Ka Nupepa Elele, Volume VIII, Number 2, 10 July 1886 — KA NANEA WAINOHIA NO KA Ui Romio me Julieta. [ARTICLE]

KA NANEA WAINOHIA NO KA Ui Romio me Julieta.

(He Moolelo ītalia.) —7- ~ ~ AXAS HOAKAKA. " £P ka mooielo a makou e hoopuka akuj nei, ua iawe ia mai ia no loko mai o ka Buke moolelo i kakauia e ka peni kamahao I a kela kanaka kaulana o Enelani, oia o Shakespeare, (Hoonaueue ihe) a oiai ua kaulana loa na olelo a keia kanaka Mawaena o na poai o na anaina naauao, nolaila, ua manao makou, he m» pono kc ike ko ■makou poe heluhelu i ke kuliu kuhohonu o Jcona loea ma kana mau moolelo i haku ai, a i pua-piui mai ai keia mau olelo kaukna a.ua kanaka la. O keia moolelo ako makou ppe heluhelu e hooipo iho ai, hc mooieio Itaiia ia, ana oukou e ike iho i ka nahi, a me ka ui o kona niau aoao a ,pau.'j āIA ma Ilalia i kela au i hala lilo loa aku nei, ekuāna he kulanakauhale nona ka inoa o Verona, a e haiamu ia ana keia kulanakauhale me na wehi a me na luhlehu nani o kela a nie keia ano. Iloko o ia mau la a keia kulanakauhale e haimoeipo ana iloko o kona nani a me kona ui, e noho ana iioko • kona kaiaulu he elua mau ohana alii koikoi a waiwai, oia hoi k4 ohana alii o Kapuleta a me ka ohana alii o Monetega. Uoko hoi o keia mau ohana, e pa-pua a ai ohelohelo ana he elua mau opio i kiliwehi ia e ka ui a me ka nohea, oia hoi o Romio a me Jalieta, na hiwahiwa hoi a keia nanea e hooipo nei. Romio, he keikikane oia na ka H.iku Monetega, ke poo oka ohana alii ma ia inoa, He ui ia, he nohea, h« nani me ka wainohia. A ō julieta hoi, kona hoa kakele o keiā ! moolelo, he kaikamahine oia na ka Haku Kapuleta oka ohana alii ma ia inoa. Aia maluna o keia opio o ka aoao palupalu, ka■M akipohe ni o naula weo hooheno o ka nani, a « kona mau ano a pau ua hajamu mme na haawina oka olu waipahe, a me he mealA «'Ke ike aku oe hoohihi." Ēia nae ka mea hilu mawaeHa o keia mau ohana alii a i elua, e kupu mau ana ka noho kuee i kahi a me kahi, ua hookae ka kahi ohana i kahi ohana, a ua inaina loa kahi i kahi. E ulu a e kupu mau ana ka hakaka o na kauwa o na oha_ na a i elna. Āole hiki i kekahi kauwa o ka ohana Kapuleta ke halawai me kekahi kauwa o ka ohana Monetega, ma ke alanui me ka Iqas o)f hg hak{jka mawaena o laua. E luai ia ana na huaolelo • lelepi o ka inaina, a o ka hopena e hookahe ia ana ke koko. Mamuli o keia mau haunaele, ua hoopioloke mau ia na alaheie oke kulanakauhale o Verpna. Aka,. i keia wa, aole i lihi launa aku na mea no laua keia nanea i kahi ame kuhi, me he mea la, he mau haneri Legue ka naamao ona ikena o kaf)i a*%e kahi. , 1 Qka ipo !au;.e a Romio e i>akali ana ia i mau lia. oiano o Rosalina, ka mea hoi j hoowahawaha iaia; aka, ua hoopaa no nae 0 Romio e uhai-a-holo ma na meheu o keia Rosalina, a Kiki ika wa ana e olelo iho ai, "E lawe au a lilo oe fta'u." 1 I kekahi ahiahi ano liula, ika wa a na leheu o ka pouli e hohota palanehe mai ana maluiia oke kulanakauhale, ua malama ae la ka Haku o ka Ohana Alii Kapulela he ahaaina hauoli, a ua kono ia mai na maka ljsi}qh*fto a paii q kp kulanakauhale e hele akqi«a^!na | A mea oiaio, ua nui a lehulehu na lede ul ame na keōnimana opio o kela a m« keia nanaina waipahe i haiamu aku i keia aha hauoli. A o lakou a pau he poe wale no mawaho ae o ka ohana alli o Monetega, ka ohana hoi i makawelawela loa ia « ka poe Kapuleia. Mawaena ona lede «pio i hele aku i keia ahaaina, oka ui Rosa!ina kekahi, ka ipo aloha & Komio, ka oiwj hoi i kaupale ia mai kona mau kapual aole e hele aku a hehi i na papahele o.ka hale o Kapuleta. Aka, iaia e iuaiai wale ana no, aia hoi, hoea mai la kekahi o kona mau hoa'loha. oia o Benevolio, a koi mal la iaia e u haele iaua iua ahaaina la, me ko Romio lawe aua ae i pale uhi maka, i huna ia iho ai' kona mau helehelena, a oiai no Hoi he nui j no na keonimana i hele i ua ahaaina la me ia mau ano. _ ! Oiai laua e kamakamailio ana, komo mai la kekahi kauwa, a hoike mai la i kekah» apana pepa ia Rqiflio, a ia wa hoi oia » heluhelu »hoai me Va hiaai nui, a eia na olelo; M Ka Hiiku M*tetino me kana wrvhine ame kana mau kaik»mahtne ui waipahe; ke Kauna Aneselema a me kona mau kalkuahine ni wainahe; ka haku wahi* ne kane-make o Vitruyio; ka Haku Plaeenitu> a me kana kaikuahine; Mereeutio ame kona hoaHanau o Valenetine: o Kapu!eta me kana wahme, ame kana mau lfajkamahjnc: oßosa!ina ka «i, Bre. M

Ia wa i hoopioloke loa ia ai o Romio, i ka ike ana iho o Rosalina kahi e lualai ana mā:ia aha, e hiki ole ai iaia ke hele aku. Aka, koi aku la no nae.o Benevolio kona hoa'loha, me ka olelo ana aku. "E hele kaua, a e ike auanei oe o ka leele au e hoohai moeipo nei, he manu koraka wale no ia — inna'ōi'e""aē e halaniu lālīaiīa i Nolaila, ua ae aku la o Romio i keia ko"no~paakiki a konalioa'loha, a no ke ake hoi kahi e ike ika meaana ehookaunu ana,; nolaila, ua eleu loa ae la oia. I la wa haele aku la o Romio a me kona j hoa'loha lienevolia ika ahaaina. a me ka-1 hi hoa'luha e ae o laua o Mereculio, me kal ! paa i na pale uhi maka. | la. lakou i hiki aku ai ma kahi o.ka hnnI oli i hoiliili ia "ai, «a hookipa ia aku la la- [ kou, me ka oluolu loa e ka haku Kap«leta, me kona olelo hooinainau ana mai: | "E na Keonimana—O na lede auanei i 1 manuheu ole, a i ki-na ole hoi ko lakou ■ mau manamana me na ilikona. o lakou ke eleu mai.ana a hulahula pu me lakon." A he nanaina hauoli hoi ko ua Haku la, aua olii waipahe wale no ia ika hookipa ana aku ia Romio, ame kona rn.au hoa'loha, A o kekahi paha hoi, aole oia i manao o kekahi keia o na enemi ana i makawelawela loa ai. ! A emoole, ua hoomaka ae lā.na lealea o ia po, oia hoi ka hulahiila, e niniu, e wili, a e hehelo ana na lede me na keonimana, a he mea oiaīo ua nani a maemae na mea a pa.li i ka hoonuu ana aku a ka maka. A o Ro»iio hoi, aia oia ke liialai wale la no me ka hookaihele ana o kona mau kiionohi maluna o na ui ana e ike aku ana, a hiki i kona ike ana aki' i kekahi lede opio ui launa ole e hula ana, a ia wa' oia i ninau ae ai i kekahi kanaka. "Ea, owai kela lede; nana e hookilohana la i na lima o kela naita?" Ia wa ī pane ae ai o Romio: "Ea, ke ao mai nei oia i na lama e hooi aa i ka malamalamn o ko lakou a ana! Me he mea la, ke kau nei oia ma ka pa-1 paliha b ka po, • Me he opuu daimanli la ma ka [*peiaO 0 ka lede Etiopiaj He nani ia i kupono ole no ka hooluhiehu ana, a no kā honua nei hoi, he milolif ioa! Sec." Ia Romio e hookuu ana i keia mau huaolelo me ke ahiu piha hoohihi no ka lede ana i ike aku ai, aia hoi, lohe ia mai la kona leo e kekalii kannka okoa aku oia o Tibala, he keiki hoahinau na ka Baku Kapuleta, a oia kai mai ia Romio ma kona leo. A ua piha koke aelk ua Tibala nei i ka inaina no Romio, oiai, aole hiki iaia ke hoomanawanui ika ike ana ih'o ua hoea mai he Monetcga malalo oka malu o ko lakou Hale Alii, a me he mea la, wahi ana 1 manao iho ai, ua hele mai keia keonimana opio e aka hoohenehene ina hana o ia P°Aja wa oia i huli mai ai a nuku mai la ia Rohiia me na huaolelo inoino, e i ana: "Ma ka leo au i lohe aku nei he Monetega oia. E lawe mai i kuu pahi o [K>lotei. Pehea la'i aa ai keia kauwa kuapaa, e hele mai ia nei me ka pale uhi maka, a pahenehene mai i ko k.-kou lealea ana? Ano, ma ke koko o kuu niau kupuna, ame ka hanohano o kuu pi!ilcaria nei, o ka pepehi ana aku iaia a make, aole ia he hewa." 1 ! Aia wa hoi i hiki i!nai ai ka Haku Ka-j 1 puleta a panfc mai Ia: 1 ! ! "Heaha keia ou! Heaha keia āu e nuku nei? 1 ' I -i ; '-!■ M OI "Wahi a Tlbala," e kuu makuakane, he Monetega keia kanak? , ko kakou enemi. He kanaka lapuwale i Me mai nei ia nei, e aka pahenehene ai ina hana o keia po," "O Romio opio io no anei keia?" Wahī ak« Haku Eapu!eta i ninau aku ai ia 'Pa hala. 1 ! "Ae, oia no—o Romio, kel(\ iqo nyi*'?« welawela" wahi a Tjbala. air Pane aku la hoi kl\ haku Kapuleia\ hoomalielie oe ia oe iho, e waiho aki• oe iaia pela. Ua malama oia iaia i: f ; t he keonimana la, a ke hai nku nei s Poi' ua hauwalaau kaena o Verona nei . v i ma ke ino he keonimana hoojx>no. " kai hoi. AoJe loa 4 U cae i n;i ' l u * pau o kela kulanakauh.ile e lilo i e hoohaa ia ai. Nolaila, e ho nui oe, mai noonoo hou ae non.; 0 j o makemake ia, aina he hoolol ul ( mea, «lailaila, e n*|ohia ae kei. vil s kuekue wnkn nni ou, a me na ua awahua e ku}>ono ole ai no V Ik' ««Aole hiki iki ia'u ke < iaia" i j>ane kakan.i m.ii luaui hoahanau, ! Aka. me ka le > ku<- ,* 1 kula: ! 4, E hoomanawaiinii i.i ī, ' r , ; Ve keia' Ke olelo'nei ,r nui i i no oia: e hele ' ne| k V o kei.' * oe." !