Ka Nupepa Elele, Volume VIII, Number 41, 9 April 1887 — KEENA O KO NA AINA E. [ARTICLE]

KEENA O KO NA AINA E.

KUAiIAUA. Krikahi m,iwarva o kk An-iTM o Samoa "a srr. ke At:fC'M o Ko Ti AWAII Pai. Ai\a. (Ka Vuuhi aua.) " Mainun o Ko u kuloaua uooiluia a meku hooia.o la o Ku'n mau pono nia ke i'.no Moi no ita I'aeama o Samoa e'Ko'u Laliuikanaka p..uoi ;i me K.i'u mau Knikihi nie_. ua Auptiui' Nwr <7J:,jln o Amen'ka, Euelaiii me Keioinania, a inamnh o ke a-o a ko ii Anpuni a nn ka a« o ka Taimuaa nie k;? I-'aipnle om lioi ua Mana lau Kanawai' o Ko'n Aupuni. uia keia. k« haawi uo.i Au lieke ieaokoa a ine ka lauloa No u iho. n ke ae nei a k6 lieo|ua nei la u ihoe koiuo a hni pu ili-.koo kanoho uuhoiipoiiopouopili Aupuni ītui ine ue Alu ka Mol Kai.akai'a. a k<3 liaawi nei Au i keia hoopaa oiaio ana-e liooko 110 An i ua kumuhana a pau e lioulioio la nna t s ko Ah: kī. Mm Kai.akaCa ma keīa hope.aku a e hooholo like ii. uo.ka hooholoinna a uo ka hooko aua aku i keia īmhniui hoopouopouo pili Aupuui Hui, a e kokua a hoomau 'aku i keia uiauawa a np ka uuiuawa pau ōle. I hoike no k<;ia, ke hoopaa nei Au : Ko'n lima a me ka Sila ma keia la ī7 o Febcruari, M. H. 18S7. (M. K.) MAI.IKTOA. Na ka Moi: » (Kakauiuoaia:) Wm. (.'ok."

'' O makou, kft Taii«n:i a.me ka Fai[nile o ke Anpimi o Snmoa, i kohoia e ka Haleo ka Taimua ,i me ka Faipule, ma keia ke apouo nei a ke kokua nei i keii> Aelike nuiluna ae. Taimua. Apana. Faipulf.. Apana. Utcmapu. Ita o tanc. Tavi. Loa Atua. Vau. Faafyileleaga. Vaafat. Launūia. Ttisam. Lnfi Lnfi. UrGA. Itu lane. Tdao. Ltfhiiaocgfl[s n.]Aluma . Lenlunioega. Leiataua. Manono. Taoti'A. Faasaleleaga. Teo. Tuarnasaga. Faasaita. ītu'ten>e.' Su. Fiileao l'ah.uli S.\o. Itu teīne. Moi.ioo. Atuft. "Vailcx. Aana. [Kakauinonia] W.M. COE, LK MAMKA, Kokua Kuhina Nui, etc., etfe. Knliiiin Kalaiainfi. ; ' " Ma kein l:e hooiaio neiauokeia mnlimaaeoia iioka unnlii pilia ana me ka pololei o ka palnpala mua ma ka olelo Sarnoft. • Wii.i.iam Coe, Ko ka Moi o SamO!i inea Unuhiolelo." "Kai.akaua, ma ka lokoaaikai o k>': Akuu, Moi o ko Ilawaii Pae Aiua. I ka poe a pau e ike mai ana'i keia; Aloha : No ka mea, aia ka la uinīkniuamiihiku o-Febo ruavi i hala, t> ko Aiii ka M.oi Malietoa o ka Paeaina Samo;i, ua hana oiai kekahi Aelnie Kuikahiehoopaaana laia iho e liui pu iloko o kn Hoohui Hooponopono Pili Aupmii me Makon; a 110 ka mea hoi, o ua Aelike Knikahi nei, na apono ia iiokn o ia wa Uoo-kahi e ka Taimua a me ka Friiphie 6 Samoa, a i ae ia hoi ma ko Makou Inoa e. ko Makou F.lele a Kuhiiia Mana Kui, ka Meahanohano John E. 13nsh; nolaila, mahope o ka heluhelu a uie ka noonoo ana i ua Aelike Kuikahi la i oleleia, ma keia ke apono nei. Mnkou, k ke lawe mai iiei, ke koP2saa a ke hooholo nei 110 Makou ilio, ko Makon mau Ilooilina a iuau Hope, īue ka mann o na hoopaa a ke Alii ka Moi Maliktoa me na Mana Aupnni E, Ana a nie ka Lahuikanaka o Samoa a me ia Aupuui e paa nei i keia i kekalii mau noho'na Knikahi. E hoopaa ana a e ae aūa maluna o ka Makon Hooia Alii e hui u ekomopuilokoo k:i H..w>liui Llooponopono Pili Aupuni me ke Alii ka Moi Maj'ACTOa, e liooko i na kumnhnna e hoohalo like ia aua uia keia hope aku maw.iena o Mana no ka hooko ana i nn Hui Hooponopouo Pili Anpuni aei. I mea e hooiaio loa ia ai ka maiui o keia inau mea a pau, tia kauoha Makon e hoopaa ia ka Sil'a Kni o ko Makou Aupuni i keia mau oleio a Makon e ko.kauinoa nei me ko Makou Linia Alii. Hakaia nun ko Mnkou Halealii lolani nia keia . la iwakalua o-M?mkii iloko o kamakaliiki ( , || o ko kakou Hakn Hook'ahi Ta«sani Ewalu \ . J -Hauei-i a me Kauawalu-kumamawalii, a iloko o ka Uinikmuamaha o na makahiki o ko Makou Aii Kohoalii. (M. 11.) KALAKAUA. Na ka Moi: (Kakaninoaia) VrALTKBM.GiB.soj;, Kuhina o ko na Aina E, a Knhina Nui." Ano, e HooMAOi'oroiA, oini o ke Kuikahi niaUina ae «a apono a ua kakan inoaia e ko Alii ka Moi: Koi.aila, o ua Kuikahi la i oleloia ualilo oia kekahi o na Kanawai o keia Aupuni a e malama ia mn-ia ano. \\ VLTEK M. GIF-SON, Kuhiua o ko na Aina E. Keena Kalaiaina, Honolulu, Maiaki'2l, ISS7. h\iUaoko »a Aina K, Maiaki 21, ISS7. I keia Ia un liookipa ia aku imua o ke Alii ka Moi Ka Mea Mahak>ia Oeokp.e \Y. Merrii.l, Kuhina Nolio o Amoiika līuipuia, no'ka waiho:>naaku imua o ke A'ii ka Moi he palapnla mai ka Peresi -i;i o Ameiika Hnipuia, a ma ia auaim, na hoolauna i akn oin e ka Mea Maliuioīa Hon. Waiter il. Gibson, Kuniiia 0 ko na Aina E. U." ukali ia ke Alii ka Moi e ka Mea Mahaloia Uon. Waltei - M. (ribson, Knhina Nni a Kuhiua o ko na Aina E, r ine ka Mea Mahaloia Kone'a Curtis P. laukea, ko ka Mi'i Punkn a Kianina o Oahu. " Ua kamailio aku o Mr. Merri!l imna o ke Alii ka Moi 1 neia mau huaolelo malalo ilio nei: E Oli'oli' Ok e ka Mot : " I kulike ai me na knnolia, na kau ms\i malunao'n ka hana e waiho aku imua Ou e ke Alii i keia palapala i kakau inoaia, mai ka Poresi'deua mai o Ann iika Muipuia: a oiai au e hoike aku ana i ka nianaolaua e knnpale ia na haawina o k.i lmiluu a me ka elmo'ui Ou e ka Moi a me, ka Ohaua Alii no na uHkahiki lehnlehu wale, ke lawe nei 110 nae nu i keia inan;i\va e lioike lun: aku i na hooia, o ke Aupuni a uie ka La!;uikanak.' o Aieevika Huipuia aia ine lakon na haawina o ke aloh. a ine na uinmio maikai no Hawaii a'u e liilinai pilia nfi o hawe i | uiau ana lakou no ka holomna iloko o ka pomaikai o ' Keu Aupuni e ka Moi, a iloko hoi o lea manawa o ke kauniaha, e aui koke maī ana lakou e li:i;iwe >,m īa haawiua." No keia msu huaolelo, na pane aku la ke A'ii ka iloi! me na hnaolelo i knpono ,no ka manawa. ! O keia nialalo iho nei ke kope o ka palapaia i w&ilio j ia aku e ka Mea MahiUoia Geo. W. Mernll imna o k.*j Alii ka Moi. i • CillOVEn CLEVFXANI>. j Perōsktena o Aiumkn Hui' uia. j I ke Aliiaiuioku KALAKAUA, i Moi o Ko Hawaii Pao Aina: ••1- k.\ Makamaka Nt I A Maikai ; L'a loaa «nai ia'n ka palan-.ln Au e ke Aiii ka Moi o la 4 o Vel*Tuavi i hala. i kwe uiai i ka louo kauwalu , ,'uuul m' »<< u ii. i, i o K»n Kaiku>l -u o ii .i hi V,; t\ m' K -n.liwahi.v I \k 'like, Ke Uua uoiko'uwanao, īkikoo n.l lw«wina Kan»»al»« e l.»H'h;u-ha nei »a Oo u»a»uni» o keia ihuuo nu;. v li.>oUU» lt iih . . hi'' ' * ik.l i nkniki > V»»'« k. \ou. o.» kek h> o n . k 1.1 u-li'o'iumii'O, k-> Ahi N\n . " ' • I M . tvon O! -.» \i.' ī' -k - K. u\. . K \ v , Ih \ i Kakmua u;;» as;netona. Mavak» IJ>>7. i Kou luakaeiaka ma»ka». ! G!{->VI:K ci.I;M:LA\P. i Na ka Pe^Miōeu; i i. !•'. BavaTsF>. | K Nr.i. " ; M ! .. ;,i, «.. ;.i ' o : ' V» 1?« .v».- ••? W.-r.*v

Keik* Aln •siolia< , !'»oskov. {ne.liul-i/.; Aln Hookelemokiw Hope •'l,utan«]si I.K.umn<ifl; na <.>bnyrsVv a iik Pol ī'iwil j o 1 o 1 < \lu Eiii 1 li -> īi i->!;• luoku koim \ iti;i7,.;« me <1. K. Ji!i.t:kfelil F.sq.. ke Aln Lm-. penala o liu:sia, llopo Kanikeia Kink:i.\vt). I : M;i anamti na hoo]iiiiM;i jn aku :<> Mi'. Iv;inii kelii kniKawii- Hackfi-ln'e -ku- XJea. .%ii\lxnl»ift \\-niter M. ! Oib.:un, Knhina o ko im Aiha K, .i <. ! Kiipemi'īilukai'oh, īi.m lioiilieīi.nnīa aku eKopp. kanikela l I\.iuka,va !{a<.'.kfel<l. ! O Lutanolu Penish a iiie !!>;i Ainuiokn eae i liele ne. : Uii luKilinnia ir< akn e Kaiuna Matf.m'>fi. ' Uu ukiili i'a ko Alii kh Jjoi e Lr.taiiel:i-Eeii<n-;ila .ka. • NiOft n<\iiolinno .īoliu O. I.)oiuims; ka -Mea Malialoia V, altfai' M. '■ īiDsu.n, Knhma o ko na Ani". h; ;ka Mea llahaloia llou. C. P. īuukea, Kiuinna <>Oahu u i'uuku 0 ]<t \ln k\Mi i, Koik.j i .l<th H 13">j<1, o ko ki Moi ■ l'uaii Ckftl>; Knpeua h>iiiniit-l jSowll-hi; Mekia J.>hn .!>. Holt, Kakauolelo a Tlkah Ponoi o ku Alihikana Nui; M«ki;i H. I<'. Uenlemaii, o ko ka Pnali Lkah o Maiialoia ke Kianina o Oiilin. ame Akukiina Lnv* I. Kaiiima o ko AIo Alii. IIE IIULA P.iKl'l E I'ILI \NL\ I,VA PAUAPALA AK E KOMO HOU MAI Ma o ka mana i haawi ia mai ia'u ma o kekahi Olulo Huoholn'a ko Alji ka Moi nluko o ka Aliakuka liuhiiia, ī hooholo ia ma ka ia 13 0 lulai, i'5S3, ke haim nei an ma keia a kelioolalia aku nei aui koia Rtila mnlalo iho, mai keia la aku, e lilo i īnaliele 110 na liulii'no ka ae ana 1 kf- k >mo aua īoai iloleo 0 l;cia Anpuoi.o nu —Ke-hocipuj,tiia keka'ii j;;;l;<p;ila at- elike me ka manao o ka Knlrt'Hel.Tt 4 o na Rtilh-'i hanaia a i lioolahaia e a'n m;<, ka la 1 a Separeuiabii, 183«, -e.kauia ka anhau ann o U.mi Dai.,v ni.i knlii o Llna Dala e like me ia i kanoha īa nia ka Kuln Heln 5 o na Kula i oleln ia ae la. Haavi īa ins]alo o ko'u linia a me ke (1.8.)" «ila o Ke Aupuni Hawnii,- 1 koia la 1 o Peheniaili, M. H. I*S7, WALTKK M. GJESDN, . ■ ■ Kuhina o ko u.a Aina e. lIEMAU KI'LA PAKPI L PlLl AN'A I XA PAI.APAI.A A" E KOMO HOl' MAI >:.\ PAKS. Mamnli o ka mana i hmiwi ia nmua'u nia o kekalii Olelo Hooholo a ke Alii lea 3ioi ilol;o o k;. Aha Knka Kuhina, i hooholo ia ma ka la 13 0 lulai; 18S3, ma keia ke hana nei a ke hoolaha uku uei a'i i ka Pnla malalo ibo nia ko ano pakui,, ft nwi keia la :ikn, e-lilo i mahele uo uti Rula n<> ka ae ana i ko koino hou ana niiū o na ohua Take ilo]«> o keia Aupuni. Aole e hoopuka ia kekahi palapala ae i keknhi niea e : noi mni ana aia wale no hana nnia oia i pal&pala nrai m> ia nie<v nm ke kakaulima ana he liookahi la u aniua ae o ka nianawa i makemake ia ai o ua pnlapala ae la. > E ukali pu ia hoi na palapala noi «. pan 110 n£\ palapala iie 111 eka huina auhisn rl;ila no nn palapala la, a e hoihoi liou ia aku no hoi 11 a hnina :'.silsi ln ke hople ia ka hoopul<a ana i palapala ae. Haawi ia mulalo 0 ko'u linn a me ke Sila o ke [l.s.] Aupuni IlaAaii, i k< ia la umikuuiaiuawalu o Mamki. M. 11. 1887. ' \VALTKP. 11. IiIBSON, Kuhma o k > na Ama T3.