Ka Nupepa Elele, Volume VIII, Number 2, 10 July 1886 — KA MOI KALAKAUA O HAWAII. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

KA MOI KALAKAUA O HAWAII.

Me ka makahehi ka Ei.klk e panee aku nei i ke kii o kn Moi Kalakaua o ko llawaii Pae Ainn, ka mea nona ka puana ia ana o ''KauliUiaikeann-o-Waialeale." Ame he mea la e kuilima pu mai ana ko makou poe b«lnbelu ika mahaha ana mai iaia, me *.a hooho hanoli like ana, "E ola mau oe e ka Lam A kau i ke ao malamalama." Ile mau liiona hou keia 0 ka Elele e oīli aku nei i keia makahiki, 110 ka pouo ame ka pomaikai' o kona poe heluhelu. Ama keia wahi e haawi aku nei makou i kau wahi hapa uuku oka moolelo e pili aua i ke Ahi ka Moi noua ke kii maluna ae. Ua hauau ia ka Moi uona ke kii maluna ae, oia hoi o l)avida Laamea Kalakaua ma ka la 10 o Novemaba, 1830, maloko o ke kuianakauhale o Ilonolulu nei, ma kahi kokoke i ke kahua e ku nei ka Ilalemai Moiwahrne. 0 £oua makuakane oia o Kahauu Kapaakea, kekahi o na'lii kiekie oka aina, a o kona makuahine oia o Āualea Keohokalole, kekahi. Kama'liiwahiue koikoi, ka moopuna kuakahi a Keaweheulu, he koa kaulana noke au kahiko o Hawaii nei, a i kekahi wa hoi, he kakaoleio hilinai ia, a he Kuhina Kui no Kamehamelia I, ka Na-i Aupuni kaulana o ka Pakipika. Mamua ae o. ka hanau ana mai o ke Alii Moi nona keia wahi moolelo pokole, ua'nui' na 'lii i makaliehi ae e lawe mai i ke keiki na lakou e lianāi; a ua ku-kni ae hoi ka lono mamua ae oka hanau ana mai oke Alii opio e lilo ana i'ke Aliiwahine Liliha ka hanai ana oke keiki. Aka, i ka lohe ana o Haaheo Kaniu, kekahi Kama'liiwahine ua hana ia keia lawe hanai ana ae i ke Alii opio mawaena o Aikanaka, ke knpunakane oke Alii, a me Liliha, ua hooholo iho la keiaAliiwahine e hoopahua ae i keia manao i hooholo ia, a e kii no oia i ke keiki a aana e hanai. Nolaila, hele aku la oia i ka hale o na makua nana ke keiki, i ka po i manao ia £li e lianau aua ua keiki la, a kali iho la a liiki mai i ka wa e hanau ai. He oiaio, ika hora 2 paha o ka wanaao o ka la 16 o Novemaba 1830, hanau mai la ke keiki, a lilo mai.la 'iaia, a hoOioi aku la» oia i kaua hiwahiwā i lia ai i kona hale ma Honuakaha. Ma keia lilo ana oke keiki ia Kauiu, ua kaumaha a minamiiiu loa iho la o Liliha, eia nae ua maka-ala no ke keiki imua ona, e malama mau aku ana no oia i ua keiki la> oiai koua mau la e ola aua. Ua oleloia he makaukau T j jj a mea e anji j ' ho .