Ka Nupepa Elele, Volume VII, Number 42, 17 April 1886 — MAU OLELO AO NO KE OLAKINO. No na keiki Kamaiki. [ARTICLE]

MAU OLELO AO NO KE OLAKINO.

No na keiki Kamaiki.

O na «aai o loko'o na wahi hoōwali i, a me.ua okaua e pili ana, - oia ka leanana e hoomahnahua ka make mara#na o na keiki liilii malalo o hookaI makahiki, mamna o.na ano mai e e a pau, " a oiai ma ka hapanui o na īake e manaoia ana paha mamnli o a hanai pono ole ia, nolaila, hc mea ono e'uiakaala loa ia ke ano o KA MIA AI. 'He pono e malama ia me ka mikilaka ai a ke k«iki mamua'e o ka anau ana. O ka wa e ola ana ke eiki me ke koko o kti nukuahine, he lea pouo e hoolawaia me ke ano ko--0 maikai a maemae loa e loaa ana i *■ makaahine; nolaila, o kana hana, 1 ulike ai me ke kanawai o ke ola laikai, oia kona malama me ka paa tau o kona manawa ai. Aole pon.o e a oi akn i ka mea kupono; a e hooua i ke kiuo m» na wahi akea oluolu, e ihalama pouo i ka olnolu a paa ole ka waihona o ka opu. E m&lama a i ke kulana o kona mau waiu; o 1 likiliki o na aahu, oia kekahi knu nui—mawaena o na wahi"3 haole -o ka nakaka a eha o ka maka o na aiu; a be mea nui loa keia e pono e ikiala la e mi wahine Hawaii i ka I auawa hauau, B holoi mau ia na waiu me ke kopa me ka wai maemae, a ina o ike ia e 10 eha mai aua, alailn, o holoi me ia wahi wai paakai alama—a ma kethi mau ano eha, ua holoi ia mo ka' ai ta mo ka maikai, a ua nnui lea aikai o na \va"m. Maliope o ka hau «n», e hoomau ia no na malama ana me maemae i ke kulaou o na waiu, ae loi mau ia ine ka wai mehana, A o kaij| mea nui, aole loa» o wniho walo ia «M kg «nu. B maiama pono !oa in nahu o t»a iki hanau hou. E ho'ei m:ui i« kona 10 iloko o ka wai •• 'una me k? kopa likai |oa, i kela me I*. a > honahu i kn lole muemue. !Na keia e likai i ke koiki; ina ao!e !ii:imoo ke 1 iki iloko o ekolu hapaha o ka la, «lai'.a, le i maikai kona kuUua. AoU" 1 pono e ke hanau hou i k:* waiu o ka ma. *hiuo ā oi «ku i hookahi manawa iloko o i* nie kc:.« i'hia hora i ko :io. i ka po. looioihi aku i ka manawn, o ka loiis »na he manawa loihi aku no ka makoahiae (iamoe •!, lun e hookoii kf nt« i

ka h-oomaka atm, alaihi, hc mua bikt vv;ilo un kc lioom.uuiin 'i »i j k \ ' i . i emaiao hiaiiioe s'.i. E hooiu'Aopo.poiu, o ke Uuilum o aa mw. bana oke kmo līolookoa o kc kanalc«. he mau ka lilee. n aolie mo;i oi nku o k;v pon') nme ka maikiu no ke o k;; n'ie mnkua nme na keiki trumua ;i« o !■:;( tn;ia ma na hana pili ike ola kmo; ;iki, ua oi loa aku keio m;i ka m.ilami ;ina i na Ueiki hanau hou. Oka makualnno liooho, «īahenia i keia hina, e hoouluhnaniitu ana oia e ke keiki uwe mxtn. I ka manawa kupono e haawi ai i ke !cciki i kekahi ano ai okoa mawaho ae o ka waiu o ka makuahine, alalla. o ka aj oi loa o ka m.aikai, oia tvo ka waiu pipi.maikai hou loa, me ka awili pn me hookahi-hapa-ha wai mehana.a o hoomomon« m ;ne ke ko keokeo. Ika manawa e hanai ia ai ke keiki mai ka omole aku ; e malama poiio loa ia. e holoi niaemae ika omole ine ka wai mehana, a pela pu me ka iliomo, e

loomaemae like ia lnua. O ka hoohemahemn i keia h;ma, he kunu hoopoino ia ina e koe iki ana kekahi walii lihi iki o ka waiu awaawa iloko o ka 3mole, a iloko paha oka a]u o ka iliomo, Na ia mea o hoawaawa koke i ka wniu hon tce hookomo ia iloko o ka omole ; a tnao, na keia mea e hooulu roai ka īmiiioko o ka opu okc keiki, aua lehulehu na make mawaena o na keiki. Aole pono e lawe mai i na omole irse na nuku loihi i paa me lea iliomo. no ka mea, aolo hiki ke hoomaemae pono ia ka īiuku o ka omole. He mea pono e haolnwa mnu ia i elua omol_e, me eha mau iliomo, i lawa pono ai ka manawa no ka hoomaemae ana. E ninau ia mai ana paha, ina ho mea hiki kē pale ae i keia mau hnna a pau Jna ka "hanai ana i na koiki me ke pnna. Maiaano, alaila e moni awiwi loa, ana 'ee keiki i kana ai, a aole hoi e hnipu me ka haae, ku mea h'oi e hoea man mai ana i ka wa a ke keiki e omo ana i ka wain, ahe mea nui ia no ka hoowali pono ana ika mea ai. Oke omo ana, he mea hooikaika no ia ike keiki, e loaa ana he pomaikai i na aa oka lehelehe oke keiki no ka manawa e ulu ai ka niho.' Kui ua pilikia i kahi manawa i ka wa e hoomaka ai ka nln nna o ka niho, a iloko o ia mauawa. e malama loa ia ke ano o ka inea ai, alaila, e makaala loa iā ka anhu man i na lole maloo maikai. Oka ukuhi ana ika keiki mai ka waiu mai o ka makuahine, e hanai'a me ke skahele loa. Aole pono e ukuhi ia lakou i ka manawa mai. Mamua oka hoomaka ana oke keiki e hele, e haawi ia na hooikaika ana ī ko lakou mau ami a me na wjihi e ae oke kino, ma ua waiho ana ia l ikou e moe iluna ke alo, maluna o kekahi kapa oolunolu uia ka papahele, aka. e hoololi mau nae i ko l»kou kulana o ka moe %na. * .''«hi hookahi wale no. , C u " lea. o ke a nolaila, malnna o laua na manaolana nui oke Aupuni. Aohe kumuhaiw nui eae i pili i na lawelawe nna a ke Aupuni o kekahi ainal oi a<ui mamua o ka' mnlama ann i na keiki. Nolaila, ua manaoia o hoopuka aku'i kelame keia manawa i mau kuhikuhi ma keia kumuhana nui imua o na makuahine Hawaii.