Ka Nupepa Elele, Volume VII, Number 43, 24 April 1886 — MAU OLELO AO NO KE OLAKINO. [ARTICLE]

MAU OLELO AO NO KE OLAKINO.

Jf.O NA KEIKI' KA^AIKI. O na mai o loko o ua wahi hoowali ai.a me na okana e pili ana, oia ka mea nana e hoomahuahua ka make mawaena o na keiki liilii malalo o hookahi makahiki, mam na o na auo mai e ae a pau, a oiai ma ka iinpanui o na make e manaoia ana paha mamuli o ka hanai pono ,ole ia, noiaihi, he mea pono e makaala loa 'ia ke ano o ; .. - KA MEA AI. lle pono e malaiua ia me ka mikialaka ai a ke keiki mamua'e o ka hauau ana. O ka wa e ola ana ke keiki me ke koko o ka inakuahiue, he mea pono e hoolawaia me ke ano koko maikai a maemae l«<a e loaa ana i ka makualiine; nolaila, o kana hana, i knlike ai me ke kanawai o ke ola maikai, oia kona malama me ka paa mau o kona manawa ai. Aole pouo e ai a oi aku i ka mea kupono; a e hoolana i ke kino ma na wahi akea oluolu, a.e malama pono i ka oluolu a paa ole o ka waihona o ka opu. E malama oia ī ke kulaha o kona raau waiu; o ka likiliki o na kekahi kumu nUi—*-mawaena o na wahine haole —o„ka nakaka a eha o ka maka o na waiu; a*ke mea nui loa kēia e pono e mikiala ia e na wahine Hawaii i ka manawa hanau. i E holoi mau ia na waiu me ke kopa a me fca wai maemae, a ina e ike ia e ano eha mai ana, alaila, e lioloi me ooa wahi wai paakai alama—a ma kekahi mau ano eha, ua holoi ia me ka wai ta me ka maikai, a na man ka maikai o na waiu. Mahope o ka hanau ana, e hoomau.ia no na malama onu me ka maemae .i ke kulana o na waiu, a e holoi mau ia me ka wai niehana. A o, kekahi mea nui, aoSe loaa e waiho wale ia o loa i ke anu. E maiama pono ioa ia na aahu o na keiki hanau hou. E holoi inan ia kona kiao iloko o ka wai mehana me ke kopa maikai loa, i kela me Kt>it la, a e hoaiihu ia i ka lole maemae. Na. keia e ho3!ii,imoe maikai i ke keiki; ina aolo hiamoo' kd keiki itoko o ekōhi hapaha o lea !a. alaik| ao!e j maikal kon-i kulaiia. Aole pono ai ke ►eiki hanau ho« i ka wiiu o ka ma. kunliine aoi aku i hookahi mana w iloko o k«la me ke:a elu * hora i ke ao, a i ka po!, e haploihi aku i ka manaw i, e ka !oaa ana ia,Ee nianaWa l.oihi nku no ka makuahine e hiamoe ai. Ina e hookoia keia mea i ka hoomaka 'ana', he niea hiki \va!o np ke hoonaaamaa ia a maa ke keiki i kona i manawa e ai ai n e hiamoe ai. j £ hoomaopopoia, o ke kulana o na me« j hana o ke kino holookoa o ke kanakai, ! he mau ka like, aohe mea oi akn o ka 1 poho a meka maikai no ke ola o ka p?e makua a me na keiki m»m«a ae o ka msn ma na hana p'Ui ī ke aka, uft oi loa aku kei;* ma ka nuUama ana i na ikihauau hou, O ka uukaah'iio hoohe maheniii i keia hma, e hoouhihoa mau :n ana ola e ke keiki uwe mau, T ka*mnnawa kupono e haawi ai i ke k<S iki i kekahi ano a? okoa mawaho ae o k'a waiu o ka makuahine, alaila, o ka ai oi l<|a J 0 ka maikai, oia n-> ka waiu pipi niaikai hou ioa, nie ka awih pti t«e hookahi-h ipiha wai mehana.a o hoouiomona ia ;ne ko ko keokeo. 1 ka mauawa e hanai ia ai ke keiki mai kn omolo ;\ku, e malama ponlo lf>a ia, e holoi maem»e i ka omole m'e vik*ai mehin.i, a pela pa me kn ih'omo. 'e lioomāemae like ia Una. O ka hoohemahēuia i kela han.'*, he kii- 1 mn hoopoino ia hwokooiki am Wahi lihi iki o iea waio ewaawa iloko o k* o«ae!e, a iloko paha o k* ;thi o ki >i>omo •Na i« mea e hoawaawn koke i ka wsui hou hooko no ia iloko o fca oaioie, a he mea n* keia me* e heoulo mai ka ma? i!bko o ka opu o ke keiki, a ua lohu'eho m. ] make uiawaeua o iu keiki. ' ' 1 Aole pouo « lawo mai t na omo'e nw aa iliuku loihi i paa me ka 'l-omo, no'ka mok, »o!e hiki ke hoomaemse ia la o ka omoU'. He naea pono e hoo?awa mio ia i «l«» o*'ote, me eha m*u ihom v ? ,vna pona ai k* n\tnawa no k* h v;\v < m e voi \ K 14 roai ana paha, itn ho n\e* Uiki ke p\le *e i k*ia n\avi nana a }>an k* hA««t «ua » «i* ko'.ki uie ke [uiua. -M* *•* ano, e men'i awiwi 'oa »ua ke i k&ua a?, a ae!« he\ e h\upu me ka j

liaiae, ka mea hoi e hooa mau mai -ana ī k* waa. ko keiki e omo ana ika waiu, ;i lie m£a nui ia no ka hooivalī pono aua ika mea.aii Oke om.o ana. he mea liooikaika no ia ike keiki, e loaa ana he p.omaikai i 'na aa oka lehelehe oke keiki no ka manawa o ulu ai ka uiho. I -Nui na pilikia i kahi i.ku wa hoomaka ai ka ula ana o ka niho, a iioko o ia manawa. e makuna lo;i ia ke ano o ka aiea ai, alaila, je.makw.la loa ia ka aahu mau ) na ioie uialoo maikai. , 0 ka ukuhi ana i ke keiki mai ka W2iu mai oka makuahine, e hainaia me ke ākahele loa. Aoie pooo e ukuhi ia lakou i ka inanawa mai. Maniua oka iuiomaka ana o ke keiki e hele, e haawi ia na hooikaikaana i ko lakou mau ami a me na wahi e ae oke kino. ma »a ana ia hkou e rtioe ilnna ke alo, umluna o kekahi kapa nolnnolu .ria ka papahele, aka, e hoolnli mau nae i ko l.kou kulana o ka moe ana; aole ma kahi hookahi wale no. 1 He oiaio, ua maoopopo lea, o ke keik-, oia ke kanaka a wahīoie palia o keia au aku, a noiaila, niniuna o lauA na manaoUina uui dke Aupuni. Aohe kumunana nuie'ae 'i pilī i "na laWelawe ana a- ke Aupuni o kek«hi aina iot a'<u niamua o ka malama ana i na kelki. Nolaila, ua manaoia e hoopuka aku i kela me keia mana wā i mau kuhikuhi ma keia kumuhana nui imua o na makuahine Hawaii.