Ka Nupepa Elele, Volume VIII, Number 35, 26 February 1887 — HE MOOLELO NANEA NO HAMEBIRE KA Huihul Waina o Enegeti KA LAAU SITIMA O NUWELA. NA ALOHA EKOLU I KA IPO HOOKAHI. [ARTICLE]

HE MOOLELO NANEA NO HAMEBIRE KA Huihul Waina o Enegeti KA LAAU SITIMA O NUWELA. NA ALOHA EKOLU I KA IPO HOOKAHI.

KaPunawai Kupuasßelemona—A me Ka Ooli Pahaohao o na

Huahelu [Ekolu.

3» B, 7, (Unuhi ia t Colburn H. Maema ) I kft eko u • na la o ko ka irahin« kaha» , hipft &»!»• aaa, honi aka la ia i ke aia • na ! |Oa r a p&ne ae la keia, aole hoi he paa ma ' fco'a wahi oei, eia na« ke honi aei ao ike Ne ka paa ose o kooa mana» hoohooi, £ aaiaila, aa kahea aku la eia i kana Hipa Aaie i u tbo, ka aoa ua Hipa Eleele oei |MK O kom Hakowahiee, a paoe mai la r ka manao « ltua Haln» i keia raabe pliikU anei, aole paha? ra|n§«Bt ia kona Hakuwahiae; m,H la elua ko'a ooho aoa »e ka i ke kolu o ka la, halawai mai la ao OM fee ala •na paa, o na ia mea i h*aoo e | ke'o noonoo, a pela nu i kahea »ku eiai Bfc •*■ Li 6tooawa i p&ne mai ai ua Hipa ia: !bjtefa ala au e hoai uoi, aoie ia he a!a f 0 Da khio hoopnhnohao no ia o ilkKMl aku la kon* ii>kuwahiue i aa Hi* ||&| Hipa, e ooho knoa i« nei» hala alaiia, e bou ee e naaa, Stabft «ft paka aku la kela ma ko eke a ' Jfegai, ehia In hoi roea alohi, o a'u mau aoloholMa, a kani ibe la k« u a kona Hal&nhioe me ke kuhihewa, me kona ik« •«a «I» i kaaa m«a • kamaiiie «i. aku la kana Hipa punahele 1 kona' haku maikai, a nou hoi au i heolnn«a ai no ka manawa loihi, a na ike au ft kamaaina in» wahi pohihihi oka hoaaa, U alahele peino.o ka iewa, a pela wak aiwu

Aka, e kiiu hako, uft ike aua kamaama ku« ike ar»« i ka pae no >I»kou na kakala i hookala ia a oi, o hitfi oio nl i IfHīnhi pne ke aa aku e hookelakelā i Da mea keikikane o lakou. Ua oi pakela loa aka na hookelakeia aoa a kekahi poe s lakou mamaa 0 ka mea hiki i ko'a pauwai ke aponoaka, a oo ia mea, ua ulu ae la na paio aoa mawaeoa o lakou me ka hahaoa, a ua haule lak'ou a pau ileko oka poino, a pela au e ho»manao nei mawaeaa o Baidoma a me Ugelegiria Kanai, ka mea hoi a kou Hipa 1 ike kumaka ai, i ka laaa mau hookelake* la ana, o» ka mea o laua e lanakila ans, ahe oiaio, ua ko ka hua o ka laoa hana, ua make o Baidttnu, aua lanakila hei o Ugef<egina Kanui. A no keia lanakila aaa o Ugelegina Kanui, na o> pakela aku koha hookiekie oiamaa ona mea a pau, a peia #ia i kakiwi mai ai i kona ikaika maluna o'u. Me kona manao, oia ka oi, ke keia o ka ikaika, ame ka laa ole o ka maoa, e hiki 010 ai ika houpo o kao kauwa hoahaa nei k« apaoo aku i kana mau hana hoekelakela paleoa ale. Wolaila, ua hoao iho !a maua i na mea e eo an« ia maua o ke kahua mokomoke, a ke helela na ale kawahawaha o ka moana a kuakea iiana o ka h'i-a iimu k.ila; aoiai hoi, ua ®i pakoia io aku no kena ika.ka mnmua o kau kauwi nei. i N«ULIa, ua h'ioi ka aku !a au i k-i ik»inanao, me"ka īiopō ole iho ITiT~ mai aku ai au i ka wel « hahana o ko'u pi'm aakeko iluna o ua [Tge!egint Kaoui la. a i keia hon n« ka wa mau loa, ho pio t-.ir.-c. oia na J u, aole hoi e hiki i kana naau 1 i.o kiekie ke lanakila hou maluna o'u, a i *» »- hi hei e pio loa ai o kaaa inau h«uia pskaba ana: Nolaila, ua papani aku 1« au a paa i.-ia i wahi e oili ole mai ai o kona poo iwaho, i a haalele aka la au iaia e mo-ku iwnone o ka moana, i kia hoomanao na'u e poina ole ai.

Kamoe mai la «o'a alahela no ko kaua aina makuahioe nei,aka, ia'u raa fee alahe!o, -.a ula hou ae la ka noouo# ilok« o'a, o aho aa e hele e ikemaka i ka home noho o ūgelegina Kanui. / He eiaio, ua ikeiaaka io aku noi au i ka home naoi ake pahaoiiao i noho ai, a he kupaianaha ka weliweli o ka hana a na kiai nana e malama nei i ka maluhia oia wahi kapu. Ua ala mai la ko lakoa mau hulu mahamaha, hoike mai la lakou i ko lakou kue ia'u, a hoomaka īho la makou e paio me ka hahana nui, a iloko oia wa au i iko aku ai i ka oi paumi ana aku • ke lakou ano keikikane imaa o ka'u, a i na aoie au i mawehe koke ae ika ili kapu • kuu kino auh iho maluoa o ua poe kiai ia, iua ua lilo au i laahi na na pt« kiai la. Aka, ua palekana au mamuli oko lakou paa ana iloko o kua ili, a o ko lakou halepaahaa auanai ia • noho ai »• ka hopena mau loa. A haalele aku la au i kahi « ua Ogelegina Kanni la, a hoi mai la au no ko kaua ain» makuahine nei, nalaila, mai kanalua kou manao a kuihe no ua kanaka la aa e olel» mai la. I ka hooki ana iho oua Hip* Eleele la i kana mau huaolelo no«au, he maoawa loihi loa ko laua pane leo «le ana, a akahi n» a ea ae ke poo o kona h&ka wahine iluna a paoemaiia: Akahi oo a hoomama ia ko'u puuwai n© kau mau oielo hoolana e kuu Hipa maikai, a nou hoi auanei ke alahele e hahai mau ia e ka lanakil* i na wa a pau. A huli hoi aku la ua Hipa Eleele la oluna • na kuahiwi, no ka hoomaha ana iaia ibo. 1 ka hala ana «• • ka pule ho*kahi, hoo(nakaukau ae la ka Hipa Eleele no kana bua%ai hoekelakela hou i kona ikaika, a o ka hooke ana boi i kana mau hu.iulele > | h»i aku a la K*nui. r.ftri:i 2 ko-i mo na kamaa hila ole 0 Mautr«. j He oiuio, ein sia ke hoonmkiuk .u n* 1 • nei no ka lua oka mannwa. it u .1:. < : hoi»'<: h«u »1 i kona ik-;iW pul.-ua • \ hl > •na meka ponaī o tV(Ht>jjio:i hn;.!. . !: kii'pueu hookalakupua iufi>; 1 hoohui : \m •upuiu ehikuo Wai-aunil-iem». ! Liuiiu iho l-i m:a ,ai.i a m:>kaiil..i:; ■=:> v ele mii !a oia i kfmaa hla ult? 1» ucrc ma koaa. ir,.u; w-iwae. 1 • • iho I;» * 1i k« kuokoo lau'i Sn r.u 0 l . • g:na .Kanui, a me.na inaki lioU oi o U v > v.'o o!c i ku ue ai oī;i i'una a U n ka aupuni i'aa. laia i hookokol» nka ai, h*law-*i-aku h:' ike a kona m*u maka mo ks ul,x {.oi. poni 0 ka Puaokina, a pane maī 1» »i:\ l k« kakou IIip«. L'.l»elo, ika 1 atui mai . »•' huauleh) hooheno: K k.i Uipa lo 0 ka Waoakua « >i.i--ritikua-v, 0 komo m.u iloko ne o'u, aiaila. e. loaa no kau u...a mea i n akeaAo at i ka īmo :uia iho a k\ m&k&.

i Ia manaWa i pane aku ai lea Hipa Eleele: .i - Aele an e komo iloke o kou kiao pua, aoie h«i i kekahi • kou man lala? ne ka mea, aole e hiki i ka ala o koa pua, ke kupaa i oa la eioa, iiole hei ke aia i manuahi ia maluna eu. Nolaila, eia no au ke hele oel ma ka'a huakai helo makaikai, a i kuu hoi aoa raai, e lawe noau iaoe i mea h»o--nani no ke kihapai o kou hakuwahioe, a o ke a!»ha oo kou. ' No ka ike ana • ka Puaokina, aele ī h»o--ko ia kona makemake, e k« Hipa o Maritikua, ka mea hei a kona Haku i k«u- -> oha paa raaj ei • hoa* oia mo kona akamai nai e hiki »if «i i kahi mea ke kupaa imaa o'u- ■■■ . ...... !.-■ la maoam i kulou iho ai kona poo ilalo me ka hilahiia nui, a hoohiki iho la oia aole oia e h«i hoa aku imu» o kona hakn e heike ai i kana haoa. Noiaiia, ulu ae la ka manao iloko ena e mahaka oia mai ka noha kiai ana malalo o Ugdegiaa Kanui, a e boi oia a nohe'kanaka aku malaio oka Hipa Eleele a Manlikua, kn mea hai ana i lohe wale ai he naaa k»ii£, i.-piha i ka waipahe a me ke aloha. I ko;in haalele ana iho i kino pua, lic!.":oi iho la kona mati lau, uku olohwio' he iLo la kon<i kino, I <a Hipa Elaelo e niau la no ki aiua i Pa, pa ana kahea a kekahi leo mah#na ono, i ka i ana inai: