Ka Nupepa Elele, Volume VIII, Number 12, 18 September 1886 — KA MOKU POINO MA KA MOANA NA OLULO AUKAI HOOMANAWANUI. Ka Huakui Holo Moana a naOlulo iloko o na mile he 1,200 [ARTICLE]

KA MOKU POINO MA KA MOANA

NA OLULO AUKAI HOOMANAWANUI.

Ka Huakui Holo Moana a naOlulo iloko o na mile he 1,200

Ma auina la Poulu.; iho uei, mahope koke iho o ka hova S, ua ioāa mai la ia J. >4- «Oat d r., &' 00. he .lono leleiono mai Waianae mai, e hoiko aua, ua vli. a ua poino kekahi moku o I)ou!iotter Oastle (Kakeia o Donotera) ma kekuhi molkupuni moana, aua loaa aku i ka mokuahi Jam§s M*tkee.he waapa uie uu iiūna ehiku o ua i?, a hoopakele m a<» la na iuiiiii. Haalele |ka mokuahi Makee ia Waianae ika hora 6, a ho ea mai i ke awa nei i ka ; hapalua ra 9," oka 'p.o Pouiuu, ;

I fca wa I komo mai ai ka mokuahi iioko oko ua lehau ka uwapo iua kanaka. tlJa hiki kmo ae ko ka Moiwahine Beritania Komi bina, Mekia Jamos Wodeliouse, a me kaiii mau lima oae e pili| ana ika oihana Kanikela Beritania mh k-i u\s a :

po. 0, r«a luina o ifa moku poiuo i hoooakeie ia eka mokuahi Makeo o ia keia; Henyy Noimao, Lnna Nui, no Lowestaff, SuffoUc, Ene|ani; Īlenry, 'l'hoinpaon uo Holani; William Boggis ho ltenry Weeks, no Enelani; Oharles limmU, no Cieromauia; Edward llull no Kue-lani, a ms Ja«,.ob

Uume 110 Mo'.ev.a\. ; ; alol'ia ia t\ku na dlulo e Mo ] kui Wodeho\idt\, kiuoha oia o 1 \awo iu v«a peo plo ]a a io kai,, i ke 1 keon.i Kanilu'la, a malaila 1 kukuuui m u paa ka lakou mau }io ; s ko 110 ka tno.i o [iili B>m ia kkou il\o a me ka ' I nioku |KtitK\ 1 | ( KM* ka ijuooU-»l« ;tuo uui » ai\a 1 | |ca ipoKu u wi ka ra.oo|§?o o ua j j«>īwU?. O ke koonii ;*ku o keun poe | i*<u uo ko >i"Ho \\ 1,1.1 ko ij i jm>uu> :u ko iakou o iu Uoi Ue | ;mok«l>uul m« ma kn lati(u 20, a: |lou;m 178 '»0 koiuoUawa, j i luuilo'o uku ku imi'ku 1> kno» i ... K M.\ kn » »a s|o Luut ī o \\ kalki'ouo 1 iu I\HOI.H K v I, H e ' \ ui lo„i M keu« iu«iku, i, 1.. t nl v t • !v«i liO !\t- \\ i'lUilli^;ivn *\ uio lv,!]vii;ik;ko. ;i| o nor.;f m3h' : onu, o īa k:v ll'.u o 'nu ; , o» o. i. ■) Krt ... 05 .» ko v> ko\» lUxV\tt o v o [\ A ,v- -i\» ;\uu; Kv.t A.i,

Ua manaoia, o ke kamn o ka poino o ka moku oia ka hele hewii-ana, a i ole he iuoino maoii paha na ohe ana manawa, a imi > .lonitu, ic T o ka moku. A tna ka la 15 o lulai, e kokoke aku ajia ika waenakonu o ka po, ua ili aku 'a ka moku maluua- o ua mokupuui Moaua la, mnwaeua o elua pae kuoan, kumu puna. Ua moe mai keia mau pae kunau. mai ka aoao akau a L nie ka. aoao heniA rnai oua mokupuni" P aa uioku iwawaena o la®!.. UH hooikaika na luina o ku moku e kiolii i ka ukana o ka moku. i uiea e mania ae ai, a e pani i ka puka liu mo ko kapoleua, aole uae walii liīea a lioloiea iiei. Ua iuakehewa na li >ao ana a pau no ka hoopakele anu i ka moku, ;i ma ka auwiua la Poalua, oiai ma .'ka 'Po-' aha o kahi pule iho ka ili ana o ka moku, ua ike ia ka hohouu oka wwi iloko o kr k moku lie 20 kapuai.

Mu ku lu 2i o lulai ? ua hooholoia 0 Lioouna i waapa-ma oiiu mau luinu 110 ka imi ana i mau lima kokna ia lakou, noiaila, uka mulumaiuoku me kc alii wuapa, amw 5 mau luina, iia haj(.lele aku !n i ka mokupuui i poino ai ko lakou moku, a hookele mai la Ika akau no. keia mau mokupuui, Ua lawa ka waapa i ka ai uo 28 la, . a pela uo h.oi ka wai, a ua koo aku no hoi me ko iakon poe i noho aku ma ka mokupuui |e ai e lawa ai„ iloko o na lahe 28, a me 283galani wai. A oia poo i koe aku, o iu o Kapena Mai tin, iae elua aiii moku, a ma 15 mnu 'luiau am« 4 keiki. Ua ffblo mai ka waapa a «a hala ua la he 52 iaia ma ka moaua. •

; 0 ka aina īuua i ikeia e lakou, oka | m'okupmū o Neka, aia lakou i hoaoj ni e pae i uka, aohe hiki, uolaila, ui\ kia mai la lakou no -.Kau!a, ā i ko lakou ifce ana aohe wai o iuna o ia mo< ku[>uni. aole lakou i pae i uka. 5Fw-| luilu.j_.ua kamop lou n\ai . lukou ka mokupuni a Kauvn. Ku mai la '■\kou pā Kalalau, i ka hora 11:30 i ole i ka hora 12 no paha o ke kakahiaka, eka la 12 iho nei, eia nae aole hiki ia lakou ke pae i uka uo ka nui o ka nr*lu, a na rnau kanuka maoli i ljolo aku maluna o na waa a hoopae ia mai lakou i uka. Ia wa koke uo, loaa aku la ia Mr. ]NVrman, ka malamamoku uui i holo mai ai me na luina he 5 me ke alii waapa, Ue waapa huole boti, a holo aku ia no Hanalei no ka mokuahi Kimo Makee, a ua hō)fi wai la no hoi. ka mokuahi no ka hoopakele ana i m\ olulo aukai, Ika hapa hope oka huakai aumoatia a ua ppe la, uu nui ia ka. pilikia o ua mau olulola. Kq ekolu pule, ho hapalua hauwina ai wale uo ka lakpu, i a mai ka' la 23 oAūgate ak« la 1 o Bepatemaba, ua loaa like pakahi, he ; hapalua papaa palenā, u he hapa lu.a pain'a wai. O kahi io holoholona lio[pe loa iai ia e lakou, oia ha walā 10 I hiaiiī.i i loaa ai ia lakou mawaho ae o ka mok'Apnni o Kaula.

O. mokupuni i poino ai kela 'moku, oia no kela mokupuui i ili ai a nahaha ka mokuahi Amenka Saginaw i ka M. H. 1870. Ua holo 'mai keia waapa iloko o na la ho 52, ahe 1,200 i alo ia e lakou iloko o ka hoomauawuuui x

A nv.i ke kakahii\k;\ o Ka> ia i neluaei» ua hoolii|vval|iuak\ k& mokuahi Waukale o Poka ma e Vc Aupuui ikdtouu ma *> kouu Komisina a Kanikela KcueraLx la. A uu ka hqra 4 o ke ahiahi, ua au aku la oia uo k„\ mokupuui a u;\ oluio € uoho Uoouu\u;\\vauui mai 1;\. tla kau aku o liol. Jas. H HoyU(K\u\o l'oe) uu ke auo oia ka Klele u\;\ ka ao,\o o ke Aupyn\- a Kauk.\ s - F - CnuUioek, ma U aoao o ka l\\ju Oki; t \ o Mr, l\\ir4 ma ka aoao o ke Au>.um Herit.\ui.\. Oka malamaiwoku kekahi o k;i io;>ki\ ivnuo. i kau pu aku Xie he mea la he v s i»aUa la a hiki aku keia u\oku.a>;J uo ike kahua oka pomo, Ke puio i mo.U.J ,e ia uv o ! u! 0 .\ !VUI , \ noo | Vs\ ek U a k«. aloha, ooka ho<.»ixikcle ;u\\ |i.\bkou.