Ka Nupepa Elele, Volume VIII, Number 13, 25 September 1886 — Untitled [ARTICLE]

; He mea oiaio, eia imua o ka ahaolelo he elua n?au Bila Kanawai no ka hoomalamālamaana i ke kulanaka?uhaleoHonolulu nei, : me na kukui uwila. No ka haawi ana i na pono a nie na pomaikai, i kahi o keia mau Bila Kanawai, no keia hana ano hoH a piha kamahao aole ia mea me makou, aia no ia ika Ahaolelo. Eia wale iho no ka makou e kamallio ai mā keia, oia ko i makou kok.ua loa ana i ka manno alakai o Mr. Likikini, e olelo ana, ua kokua no oia i ka ho.ao ana i ka uwila i mea hoomalamalama, no ka lilo uuku nae, ake akaka ke ano oka aelike e paa nei mawaenao kē< . au'pimi ame ka poe ha lakoue hoomalaīnalania nei ia Honolulu nei i keia wa mf ea aa. Hemea oiaio, i na e holo io ana kekahi o keia ma« Bila Kanawai Uwila, a paa ka aelike me ka poe ikuleana iloko ona pomaikai i hoakaka ia ma ia kanawai, a hooko aku lakou i ka aelike; alaila, peheaka aelike mua ? Aole anei ia, e ala mai ana a koi poho mai i ke Aupuni, no kona uhaki ana i ka aelike ? A i ole ole paha e hoomalamalama like ana no keia mau hui a elua, a'e koi like ana no laua ike aupuni no ko laua mau uku ? Nolalla he mea pono ke akahele ka noonoo oka Ahaolelo no keia mea. Ahe mea pono ke ike ia aku ke kulana o ka aelike mua e paa nei i k«ia wa, mamua o ka hooholo ana i keia Kanawai.

Ua hookaawale hoa ia ae nei he #15,000 no na lilo o keia kau Aliaolelo, alaila, ke hui ia me ka haawina mua, he $SS,O(JG, ua !ike me §50.000 na lilo o keia kau. O keia noi na ke 'Lii Bush. Ma keia wahi, ke ku nei ka Elblb a hoahewa loa i ka poe na lakou i hooulu mai i na olelo hooholo manao ino lili pili kino waīe, a rae kahi mau olelo hooholo i kaualako aku i ka hale e hoopaapaa, e paio a hala he mau !a, me ka nana ole ia o na hana ano nni eae e pom&īkai ai ka Jabui. Ma'ko makou hoomaopopo ana, ua hoolimalima maoli ia kahi mau }ioa o loko oka Hale, i poe kulai maoli i na Kuhina, i loaa ai he wa maikai no ka poe nana i hoolimalima xaiii iua poe la, e onou mai ai i ko lakou mau poo ma na makalua o ka poe i lia ia ai e kulai a hiua. A o ia ke kumu i hoala ia raai ai na'hana hoimihala wale ina Kuhina. Pela no mai kinohi mai, a pela uo i keia wa ka nana aku.

"Kuhiuewa ona kuhihewa, pau na mea a pau i ka hookuhihewa ia." Mamoli ona hana hoopaū koalaala wale a kekahi o na Lunamakaainana mai Molokai mai, ua alak&i "kuhihewa" ia kahi mau nupepa Hawaii a "kuhihewa'Mho la ianiau hana, he mau hana e aina, e pono ai ka lahui, a hoao aku 1a e ao {< hookuliihewa" aku ika lahui. Aka, i ka huli io maoli ana i ka oiaio o ua mau hana hoopahupahu la a ua luna la inai Molokai mai, ua piha wale no i ka opukekeue, ka ©pu keemou, a iili pllikino maoli no hoi kekahi, mo ka hoomauhala a po ka la a ao ka po, me ka noonoo ole iho i ka luhi a ka makua \ hali mai ai i Hawaii nei, e olelo "mai hoomau i ka inaina a po ka ia."

Ua kaa ika apana o Molokai ka haaheo, o ka lawe aua ika hae o ka lanakila i keia kau Ahaolelo, no ko lakou hoouna ana mai he lunamakaainana pilia o kona waha i na huaolelo lili piiikino maoli ame ka inaikai ole. * He luuamakaainana, nana e wa . wahi i ka noho aloha ana o ka waliine me ke kano. Oiai, ua kau iho nei ua lunamakaainana la he Kanawai e haa-; wi ana i ka mana holookoa i na wahi-1 ne mareia, ua hiki no ia lakou ke kuai aku i ko lakou mau waiwai paa a waiwai lewa paha, me ka naua ole mai ina kane mare. Ina he wahi iniki wal« ana aku no ka kahi kaue, o ko ia la piena no ia, a hele a kuai a lilo ko ia la aiua, oiai lie maua uui ko ia la, aohe hiki i kahi kane ke kaohi aku. A hoolalao aku la ua wahi wahine la a pau ke <3ala, oiai oko ia la waiwai ponoi no ia, a pau aku la, heo aku la i ka makaui, hoi hou mai la kela me ka neo imua ou e ke kaue, a nau e malama. Ake aio kela a ku ka paila, hana ka haavre, nau ka pe ana eke kane. Oia iho la ke ano o keia Bilu Kunawai a kekalii o na Lunamakaainana o Molokai, e haaheo ai oia. E kumaiho hou «ka ana makon. Ma ka Poaknhi nei na hanau mai la ma ka puhnka mai o Mrs. P. Samuel Parkt?r ho keīki kan? rruukai a moii-iha. i:ia he wahi Ak.peka iloko nti o ka p.". v>;ni;?. o ka Ki.klk e lK>intHt nei, i ko makou bosi, kukahalake. Ma Apua. Honolulu, ua hannu mai la ka w*hino ak» makou nmkamaka kaka laau o koia man la, J. U. Kawalnui he iimka«*hiue moliah;t I