Ka Nupepa Elele, Volume VIII, Number 42, 16 April 1887 — HE WAHI NANEA NO NA HOAHANAU WAHINE ELUA. [ARTICLE]

HE WAHI NANEA NO NA HOAHANAU WAHINE ELUA.

I kekahi la, oiai a me kana mau kaikamahine mna iloko o ka #aholeliele e ako pualele ana i ai na na holoholona, halawai aku la lākou waliine luahīne iloko o ka Jiihipea o ka naheleliele o imi ana i alaiiui e lioea aku ai iwalio 0 kali? malaelae a komo aku iloko o ke kiAinakauhale. - O keia lualiiue, oia HO ke kilokilo waliine e auwana hele ma na pea a pau oka aina a e haa\vi ana hoi i kanq, mau makana i ka poe naau aloha me kc akahai. Ni*i& mai la ua luahine la me ke ano hoomalau. ' 1 Aia la mahea ke alanuī'ē'lioea aku ai iwaho o keia ulunahele? E oluolu anei ko oukou lokoaku ia'u a puka iwaho?'' Aka,, VBko no hoi me ke ano ekeeke o kekak£]Soe wahiuo, pela iho la keia waliinē i hana aloha ole aku ai i ka luahine, me ka haawi ana aku i na a awahua no lioi. ka lua o na kaikamahine, 1 koiiiyphe ana i keia mau olelo lokoino wahine ua komo iho ke 1 aloha ona ame ia kulana oia i 1 alakai nku ai i ka luahine a puka iiwaho& V . O qaau kaikamahino elua akeia naaa ponoi laua a elua, aka, ho<Jkalii nana, a hookahi i lawe ia mai ei% ma ke ano he kaikamahine hookalua,, O ke kaikamahine ponoi nae, ua holo aku la no oia mahope o na hana lokoino a kona makuahine, a oia »d T #Qi ke kumu nana oia i hookomo tbrilcko o kekuhi haawina ku- ! i kola wa a ka makuahiue i kamaino pakike ai.i ka luahine o ko laua īnanawa koke no i? i lioolilo ia jii J man wahint negero ?*fielc! na lehelolie a peheu me ka, hakumakuma inoiuo

I ka l\mK\ne kilokilo me ke kaikamahine i hoea aku ai iwulio oka ulu nahelo, pane raai ua lualiiue nei i ke kaikamaliine. Ua uui kou lokomaikai a me kou alionui o ke alakai aoa mai-nei ia'u, a uolaila e haawi aku ana au ia oe i ekolu mau makana like ole; oia Uoi oka mūa, e jb.oauo e aku ana au i kou mau helekelena a like me ka la ke alohilohi, a o na wahine e iie a pau o ke ao liolookoa e kuiou mai 110 ko lakon nani malalo o kon mau kapuai wawae; o lea lu;i, oka waiwai a me ke kuonoono kou mau puuhonua, a o ke kolu, oia kou npht) maemae ana iloko o ka x\oho'na inaemae o ka ;.oai o ka poe hoopono, I ka pau aua o ke kaiuailio aua a ka luahiue kilokilo, najowale koke ako ia oia i!oko o ka maaawa pokole loa, a o kana mau mea i mai ai ua hookoia nihhope ilio, a hoi aku ia oia s ko lakou kuuliule !me ia h«t wiim pomaikai; a o makuahiue hoi a me koua hoahuuau jne ka haawiua pilihoa laua i hoi mui «i.

NolaiLa, e like me keia hmia ku-j paianaha iwaeua o lakou, ua aiio e ko i lakou uoho'na ohaua, oiai i kela a me keiak e pii mau ana koua kuiaua wahine maikai, a ua uui ko laua la lih me ka imi aua 1 wahi e hoopilikia ai i keia kaikamahine. 0 keta kaikamahiue he dua laua a ko laua makiia; hookahi kēikikane a hookuhi kaik;aqmhine. 1 kekahi la, hele mui la koua kaikunauo e ike iaia me koua uei mai i kona kaikuahiue e pai akju i ke kii, a 0 i»oo«ua aku i mea hoomauao naua i ua manawa a pau oiai he niaiuao loa aku koua wahi uoho, a oia uo hoi ko kahu kaa o N moi. Oa ae aku koua kaikuslhiue mo ke i ke kaiknnane »o!o loa oia e hoike i keia kii i kekahi ] mea * akn, nolaHa, ua hana iu ke kii « M me ka ni>kfetti«ko tl» ke kuiku-. Uiinl v a ua kau ia no hoi ma kapa'ui 0 « i na la a hookahi' i;viao ko kii o k -na kuiKu.-' lwo$» l\ok:ih! aia ho ; , m 'ke il\> ! ka w*»htiH .■* ka tuot. k:i tioi .> k-> a kaik-NU ee, »>•.■» k* n n; U>;-^ o .. » lu 10 1 k. n k» , o k.» Inli .i ~.0 <>uk»».s, »>;„{ ki W5»v»i j <»kCL!a *,kr. n. ; ;a ma* UiU4 i' u* o UA vv\

I ka hala ana ae o keia la o ke kauikau, oiai ka ruml o v ua keiki u«3i e hamama ana, aia hoi, ua' hoohikilele" ia kekahi o na kauwa laweiawe o ke alo alii i ka ike ana ak'i i kekahi kii nona ka helehelena i'hiki ole iaia ke

huohalike ae me kekahi mea. Ua liakilo mau keia kauwa i na la a pau, aia hoi aolē loa he la i hoonele ia e keia kahukaa i ka nana ana i keia kii, nolaila, komo iho la ka manao hoohuoi ia lakou a hele aku la e hai i ka Moi i na mea ia pau a lakou, i ike ai. koko ae la ka Moi e kii ia kii nei, a i ka hiki ana mai, he mea hikiiele aona ka ike ana iho i ko kii o kekahi kaikamahine ui opiopio, a 0 konamau helehelena a pau ua like loa me kana wahine i make, aka, ua 01 aku nae ka nani o keia kii, a na ia mea i hookomo kuhohonu aku i kona puuwai iloko o ke aloha kulipolipo me ka mea nona keia kii. Hoouna ia akn la ke kahukaa a hiki mai, ua ninau ia aka oia no na mea e pili ana ike kii, Hai mai la oia, o ke kii no ia o kona kaikuahine. Ika lohe ana o ka Moi, hooholo iho la oia e niare me keia kaikamahiue. Nolaila, kwioha ia aku la ke kahu kaa e kii aku i ke kau Moi a nie nu paa lio a e hoolako iho me na aahu nani i okomo ia me na pohaku makamae a e kii aku i ke kaikuahine a lawe maiimua oka Moi. I kona hoe<« ana aku me keia mea hoohiwahiwa imua o kōna kaikuahine me ka huaolelo Kauoha hoi a ka Moi, ua hoopiha ia kona puuwai me ka hauoli, E huli ae kab:ii a nnna aku i ka haua a ka" paele niakuah ne a me kaua kaikamnhine. Oiai ka elele i hiki ako ai me keia iu.awinu hi»opomaikai u ke kaikauiaaiiiu iiauui, ua hoopiha li>a ia kona .hoiiiinnau me ka mauao hh, a\ uku lu i wuill:, ku.ilii 110. . vv.«.Vv, O k'-'U ak-.niui -JUc< e i-...i | kekahi haawma pL'UUiN.... ;,o u e I.ko ; me keia?

Paue aku ko: h nuikuahine. k E haruau, ua'u e irui ae ko.u pouo." X» mauawa, e iike me hnom iuamauu i loau ia ia, lnwpowehiweī i iho ia oia i na maka o ke kahu kaa ano hwpop»» hiki ole ke īke ak», aoi ke kaikuah'ue hoi. u.i liiy i wahine! kuli, aole e hiki k.e l«.he jxmo i ka mea e kamuiiio ia aku ai. Me keia kuiana ano eepa lakou ī hauiani aku ai no ka iiome o ka Moi, o ke kaikamahine niiui uo hoi me kona mau anhu nuui, o ka makuahiue uae ke kaikamahmo a meke k«hukaa. Ia lak<m i k..awale aku ai, i aka la ke kaikunane i ke kaikuahine e niulaina pouo oe o minomiuo auanei kou aahu, i hoea aku ai iuiua o ka Moi me ia mau ohuha maikai uo. Aka, e iike me ka haawiua atio e I loua ;aia 0 ke kuh, uoiaik, aole oia i iohe i ka mea a k<uia kaikunane i.kamaiiip uiai ai ia ia; nin;>u aku la oia i ku makuuhiue; E heaha la ka kumuie i kamaiiio mai hei ia'u'/ Ka! i olelo mai 1a ia oe e wehe se

joe i ko mau aahu i kiuohinohi ia a I haawi mai uo ko hoahanau, Nolaila, lu*oko wale aku la'uo keia. !■• lakou e hoomau ana i ka holo, kamai!io hou mui la 110 koua kaikunane e like me msm.ua» apela no hoi ko iauei lohe o!e. I hou mai uo ka makuahine, i olelo uiai laia oe e hya-| wi ;ie oe i ko papale guta i ko ho.;hanau. Kola-la, haawiia aku la ka. papale, a kuuwelu aku la ko ia- ei lauoho a uhi paa pu iho la i koua uum piipnhna 'me koua maa poohiwi nie, ka uele i na wahi niea hoouaui ole. Hooniau hou aku la no lakou i ka holo anaa kokt»ke ma ke kao 0 kekahi Wahi kah&wai hohonu, kamailio hou mai kona kaikiuume a e t ke no me koua s\no iaua pola no keia, n?nau aku j!a oin i ka m;iku«lane a jft]iai k; kehi. E >ho kukou ap, v u uiaaneī iWo \ uo ka hooluohi :ana i na Ho. ! Xolaila, ku ae l,v ua kAikamalune Juei >luna me ka numao e k« ;.ih U ke kaa. aka. »<>\> ti.;o n»> a\la. ku'.»ni :in»> nie k< kn!t ; n <.kn O N. .• IU . \U: 1: : ! >ko . » ;t "o I l - , . V l . , « I 1 'ii! s k k* ;oi a k - l.u'm k» , k>. • ' ■-••■ » o .v ili.U ,•»„♦!,»*« io ' , , wi»>U .* «V » Lik i

ke kalaiwa ana, me ka ike ole i na mea i haaa ia maluua o kooa kaikuahi'ne, a liiki lakou ma ke kakela, lele īho la ilulo, a no ka ike nu o ke leahu kaa 1 ke anapanapa o ka lole, kuhihew.a no o ke kaikuuhine, alakai aku la' inma o ka Moi.

I ka ike anu mai o ka Moi i ke alakai ana aku o ke kah'u kaa i keia kaikamahine pupuka ku i ka hoowehiwehi, ua ulupuai ia oia i ka iuaina! a kena ae ia e hoolei ia ke kahu kaa iloko o kekahi lua i piha me na moo uaheea nihoawa. Aka, e like me ka niann o keia wahine ua hoomakapoia ka ::i } a uoho oia mamuli o na hooponopoLio ana a.ka wahiue, a ua lawe ae la ua-.Moi. nei i ua kaikamahine nei i wahine nana oiai ua paa oia malalo o kona mana. E huli hou ae kakou i hope aiiona akn no kahi ka ka., oiai i kekahi ahiahi, oiai ka Mot e luana ana me ke kaikamahine negero, hoea ana ma ka ipuka o ka hale kuke keia wahi ka-ka keokeo maikai, ai t aku la i kaikamahiue kuke. ho-a ae hoi oe i ahi i olala aku hoi au i kuu mau wahi hulu a maloo?" ilouko aku la uo hoi keia kaikamahine kuke e hke me ke kauoha a kahi ka-ka. Olani iho la ua wahi ka-ka nei i ka hulu ona a pau oleio hou mai la. la ka hana a kuu kaikunane, kahi' kahu kaa q ka Moi 'i

I aku la ke kaikamahine kuke. hana, ua heopaa ia oia ilok.o o ka luji o na naheaa." :A I2feaha hoi ka hana a ka wahine negeroXltjele aae* ke kai kaeuaiii <ie* ; Aia laoa a elua me ka Moi, a ana ke kuikauiahine rae ki Moi. > "Aole !oa lana e m:i!e una," » kahi ka kn a i»uka »kn !a a au ana īloko ok s vra ! . I kt>kah\ aiiiahi ae, tiik» hou ana no 0;i wahi i>;auu ka-ka .'iei a kamaii'o rvi;;i la 110 « 1 ke me ka nlki m«.a auu mai- Aka, ike kolu o k;>; h ki nu 'i>; i, mauao 'ho 1: ke k,»ikamaiiin.- kuke ue mea j»ono ia ia e hele e hai ī ka Mi>i i keia tm»u me* a ki.hi ka-kit e hana nei. Hele aku l«t oiā.a kanniii o \loi i na mea a pnu» oleiO mai ka Moi, aia a hele aku an e ike maku 1 ua Lnna a keua wahi kn-kii. I kekahi aliiahi ac, oia! ke |>oo o k«hi ka-ka e k<*uio mai aua ma ke koiwa o ke paiii puka oka hale kuke, hapai ae (a ka Moi i k«na {«ah kuUa a ok 'aku la a m<»ku pu, kaawale ko poo a kahWi.le ka pauku kino. 'Aka iluko oia munawu t.ok<»!c, ku ana iniua ona kekahi kuika'imhine u« i nke loa na heilehelena me ko ke ki» akmia kahu kaa i hoiko mai ai no kona kaikuahiiie, a ho«>maop<"»po iho k oia, o keia 'uoka w;»h?ne i manao ia. Nolaila, hoouna ia aku Ia na lole m»nV i hoohiluhilu k>.mo iho la oia, he mea !e ka piha hauoli o ka M >i i ka ikeana 'akn i ka mea a kon:t punwai i lia ai.

iHahai aku ua kaikamahine nei i h»na pahele hoopTiii : puni i'lmua ii : uo We kumaknia ana aku iaia, a mo koua Jh<H»hiua ia a«u iloko o ka waī, e ka wahine hooiuanamaua. ĪNolaila, iionoi, aku Va cm i ka Moi p! huokuu ia kona kaikun»j>e nmi loko u»ti oka lua ki>!)i onu i hoolei ia at ka men*>ttntHvō o!ē. Va ae k» ke n»«i ku Moi i ke noi a kana wuhiue m«b k* hakali» »le.

iMahope ilio o ka liemo ana o ke kaiknuane, hole aku la Ka Moi a o'eh »ku I» i ka wahiue hoomauamaua "Qti Uw* (H>no « «n ikea ka« niau hana ('«iiwa» eloeU\ ke k«u> l)a «ku oo a me kau kaikamahuie e hooks»xv, !e kuke aku ia olua niawaho aku © ko'u mau a hiA «ole olua e ho«>ko ana, e ho-o ia auanei <>h|»a iloko o n» j>ahu kaki i pih » na »oho we o» kni» a huki hele ia o?ua A H»M i ko oh>a nt:ike «n*, M,»ho|»« iho o ke kauwale ana sku o w«i mau kujnono S U«, ua »e k iatb, a o ke k -ikimaue hot u,t liaawi makana? ?<kii !a ka Moi iaui a h,ki i kotis lilo a»a i kanaka waiwai, KX M K. 1 • w : s> -»5- J i its« ;o eh - •i u : > ' W' ■■ R w «« x» v J n jv»;'i n i >i - 1 *■ t >»>a ! r k n f>«ti *>u «vi ■■> i «i*-- «■ i-«* • n)* •' 1 'A ;v '■ ■ ?■« • .:i knl n* * v«. ■» u Uv« & % a-;,