Ka Nupepa Elele, Volume VIII, Number 24, 11 December 1886 — Ka Huakai Pokole a Ka Haku Epikopo Olba a me ka Makua Keleneke no Hawaii ma ke ano pili Olhana. [ARTICLE]

Ka Huakai Pokole a Ka Haku Epikopo Olba a me ka Makua Keleneke no Hawaii ma ke ano pili Olhana.

Poakahi ae, Oct. il, pau oa pule meka oia kakakahiaka, kopilimakio no ia wa, a o ka hope loa ia o na hana ma Hilo. A iloko o oa la hana elima, he 11 kopiiimakio ona, a o ka nui ona hoahanau i kopilimakio ia mn Hjlo be&67. Pau ka paina kakaliiaka, a i ka hora 10; 30 ora la no haalele ia Hilo, a kamoo aku la no ka paiB ala ika hala. A ma keia huakai a ka Haku Epikopo, ua ukali inai na kumukula o St. Mary, a me ke Kanikela lapana no ka hoohanohano ana ika huakai a ka Haku Epikopo Olba. A ia makou i komo aka ai i kauahele kaulana o Panaewa, ua hoopula ia ua nahele ia ena kulu pakaua. A ua pulu hoi ko makem mau wahi .aahu.

A iloko o na loihi o ia hele tna iloko o »a nahele me k« koekoe, a hoea %ku la mak«u i Keaau i ka auina la. Paina mama ibo la pau, ka moe aku la no mua. A ma keia wahi i haaleie mai ai na eba a-me ke Kanikela lapana, a huh hoi akn lakou no Hilo.

A hoomau aku !a no hoi makou ika heleanaimua. A i ka hora 9 oia po hiki aka ia makou i Halepuaa, Aua nui no hoi ko'u mahalo i ka naoa ae ma o a muanei o ke alnnui, 1 ka ulluli o na iau a mē k* honi aua i na oa Kuihui oia aiaa.

I ,ka h.iki -ftxita. &ku o ka ht)akai a ka Haku Epikopo Olba i Hakpuaa, kani ka beie ® ka halepule, 0 Pio ka inoo. Ua hana ia ekolu pio lehua, I pio j ka puka pa, a 1 pio mawaho 0 ka puka 0 ka haie puie, a 1 nja ka puka oka hale moe 0 ka Huku Epikopo, me ka pulu no 0 m&kou a pau i ka «». Aka, iloko • na fa«otuanawanui ana.ua i#nakila loa rio »toko 0 ko ke Akua oluo;u, Pam* ahlaht a moeako ia. Poahia »e,Oct. 12. Pulo meka a kapihnnakio iho la no, a « ki nui ewalu lakeu. Pau,ka paina kakuh aka, u i ka ho.ra 10 a m„ ua kamoe iiku la ua ke alanui hūle i Pohoiki. A ke hele «ei no makou iloko' 0 ka un ft he uuku na wa 0 ka malio a hiki wale ka hu&kai i Pohoiki, kaoi ka belo 0 ka halepule, 0 H*/Ui 0 k& ilalu looa o ka! b*r«s ia 0 ke uhiahi, hui alolia iho la iue a* kemaaiua, ua pulu no i k» ua u,akoa a pau, paina ahiahi aku la a haule hianio» 00 ka mea ua aialu«ii«h> a eha aiai lu k« kmo i ka Ui ia e ka lio ae, Oct. 13. Pu!e a kapiiiieakio, a he 13 na hōahnnau, paioa ka- * «amoe uku l*i uo ke aUnoi heio. no K-.paihq, ma ke;a Uqi« «ou, ua oui ko'u m*kslo i ui kapa kahalui a me na aluuui Woa a pot<>iei, & he muu tnile ka los, a be! iūai oa hua ai e luluu ana ma na aoa# u kcj h alttbp), ua ka/u .u kamuhele &o ka hoopuipu» ia loko. la'ftas vriu i aaupu ae ai i na o!e!o kalortele a ka Moi So!on>oaa i ku pnne nn \hv: \ iho aa uialalo 0 koua niaiu "a onoleona hua i kuu m ana." Ma k« wla nlu o Kaimu i huipu iho ai} m« iffi hoilaloha. m iikui ko lakuu mnu ola ] kioo, oluolu a'maemae ko lakou uauaua,! ia Kaiuiu uo ka aina neua ka niu kauiaoa i moe, a i ka b>k>

aTin ma keia wahi, ua: pt inai 1» ' i ĪV ua hpīi] v jiKi >a KH hu.iieHi _\1 r P Kalahon]eVrii nme kona immi:!, piina īlio In. Hs hin ko'» tnr:hn!o no k<n:\ 'ohhna oluolu a-ho>«heii, 3 ua ■p;liVi!i h- te me ka ohana maikm. Mnaiiei i lunpu ai wau tr.c i* 'o kff ua kukalihale, s\u hoi 0 Alf H n n>c kon* rnama--kupi;i ke «lohi >\ ih o . t iku la no kahi e hoomahn ni. 4 lnki iliilā, kani ka bele o ka hulepule m nhi^>ii Hui iho la mo na hoahanau, pnina iho !it a moe aku !a. Okaloba 14, Ponhn. Pule mesa ako pilimākie. he 13 lakou. Ua hui na ho&hanau kopuimakio maua halepuie ekolu o Puna he 35 ko lakuu nui. Olokeve Hemolele, ka iaoa o ka lialepule, lie halopohaku nani, e Itu kilakila ana ika lae kahakai. Pau ka paina a.kamoo ke alahele no ka Luapelo, hora 9 a m hiki ma Panou, he aiiua ia, hora .11, hooinaha hapalua. O ka loilii mai Hil« mai a Pauau, ho 46 milo. Aole e hiki Ua lio ke holo no ka nui o ke aa. a o ka hooman.a\vauuj wale ao ka pono ma ka hele ana, » o 'na kamaaina d keia au kaha, he holo waie ia «o, a o kaua o ka malihinl, he maa«utt ka liele &na. Piiaku la ko huakai 110 ia alanui oaheie loibi,a e halihali mau ia mai ana ko makou papalina e na ea huihui monni aala, e honi niau aku ana au i na nala like oie e lilre me keia: ke Kupaoa, ke Kiele, malle, ohelo, ame nn moani «aia aka malihini e hoahihi ai. Mh kfia alanui loihi, ua īko aku la au i ka oluolu maikai o na oi& kino o ka. Haku Epikopo me ka makua Kelemeneke, a i ka hap»lua o ko alahele, iwaena e ka hlhipou O na laau Ifcfoa e kuku ana liiao a maanei oke ala. Ua lai ka Haku Epikopo i na leo himeni i kiiluma mau īai». Ilokō o na laau loloa, rio hapalua a oi, aia wale no iloko o na anoano pili nahele eoa na aoao elua o ke alanui, a e wawalo ana i ka welelau ona kuinu lohua o ku ana, i pa taueani ia ko lakou lehulēhu.

Ma keia hele ana ua 11 mile, a he ku maoli no ikn uiuhua. HoP'oaha iki iho la makou iwnena o ku ulu laau no ka hapa'uu hom, paiiia niama, a fie mau haawina pule pokoie no m wa, a k»u ae la inalunao »a iio a ieamoe aku la ka huakai mai ia wahi aku a hui me ke nlanui o Keauhou. I kn hiki ana o m*kou i ke rh\nui i Imiii ae la, akahi a hoohana ia! ka holo o na lio, !no ka mea bc <n»)koi koia aianui a he pilahat*ha hoi, a © kn Luapelo k» pahu hopu 0 ka loa o ke afshele laa' H'ilo a ka Lua o Pele, he 6S mile ia. Hiki ilail» hora 5 o ke ahiahi, iko aku Ib na hiohiona oia lua kamahao aiioaino, a me na puka mahu e uwahi mai ana nia nn wahi a pau a ka maka o ike aku ai. Paina ahiahi, a hauio aku la hiamoe no ka maluhl n. me ka pulu i ka iia ho Pawai. P#fllirn«, Okrtoba 15. Hele aku la e ike Ina wahi i poaono ia o nana aku mao a maanei. Ua ulu mai im maoao weliweli mamuli • nn hana kupanahn a ke ahi, a me na hiohiona kupnnaha o ia lu*. He mnhu no e wela ai ka wai, a e o»oa ai ka ai, aia ka aoao o ka Ilalo, a ho papaii e moe aoao ana, aia ilaila ka lepo Peie me ka mohu no e puka marans. He pu3ja mahu ma ka lihi alanui, e hamama aaa, a m» kona waha e ulu ana he kumu Bose, o pua aoa no, a e hihi ana, aole i maloo.

A he nui n» puka mahī« mao a maanei, a mai ka makou wabi e kii at\a a īi iki i ka lua abi pele, 1J ma be ano j>e|0|'el an^ 0 ke alunui ma ka ihe una ilalo a biti pono 1 ka lua, e 3 mile, hoi mai t 3 hou, hui 6 mi|e no ke kikeekee o ke alanui.

Ke ku oehuli itku a nana i ka lua holaokoa, he mea e ke kahaha o ka naau i ke kamahao a kupaiiaha o na haoa a keīa] ahi, ke nana aku he uiiu|i a hinuhmu Va . pahoehoe. j Māanei au i hoomanao ae ai i ke!a «hhi lalani mele a na'Lii o kela mau la, 1 ka j ana ae penei: Lohi mai ka papa a!e ka pahoehee, Ae, ho oiaie, ua liko okoa no me ka moana ka aīe o aua, ku i lia maka'uka'u ita nanaina, hookalakupua. A o ka lua o k« ahi ea nei, aia iwaena o ke kualapa pehaku uliuli, a mao a maanei e puW* ana k'a uwahi mailalo mai n pii p«lolei iluna me ke aweawe, a mauka o ka lua c ulu ana ka iehua painiu, • mena nuhele e ao, a ii;« na wahi nui a p;»u o ka |ua |»o pahoehoe eieele walo ne a pnni ka lii», A o ke aūapuni o ka \yqha o ka lua lie S) mile ia, Mahope « ka pau ana o ka paiiui kakahiaka, hnli aku !a We alo iho no kai o Kna, hora 9 a m, k? hele pu nri n& me ka ua, a ke holo nei no na līo iluna o ka'pe.hoehoe, a he nuuiununu ka honua ke lohe iho te i ka waw«e o na Iī<>, a my he la ua hakahaka ©iato o « aoao o ka mokupum, o« be k*>ho a kou mea kaknuiiiki i Pahaia hsi%» 6 p ra, ke pulu jb*u oei no i ka ua, ei« na« aohe ike mai u ke kino i ko ancf, ka o ate he īknika no un kino i*a keu» hele «na, pilikia, ouo k«| • i, a ikaika na lala ma ka hana t a he «iuoiul uiaoii no makou a p*u n>a, koia Uu«k*i īoi i hi m«Uut» • ke kua ona hoiloholona.

KiUii ka beS*? o ka halepule 0 Maria «• ka fiosnl'io ka iuoa, »t> ka h«noh«no 0 k-s Haku Epikopo, hui aiehn iho I# ru* na k;ihuna kam#fiina o R«?v, F Oolekmo no Kau

iho,, n 0 Rev. F no na Kon,i, i,t po po iho ao kona hiki aua ui.u',