Ka Nupepa Elele, Volume VIII, Number 10, 4 September 1886 — MAU MANAO ALAKAI. [ARTICLE]

MAU MANAO ALAKAI.

Eia iio iiiakou liaaiai liou aku nei i'ka a©ao iaia ka hapa nui o ka Hale Ahaolelo. He mea oiaio, a kanatua ole ka olelo ana ne, aia ka mana alakai o loke o kela |Hale ma ka poho o ko oukou lima. Nolaila aia no iloko o ko oukou lima ka mea e loiln hou aku ai ua la o ka noho ana o keia kau. a aia uo hoi iloko o ko oukou lima ka mea e hoo»>okolfc loa ia mai ai »a la e.noho ai ke kau, Lwy hoomohala oukou i na hora hana o kn Ilalo, ma ka uhaiaholo amiia l>o!e ma i o a ia ilei, ma kelā .pipu alanui keia pipa alamii, alaila, ua hooliuikau |>u oukou ia oukou i!io ma ka ae am\ e hoopau wa'e ia ka manawa ma na kalai olelo le|iulehu wale aua, e hiki ai kc pane ia ©-ka mea hookahi me ka 'noopokole ia 0 ka niauawa. A n>a ia hana anu a oiikou, ua hooloihi hou ia na la. O k\'. kumt\ nn"> o ko makou paipai ikaika aua 1 koia inat*ao, no ko makoii īke maoli i ua hana a na alakai l>ole me Kakiua, i kokua ia e, ko luua maii hitanela Kale K'iko mo Kalua, he maU haua hoonaikola maeih i na 'unainaka. aiuana k uiaka maoll okaaoaohāph| niĀ o ka Hule. Me lto mea la, uā oleio ke»a poe. iloko o ko lakou uuku, 1 jua hiki la lakou ke hoololoiahili walo !a loihi na la e noho ;|i nei kau 10. a hiki i ka nwe w'aimaka maoli ana o keh; poe h»ua}mikaainana ka % ua U»kvu i 'no;iuhes i ko kako'u poo. , i l! oi.iio, aolo ma|iOU i ike i 1« I niohu ana mai o na inakamaka (iuu*unikaia.'UHia) aka» hij mea hiki ok i ui ko kaoUi ana iluK i ko

makoii manao welewelenia no na liana aihalale aka aoao kue. Me ko lakou ike maopopo maoli no, aole keia o ke alahele knpono no keia hana, eia no nae ua iioohana mai la no.

Nolaila, oko makou mauao. Ma na ninau ano ole, hoopau mnnawa wale, a hololoiahili a l)ole ma e waiho mai ai, aluila, ia liikou ke kc>le o na Walia, a lie helei aku ka o\ikou i na ninka, a mafia o lilo ia i haawina ao no hikou ma keia mua a"ku. AOī.E'paha kanaka hli nui wale ia e | Pole rnu, e like me Ke Knhina TCipiLkona..,l kela pule aku nei, he elua .manawii o ko hoao aua e kipehi i na maka o ke Kuhina, me na manaolaua o na pohaku no ia haule ke KuhinV mai kona noho mai. Aka, oiai aole i loaa na paa e laua mau wawae, nolaihi, ūa hehe<rīaua a hina walawala ana ilalo. He manao io ko makon, i ko Kipikona makawelawela ia aua e ka poe o ka aeao kue, ua kupu ni> iloko o lakou na anoano e inaina aku i ka Lima l Laahia nana i hoonoho ia Kipikona tna kona kulana e noho nei i keia wa. i A ina pela—a pela io uo nae, nlaila.i he poe kipi ua po« la. Kipi ! Kipi !! I ICipi !!! Pela no; - j Oka hoao ana o hoa o lokcJ o ka līale Ahaoleio e kamailio nia na| huaolelo pilikino maoli, he hoike ana mai ia i ka haahaa' iuo loa o kona kulana, a o kona inea nana i hauai oia kekahi ona luahiiie ilipuakea koaka 10fV. .

~TTp. mea na makou i hiipoi nui, ka ihiihi a me ke kapu anoano o ka inoa o ka Moi, a oia wale no ka makou i 113 ua aku 'oia hookahi ka Moi o ke U\upuni'o Ilawaii nei. Eia nae i kahi Kakina puuwai omaomao, ua hehi ia ua kap* la, ua wale ia ua laahia la, a lapuwaie, ino haalele loa ae !a kpna ulelo, a oielo ae. hv ma ka uinau ana ī kekahi ninau, <l lfa ka Moi hea la, u.a ka'Moi Spreekles anei ?" Ua ike no ua Kakina la, hookahi no Moi liana e hehi kona poo kohu negero, oia o Kalakuua, aka, uo ka nui o koua hoowahawaha i ka Moi, nolaila, ua hoopuka hoonaikola oia I ke la mau huaolelo.

: O ka wai la ka oiaio ? Ma ka hoomaopopo ana i ka olelo a ka mea kakau o ke Kuokoa; e i ana, o ke ano nui o ka olelo hooliolo a Dole, oia.hoi: "E hooholo ka hal«, e ahewa ia na Kuhina [mua] &c." Ama ka moolelo Hale Ahaolelo hoi a ka I'ae Aina« ka 19 hana 86, Augate 1880, ua olelo ae hoi ia; "ua heluhel;u niai o Dole he olelo hooholo, e ahet\fa ia ke Kuhina Kalaiaina 0 keia wa <&o." Olelo ke Kuokoa, "eahewai ua Kuhina (mua) oia ka manao o ka olelo hooholo a l)o!e; a kamailio mai hoi kaPae Aina ia Kipikona wale no e ahewa ai. Nolaila, o ka wai ka oiaio ? Ke pane npi makou ua haule l*ke laua a i e|uft iloko 0 ka lua hakutale hookalii o ka ike o!e, i ka manao o ;ka olelo hooholo a l)ole. Oiai,- ina linakou e kauaku| ana i na lele ana a nh r.u!a o ka huli ano olelo ana, e aiia kakou, ua. lalau laua a i elua, a iia liopu laua he elua mau i'a maka ol£, oia 0 loli-ka'e, ame loli pua. Hu ae la ka aka. Ua hiki mai ika wa a e alakai ai uiia iho, ua |hoauhee ia ko |au 0 ka noho hopepe | ana ona iliula* ula malalo 0 ua oheu o na ilipuakoa. Kehoi mai nei ka hajlo e noho pono ia aku 0 ka poo 10 nojtn ka liale.