Ka Nupepa Elele, Volume VIII, Number 32, 5 February 1887 — Na Mea Hou e ka "Malu Ulu e Lele." [ARTICLE]

Na Mea Hou e ka "Malu Ulu e Lele."

He maa la pohina keia o ka " Mulu UJu" i ka uahi a Pole,' nalowale o Mo-j lokai ame Lanai, i kau a mea o ka| pohina. He mau la ulumaluehie keia o ua'"Malu Ulu" ueii, mamuli o nai hoolala aua a na Luna Aupuui o na Hono a Piilani i ka ahaaina nui ma ka Ulu o Lele nei malalo o na hooponopono ana a ka makua Kiaaiua I{. H. Baker, no ka la i poui ia ui ka Moi Kalakaua I. Ua hoouna ia na poloai a me na kono a puni o Maui, Moiokai a me Lanai, a o ka oi aku paha keia ona ahaaina nui i oi aku mamua ona ahaaina eae a pau i inalama īa ena Kiaaina. Ke ku nei ka paali koa " LaiwunaPouoi, " a ke hoo-j maaffiaa ia nei lakou i ka paikau hoo-j ikalka kino, a i ka nana'ku, e beie ioa aku ana.i ke akamai a kohu mau koa Keiemania aku; o ko lakou a'o ia ana ua a'o ia me ke akehele loa, a i ko'u nana'ku, iua hauie ke kui pine, e lolie aua no ka'mea makaikai i kau a mea o ka malu, aohe mea walaau, a malaila ko'u mahalo loa 1 keia mau koa hou e ao ia nei ma ka Malu Uiu uei, o ko lakou hoolohe loa i ka leo o ko lakou Kapena a'o no ka manawa, oia ke Kiaaīna R. H. Baker. - He 32 ka nui o na hoa o iia pualikoa nei, a o ke kulana o pakahi, he }>oe uiwi maikai a lianohano wale 110, o kc kakauolelo a ke Kiaaina kekuhi o im iala S. E. Kaiue, a ua iohe wuio ia mai o ka Luuakanawai D. Kahaulolio kekahi hoa hai.ohano o ua puali uei, pelu no hoi ka m«a hanohauo E. Kin Nahaolelua, a me 11. Turton jr, mo me kokahi mau lala e iho, nui ko'u malialo iko lakou kulana ame ka j maluhia o ko lakou hana ana i na ha- | na o ka Oihaua paikau, me ka eleui

UUI. | - -| Mamuli 6 na mea i loho ia mui ru« | woho tie, o ka ahuiua' uui o ka )a 121 a Feberuari oia ka la i poni ia ai knl Moi Kalak.ua I, a o ka» fāba ana h »i| c <ia makahiki ho 18 o Kona uoho nnu; ma ka Noho Alu o ke Aupuni lfuwaii; nei. K haawi ia aua kekahi {vainu lu | au nui no na Ilono a Piiluni holookoa a ke 1 ilu iauei na kenikeni no na haua o ua la aU, ua koho ia hi> ukhi komile ma kela a me keia wahi a puni

oa. Hono nei, iwaena o »a Liina ni ame na makaaiaana aioha Aiii a pau e maaao ana © kokok mai, & i fca manao aoa o ka mea kakau hela ekahi aka ana paha kefa o na n.iri ī haawi ia e n& makaainana maMahak>ia R. H. Baker, mamua oka ua Kiaaina eae, ahe ihau komiie e ae no kekahi 110 kela a me- keia. apaoa, oo na ltaua o tta la tiai o Kalaui. Penei ka papa kahiknhi o na haoa o ka la, e like me ka mea a'n i mahoi aku ai mai kekahi poe tnai: Nā hana mna o ka la: 1. Pale, (mai ka Rev. A. Vali maī). 2. Hieaeoi aa j>apa himeni like oie mai). 8. Haioleio oka la, (mai ka Hoa. A. Kankau mni). 4. 3Sa maaao Paipai, (mai kekahi mau keooimana mei f.~ 5. Himeni kokna ia ena imea kani). W Na hana elaa oka la: 1. Na hana kahi, htjkihaki puaiu, hej.hoi ekoiu wawae, heihei eke, a me kekahi mau haoa lealea e ae. 2. Ka wa e ai ai ka ahaaina hora 8p,.m.,a pau ka ahaaina hookou na| hana oka la. Ua manao ia oka pau i ana keia ona hana oka la. A i>enei ka mea kakau i lohe waie iho ai l ko ka po le'a o Halaalii. E huki pau ia mai ana na pnn k-nni n Koh. napali, Ukumehameha a me Olowalo, a akoakoa ae i Lahaiua i ua po ala, a penei naliana a'o i lohe wale ai no ia pOi E wehe ia ana ka aha mele me ka pule mai ka makua Rev. A. Paii mai, he mau himeni, he mau haiolelo, maīu paīo, a h~e mau himeni paikau kakapahi. E kala mai i kou mea kakau anoai

pāha uā līēwārāu ma kekahi mau mea, aka, no ko'u ulumahiehie ika lohe ana i keia mau hana hoohauoli ako makoo Eiaaina hou, His Excellency R. H. Baker, aolaila, he mea hiki ole ia'u ke uomi iho ia mau mea, no ka inea, he mea hou ko'u ike aua i ke kanea ia ana o na Luna Aupuui a pau e akoakoa i kahi hookahi e hauoK ai i ka la i poui ia ai o ko kakou Moi a mo na Makaaiuaoa iuoa nui a koikoi iloko o kela ame keia mokupuni, nuhou loa keia mea ia'u, auoai paha, ua hana ia no pela, aka, aole nae hoi au i ike. He mau Kiaaina oo ko makou mamua aoie nae i hoolala i na hana e hoohauoli a hoohui ai ina poo Aupuni a me na mukaainaua i kahi hookahi, he mea kupanaha uo hoi ko makou iauna ia ana mai e ko makou Kiaaina, nohō pu, hele pu, a kukakuka pu me ia ma kekahi mau lauua kamailio ana.

Mamua, he mea kaawale loa na Kiaaina, he kapukapu, ahe kakaikahi kona launa ana mai me ko laio poe, aka, i ko makou Kiaama hou hoi, oa like waie no ka poe haahaa me ka poe kiekie, nolaila, he mea hou keia. E kala houmai i kou mea kakau, iia mai auanei paha wau i ka pai aku iaia, e kala mai ia'u, aole pela, na na makaainaua o ka Malu Uiu nei e hai aku i ka oiaio oia mea, nolaila, ua ola makou ika makiia oluolu, heahea, a lokomaikai a haahaa hoi.

Maanei ke nonoi aku nei au e hnomaha ka'u maka peui, no ka mw, o ka pau ana paha keia o na mea hou i loaa ia'u, a no kahi wa aku hoike hou uku au. Mekealoha, ' J. K. Kaaiawahia. Pionoer Mill, Lahaioa,lan. 27,1887.