Ka Nupepa Elele, Volume VII, Number 42, 17 April 1886 — HE MOOLELO NO KE KEIKI ALII Mahina Hiki Ahiahi A O KA MEA I HOOIPO IA NA KUKUNA ALOHILOHI O KA LA, —A ME— KE KAIKAMAHINE ALII —O KA— AINA PUA [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KE KEIKI ALII Mahina Hiki Ahiahi

A O KA MEA I HOOIPO IA NA KUKUNA ALOHILOHI O KA LA, —A ME— KE KAIKAMAHINE ALII —O KA— AINA PUA

lISLU 0 āOIAI k«ia kukala a ka Moi ke alii i laukha ae ai ma na palena o ka. aina, aia hoi kekahi keiki alii akamai loa ma na mea a pau e noho ana'ilaila, aka, i kona 'wn i lohe ai i keia kuk'ala akea, ua hiki aku la eia ipiua oka Ahakukaknka o ka Moi me ka hai aku iaia, he hilii no iaia ke hoola i ke kaikamalnne alii. A 110 kw hiki ana inai 9 keia keiki imua 0 kona Ahakukakuka, ua pane aku 1a oia imua ona me ka i ana aku, ke ae nei au i na hoao ana no na mea e pili ana i ke ola 0 ka'i' kaikamahine: aka. ina aole 0 ho,.£i. - i „ ka iuahi oia mau haa,a au. 1 ka hooki ana iho o ka ke alii mau kamaflio Bjia, ua ae aku ia ke keiki alii i m mea a pau i waiho ia mai eka Moi imua j ona, a lawe ia aku ia no hoi keia i kahi a ke kaikamahine ivln e ruoe nei, a ika wa 1 īke mai ai 0 ua kaikaniahine nei ia iaua nei e komo aku ana, uhi ibo la oia i kooa mau maka me kekahi a paa loa, a i ka munawa i ike akuaioke keiki alii iaia i kona haua ana pela, ua nianao koko iho la no ia, ua hana, a i ole, ua olelo paha oia i kekahi mea ano a lohe aku

la oia i koaa liawaaawana. taalie ana ae. Ano keia mea a pau ana \ ike aku ai f ua haawi pio aku la oia iaia ilio malalo o na wawae o ka Moi ma o koaa moe aoa aku me i a4cu iaia; makope mai 0 ko'u mau lahe aoa ina mea a pau, ke manao nei au e malama aua au na'u ia, e kuu haku ke manao uei au, aohe paha e hiki ia'u ke haawi aky. i kekahi iaau 119 ka iapaau ana ika mai o kau k iikamahiae, oia hoi he «lob(ij a nolaiia, ke waiho aku nei au me ka haahaa i ko'u ola imua 0 kou mau noonc/o akaheie ana mo ke alolia, I ka pau ami oke kamailio ana a ua keiki alii la, ua hookuu ia aku la oia me ka iaelae a mo ka hemolele nui, aka nae 0 ka Moi i koia inmawa, ke mau uei no koua

manao, no ka ioaa hou aku 0 na meu uaaa 0 hoolaolu m.ii i kuna kaikamahiue, oia hoi ; ma ka lapaau »ua iaia a ola, a ia manawa eia i kauoha aku ai i na kanaka akamai a pau 0 kona aupuni, e hele mai 0 kuknkuka pu hoi no na mea 6 pili ana i ko o!a 0 kaaa mahope ihy 0 ka hiki ana'mai ona moa o| pau, aoho 0 lttkott moa i hai mai i ka oiaio, no na moa a pau e pili ana i ke kaikaualune ahi» a me ola hoi 0 kaua kaikainahine, a no loaa ole 0 ka inoa nana 0 lioola T kaua kaikamahiae, ua kauoha akn oia e oki ia b> poo 0 kekahi o lakou. lio mau uuuiawa keia uo U aupuui 0 Kiua, uo ke ok o|e o ko kaikawahiiie a k<? alii, oiai na« koia mau pihoi0 pahoU ana wa ua peaja pau u ka aiua, maiia kekahi! keiki ma ka

m%k kA >ao;v o Mi«aw»un, ka ka >va|Uiac Uwelaw 0 kv> |haikfUttahine. alii |keiki hookahi ana i i|iuau aku ai mai kotu) puhaka aku, oiai laa kaua huakai luakaikaī iua ai. na'e. -,I ko«a nuiuawa i lohe ai i ka mai o ke kaikamahine a!ii, ua koi ikaika aku la oia i konu nukuahiue e hooluuna 'aku jaia Ike kafkamahine ;tīH. Ikq ka lUAkwahinf lob,e"&n* i keia mau tnea,j ua hele « aku !a oia e niuau ika uiauao o ke kaikama!iino ;\iii, a hai aku U oia iaia, e Uwo iuai a*« oia i kaaa ke»ki e hoola|ia» aku i kaikamahme alii ma ke auo|i loaa i»ia hf rasu kokua ;\na »ai iala hai t a u& ko* lojlw i* naea en* a ait ke Uika j:; I -

mahme alii. no ka lawe ana mai iaia e hoolauna mē ia, a e komo n :e~oia ika lole wahine a komo mai 5!oko, I ka pau ana c kaaa komo ana i kona lole wahine, ua hele aku la kona makaahine ai ka mea nana e kiai ana ka poka la wa, a hai aku la me ki?hoopunipuni no ka nai loa oka makemake o ke kaikamahine alii c ike i kana kaikamahine, a i na he . mea oluolu ia Ta oe, e hoolaana akn iaia [ me ke - ke kiai puka, ua ae mai la no hoi ke kiai j puka me ka i ana mai: Ke haawi aku , nei au i ko'u ae ana me ka oluolu a me :. i . J

ka manao maikai, no na me i a pau e 'olelo iuai ana c=hiki ia lakou ke hoomaaliii mai ika mai oke kaikamahine alii; ake Hauolia aku nei au ia oe, e hele Uoke oe a e lawe mai lioi 'i kau kaikamahine a i ole e hoouna mai paha laia i ka po, a e hama-

ma ho auanei keia, mau ipuka non. A" he oiaio, iloko 110 oi\ po> ua hiki 10 mai la no o Mazawana fi komo kino aku la iloko m 0 ka aahu.wa'hiue, a rae ka iko 010 hoi 0 ke kiai puka he bfllki kane keia. hko Mazawana manawa i komo aku ai ; «Ohe moa nana i hooku ia mai i kona alahele. aka,"kōmo loa aku la no ia a ma kahi a ke kaikamahine ahi e moo ana i ka mai he aloha, ia wa oia i haawi aku ai i kon» aloha me ke kunou «na aku o kowa poo. a mamua ae o ana akvi o kana mau iiuaolelo, ua pane e mai Ja no ua kaikamahine nei i ka i ana mai: Ua hauoli ia au i ko'u ike hou ana aku 1 kou mau kii onohi me ka mohahii maikai a me kou ola maikai hoi iloko o keia manawa, oiai oe i kau huakai makaikai loihi. . . , - Ekuu haku wahine, wahi a Mazawana i.pane aku ai, ke pab#fa aku nei au i ko'n mahalo palena ole iniua ou. A ke hauoli no ko'u hoi ana mai nei i ks wa kupono a kou kiekie e hookauwa ma ai, ake manao nei au e ko ana paha h hookauwa ana mai au ia'u. A oiai keia mau kamakailio e hololes ana o laua a elua, ua nanao ih< la o iloko o kona wahi pakeke, : he wahi buke, n me kekah no hoi. X ka wa i ike mai ni o ui kaikamahine nei i keia 'mau mea a Maza wana e hoomakaukau nei, ua pane mai 1 oia me ka i ana mai; o oe anei kekahi keia poe e mau „ A heonalonalo iho i kona kaumahi ma o kona heluhelu ana ae i kekahi pauki palapala i hoopaa naau ia e ia I ko Mazawaua manawa i ike ai i keū mau hana a ko kaikimahine alii, ua hoo mappopo koke iho la oia, aoho mai e ao c ke kaikamahine alii. aka, he aloha i ka iwihilo, ia manawa i pane .koke aku a oia me ka i ana aku: E pono oo e hai ma i kou mooleio ia'u; niaiia p. ha o hiki ho ia u ko hana aku i kekaki mea e hooiuok aku ia oe? Mahope iho o ka pau ana o kaaa kamailio ana, ua paue koke aku la no ua kaika. nei; Olaiaue'moe ana īloko ne o ko'u rumi, a i ka manawa j kaakaa ae aj j o kuii mau maka, ua iko aku i a au i kekahi keiki ui luaole a'u i ike oie ai mai&io iho c ka la, ua manao uo hoi au, na kuu makuakane no la hoi i kauoha aku ia t u e me keia, i hiki la hoi ia u ke ae aku e mare e l'ke me kona manao; aka, ua manao hoi ■au e ala ae iluna a e heio aku ia hoi e hoala īaia, ua maka'u uae au o ala ae oia & hete aku e hai i kuu makuakane, a maho|w iho o ia, oa haule hou nku k au iioko q kok&hi hiamoe ko!ipolip<y Loa, a i ko'u ak aua ao i ko kakahlaka, i nana aku lmua, ua haia oia, h ua waiKo pu īlio hoi tne a'u i keia

komo hma, a ua lawe aku la hoi oia i ko'U komo Hma. A maī ia uiauawa mai a hiki i koia wa, ua haule iho la au iloko o kekahi aioha kulipolipo loa no keia koiki, *»« «aha ia kua puuwai, n 0 U moa, aohe m»opopo 5a u kahi 0 loaa ai oua ia'u, (Aole 1 pau,)