLELO KAAO -NOSISA MONIA! KA MEA NONA NA KINO PUKONAKONA EWALU. KA MEA HOI NANA I HOOPAHAGHAO KE ALO ALII -O KA- Moiwahine MAREDJNA! e malama ia Sisa o puka auanee mailoko aku o ka pa Alii. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO -NOSISA MONIA!

KA MEA NONA NA KINO PUKONAKONA EWALU.

KA MEA HOI NANA I HOOPAHAGHAO KE ALO ALII -O KAMoiwahine MAREDJNA!

e malama ia Sisa o puka auanee mailoko aku o ka pa Alii.

HELU 5. &N0 KA uui o ka \fela o laua nei no ke u'o ana ina ano liakaka like ole, ua hoike tnai na hipna o ua Sisa noi i ka lanialaiha ka liko o kapalai, a e noho ana hoi laua nei ma ka lanai o ka hale, a 6 peapeahi ana hoi laua me ko laua mau papalē. A i keia wa hoi, aia ke kaikamahiao a ke alii qia hoj o Elibefe, e noho ana oia ma kahi e kokoke ana i ka puka aniani. E v buii>.pono ana hoi ua puka aniani ala i ka hale o ke Kuhina. Oiai nae ua kaikamahine ala, e hana ana i kekahi lihiiihi me ka leha ole hoi o kona oiaka mao a maanei; aia hoi, ike aku la o Waiaka i ua Ui ala, a pane ae la oia i koua hoa, aia ke kaikamahine a ko alii ■la, , Auhea? Wahi aka opio. Aia no hoi la, ma kela puka aniaui o huli pono mai neiio kaua nei.... Ahe, ūa ike aku la au i aa, Ui io no ka hōi kelā īraaikai niaoli, wahi a ka opio Sisa. Sisa nei, aku ae la me ka manao e hoi iloko; ia wa i leha mai ai .na maka oua Ui Elihela ala, a iko mai la oia ina papalina o Sisa, ia wa, ua luliluli ae la ke poo 0 ua Ui ala; me he mea ala, e inihi ana oia iaia iho no kona naiia mua ole ana i kela keikij aka, ua kaahope ioa keia nana ana ona, no ka mea, iaia i na na aku ai, a he aekona wale no mahope iho, ua nalo ao la o Sisa īloko o ka hale, a p&u ae la no ka ike ana a ua kaikamahine Elihela ala. ■ Kani mai la ka bele aina o ka papa- 1 aia» ake alii, aole i iho aku ua Elihela ala e ai, aka, nana pono loa mai la oia ma 1 ua puka aniani ala, me kona manao, e ike 1 ho» ana oia i ka mea nona na helehelena; n»ni ana i iko lihi no ma na sekona 1 hala, aka, mai keia wa fna e noha nei a hiki i ke kani ana o ka hora 2 oua auma ia al«, aole oia i ike hou i na he!oholsna 0 ka mea ana i iko mua ai. v iai nae ua Elihela ala o uani pono ana mo ka haka poso ana, aole hoi ona huli' ae niao a maanei, hiki-ae Sa kekahi o ua' kauwa wahine a ua Elibela la i ona ala, a; pane mai la. E ke aliiwahino, ua huli ia oo! e makou i keia aiua awakea, mahea !a oe? Pane aku U ke aliiwahine, inaanei tio au,| e noho Jho oe, a o nana hoi oo i ka hale o ke Kuhina, ī ike hoi oe i kekahi keiki opio e ouka mai ana mai iaila mai, o uanal oe i kona ano, ina he Ui, nlnila, hai msi oe a ina no hoi ho pupuk», hai ro»i! no oe h»M. mai "kuhihewa n»e īa Wslab«. aole ia. ho keifei okoa iho no, wahi a: a oa Oi EUhela nei. • Aeakulano hoi ko wahine s[ ua alii *!a. a hoi aku la ua aliiwahiue ala; ao ka paina ana t koua aina awakoa. | E hoohuli ae kaua no Sisa 5 kei* wai Oiai, h» kumu uo ko kola ho» koko ana oMa iloko, aole i paw kona wa iolelo ia al| oii hoi, he hookaiii hon. ei;v ke kumu o ko Sisa hoi ana, no kona manao o loaa k» noouoo Uoko o Walaka uo ko ia uei Ui, aao liU mai }>aha oia ma iaua •: uoho atta e uana iua Ui Ehbota ala, oi»i hahai mua aku ua Walaka vk uo ko«% alolu loa i ua kaik*m*hifte *Hi a!a, ! ki> ia nei i haalele aku ai iu» keiki 1 Walaka l* e uoHo hookahi oia 5 a e haua |uo oi* olike me koua akamai uui t i wahi e &»o»o mai ai poa>aik|i m* koua aoacj. j *oie hai ōi* uei makemake e hoikeiko wat<& I aku iaia tho. saalk o ahai lou mai an»ncji I ka iitu o ua Ui aU no ia iho U kp | Sic»j* mea i hoi koke ai. i Mai ua la uei * kani ka kora 4 o kje j «Viuhi, aoie i maalo aku ua SSsa ne< jhoo U4 hale nei o takoo, no :a mo*, ua i u>auao wale iho !a uo o RlibeJa, ua k«hi I hj»w& koua ik« «aa. maHa he keik! , ajjie paha» nolaila, ua uohō pa wilo iho ua tJi āk, a o hoi, oi» ! ia wi « WaUka k*n» aikaue. «* ik* b f Wshika m* koia a'o «na *n». u* »shnI kan nti. ua hoiko mai oia i I knna kt B\akankau a tn* he>

A i kp kani ana o fea hora 5 a ke ahiahi, oia wa, he wa ia no ke kaikamahine ake alii e hele ai no'ke kahua lealea, e ike hoi i na hana akamai ana opio a me kona kaikunane, aiO hoi kekahi e hele jpu ana i keia leaiea, ua noi aku uji Sisa ala ina makua Kuliina ina paha oia keI kahi e hele'pu ana no keia iealea, aka, Ihoole ia mai !a oia, me ka olelo pu n»ai o r ya Knhina nei, ae no au ia oe e hemo mawaho f nei oka hale, a koe nae kou hele ana maj waho o ko kakou pa nā^aē - aku īa no ua ! S:sa ala. % ■ [: A hala aku la ke Kuhina ame kana wa- | hine, a me kana keiki Walaka, a koe hoor j|kahi wale iho ia no ua Sisa la, a o ke ahi I Aposeta hoi, ua hala aku la oia no ka le ale'a, a o kana keiki kaeuea hoi kekahi, a īme kana ui hoomahie. Mamua ae nae o ka haalele ana ih# o ua Elihela ala i kona hoine, ua olelo aku la oia ūkekahi o kaaa mau haia wahine; e ooho oe, a e uana hoi oe ma keia ipuka aniani i kela Kanaka opio !a'u i ike ai i keia awakea iho nei, I na nae hoi he kaoaka 10; aka, i na no hoi aohe ' kanaka, oia iho la no hoi, a ma jo h« kanaka iia mea la a'u i ike ai, alaila, i kou wa !e-lke ai iaia, akila, o kou wa no īa e holo (i koke ae ai a hai u'u, i hoi koke māi au e ike i kona heieheleua. O keia mau olelo a pau a ua aliiwahine !la, oia ka kana kauwa i hoolohe ai, & hala 1 aku la ua poe alii la, a noho iho la hoi ua kauwa wahine la e kiai ma ua puka aniani la. E kam&ilio iki kaua nm keia wahi no ka huakai a ke Kuhina i hele ai me ke eke dala guh, no ka uku ana i ka aie o Sisa i ua poe nei nana i hookipa iaiu i na la mamua iho. He oiaio, ua haawi makana aku ua Kuhina !a i keia heluna elala, no ka aie o Sißs i ko lakou lokomaikai, me ka olelo hoopunipuni aku nae o ua Kuhina la penei: E kua poe hoa'loha, eia au ke makana aku nei ia ōukoū no ; bo oukou malama ana »ke keiki ponoi a ko'u kaikuahine a mai hoike wale.aku nae oukou no keia mea Pane mai ia ua poe la; e ka haku, o kau mau olelo a pau, ua hiki loa ia ia mak#g ke malama, aok no hoi waie aku no keia roea, no ka pomaikai e Ioa.: mai ana ia makou m hana, pia hoi, ke kamailio wale aku no htia pomaikai i ioaa ia makou, A oia Se ta na mea e pili ana no keia liookaa atm oua Kuhina la i ka aie o ka opio, no kona ano makemake i keia opio, a ehnli houae kaua ma keia wahi no ke ano o ka hoomakakiu ana a ka haia wahī. ne akealiiia SiBa. Oiai ke a!ii \ halft ako «i me kana mau keiki alii elua, a hala hoi ke Kuhina n o kana keiki a me kana wahme, a k«e hoekahi o Sisa i ko lakou hale, a koe hoi ka haia wahine ma ka ha!e o ke alii. Owi oae ka haia wahiae e kui ana ka puka amani e !ike me ke kanoha a ke aliiwahine Biibola, aia hoi, ike pono akn k oia i kekahi keiki opio e noho ana ma ka lanai o ka hale o ke Kuhina, a ua «huwale hoi kona mau helehelena i ua haia wahine ia, oiai nae oa haia wahioe ta e nana pono ana, aia hoi, lke ae la no ia i ka hele ana ae o ua opio kaiiaka Ui la i hoioholo hele ae la m& loko o kn pa, me ka nana ole nae i ka hale o ke alu, ia wa I helo iho ai ua haia wahiue k mai lup* iho « hiki iU!o, a hob aku la oi* no ke kahua a o ka loihi mai ka h&le aku o ke Alii a kiki» ke kahua ho elua mile; , a hiki aku la ua haia wahine a'.a, ike koke laawla no o Elihola i kana haia wihiue, * haaiele koke aku la oia i kpna makua | a iho koke iho !a oia ilalo a hui m<? j haia wahine. J Oia'a ke ī htvi nkn a\ me Va : hajb»jHh*nf. »a mna« koke ra»i la aa j i'ehea kou kiai ana, \\a ike «nei oe in« j aia (sisa)? | A?ī w* \k<f \u i:\>n, he k?iki ojiawa!e nv> h(» mav\ iwaikai kow* f |ō\ ae ; .my* ? kon kaikunano, *u*oi*e w# | paha imaa ou, poU ko\i h? 'wani maoii ne koi>:\ niau he>eheJena a'n ' j \k? , f L ke\a w», am ae īa ka lie» ou» a?u j til«heia «la i ke kahu ta»s, * \kc mai 1» Ihoikekahn kaa % " a hol® nai & !k« k*a aku imu* o \\a «i KliM* » kau a« k oia »e k&na ha\» a | Uua Ui i W kahu U» ' V hoh> awiwi k(? t*« no fc» halealii \ j w* la wa ©Ve kam frpk s " akx> no »a % ka nw#f» a ko k*hv. k«a s kisvak*» !a h*i «a |«a e tlk« w\e k» ! i Iwi i k<i lau* waw « awae, a l'oke ! w» e» ua ' *bvh k*> iks haVa* ; Le'e ' \ho la £t= a!ii*rah!n«» rtaV\« j»?; ak« H no> | *sht w»s *■ !ke \Va c\\ea aW* o