Ka Nupepa Elele, Volume IX, Number 34, 10 March 1888 — He Manao Laulaha. [ARTICLE]

He Manao Laulaha.

pnlßi hak ae, ua kamailio aku ma|:ou no na hana kapulu a ka "Papa Ola e heniahema nei Ma ka hoomahi ana i na ohua i komo mai i o kakou uei uialuna mai o na moku okahi i paholaia e ka nuii !iobera. j ■■■■ i ■.■■■■.,■■

A ke' manfi3 nei Jmukou e lioopau loa ike kamailio ana no ia mea hia kela pulē. Aole hoi une ka uianao iinihala a kamailio wale ana. Aka, roe ka manao maikai, a me ka oiaio.

Oiai ke }awe!aw« ia ana i [ kela aku mamua o ko l noKo Lunamakaainana mu:i | loa anajgaai Lahainu mai. | Aia no ke Aupuui ia*mau la hel I hapa malalo o esteio ia uei j I i keia manawa, ka pohai o na "Miki - kanele" wahi a na .n&popa kuloko |fUii. Ā oia hoi ka w£sj&ilanalaua ana kekiahi maa kauka £fepuiii o ku kou, ua hooholo iho la na hoaioha a •me na makamaka e kauoha i ka mea <M j)go nei i}o k.i Paga Ola e hoi mai# e hoopiha ina kahihakahaka o na Jeauka o ke Aupuni. pia palia | ka mea i olelo ia: l MHookplo ia i fti4j"n)jaj4ii o '' Mahope iho, ua hoea io'maai la i nei oa mea la e nofee poo nei no ka Papa Ola; e ai i na 6 aa kula kapuie a kamnn o ia pohai. ' i A ua nui no hoi kokahi maka - niaka Hawaii i kokolo ue he n?au kokua mai iaia umi. 1 A na ika kake iho la lakou ika like ole o kana lawelawe lapaau ana m« kekah i o na kaaka naaa man o kaktff~'komo

mai ia na hoohuoi rae ke ka!ja-ljfo r A i mea e ike ia ai koa« aidfifk Ba waii oiaio, e iike me ku mea noau i ko lakou mau lehelehe, na lid»tina ia oi& e noho pu iwaena o ||r Hawaii e noho ana iloko o ka 4J.uelia ma Kalaupapa me Kalawao, ktt«oe e ake mau ana e loaa aka ana o «a ike lapaau. "

Oiai aa poo nei o ka o kakou e nolio aaa ia£,lailft ia nri&l&, he mea e hu ai ka aka {( rpttfiQfr iwi aoao ke hoomanao &e hana iwaena o ko kakoo mau nan iloko o ka ohaeha.

0 ua kupa kainaaina kahiko»oJa maikai ana malftila t o o» kokua a rae ua mai i kamau mai ko lakou mau ola a hiki mai i keia ruau la, o Lkou no ka poe i paa naau kana mau huna kama'lii iwaena o lakou.

A mawaena o na kauka r hoonuho ia aku mala.la, aohe kauka i oi aku ka nui ona hoopii ia e like me ia. O ka iiale Ahaolelo kai lumai pu ia nkn e uku i ne lilo kuikawa no na komite ninaniima'l ke knlana o na 'mai mamuli o ka nui o na hoohalahala.

A ma kekahi nianawa, ua haawi ia aka iaM* ol lawelawe aua iku llale Haa\fri ijfcau o ka Papa Ola ma Kīkihale. Ua hele aku ka hapanui oua H»waii i ka makua Kamika nia Mue nue.

A oiai o Kipikona e uoho jk>o aua uO ka i'apa 01», na nonoi ia aku kana m&Q kuhikuhi a me kanu hoike ku> lana lawelau e pili aua i kn

TftaT lepera, oiai oia he kauka i hihuai »a, ai mua hoi i ka n<>ho aua i waona o nn lepera raa Molokai. Aole o ka mea e noho nei no ka l'apa Ola ka mea hookahi i non.>i ia alrh, āka, he mau kauka e ae kekahi, e like o«e H. MeKihhin, J. Ri\*lu\ » e helohelu ia auanei e kakou ka paUpalaa ke Kakauololo o ka Papa Ola o ia miiLi la me ka paulehiu nui, u <>u< keia:

Koena o k« lV|»<i O.a, Hoiiolulu, l«|nuari 30, 18S(». ! N. B. Kmer*>n, M. i>.. Hoiiolulu. Alohu oe;—Uu kHUohi» ia mai ;ui * k* M«u MahHĪoia, ku rorcsidt<n « o k*j IV|»a Olh, € hoi-ko aku i« oj ke mako-' m«ne i»ei k» l'mi» Ola e luxil«h* i ha' hoik« o pili aua i kn lopen ina ka IW- ! moku o H»t\vau iioi, n>o k« hui|»u .-ma, • a no ka |«ne āna i na hoike vv»ivvnj loa i hotujna i« m«i i |ko ku \l.oi A j»uui, e na j>oo Au|-uui o na t v nia ko lui > Uoi. mHiiiuU ku uimiki ' ioua |>i i'i ;i]t:h.i ):«•;,ka;;:ika. i o uu\, \V;au «: a- k > kv j• .' (!l; , l, . s iku v .>> .ik k. »• iuawohe iki «e aua i ke k«,« iim'* Nr*liVv*ti.

u» koiioia mai IICT hoi j»u e iioike aku, o ku oleiu hoakaka i.u i mawoai e hooiawa naai no ka i«pera o keia aiau moknpum fioa pa!»a rnai koa ikt> tn;ioii mamuli o k»u laweluwe kiuo ana, a «•'«> kekahi ike e |»ah«) a i ole ia o kalii maii niiiuun a, kuhikohi e j»ili aiiii i ka laji,iau au v niu iui a»o aj pa» i ka mai lej.fr •, n« ka h<H.lalm iwia Hku a me ku hou'-na ;.n i aku hoi i k«hi muu Aupnni e»e, f • j>n : a aku ii(i ia muu uieu ine ki- i« ul< tīT:i i ku. iio ke kuiana ka'-l iisi =wl, i kuu oi!ran». W ;

Ua kauoh» h(»u ia niiii no.lmi a» e uoi ak r i, ke rii:ik<;'ii <k»* «>t* e h 'aw'i uiiu i kou mau iiiiiiiao imfiyt;jkumuhiifia ano n{ii ; e h(>9iiT|a iii kan j -ilii-i pala i ka I'eiwilena nian u» ue «» k; i !a i1 0 M;> raki: - Owau iho nomeka wiohalo» * Fbki>. H. Haysei.den, Knkauolelo. Mahope o ko ka Pa{.ak«kali uua, i)u Jioea iike mai ia na pene mai na keommana khuka eae i uonui ia aku ai. He■.mau oieio paue p«>kopōko a ono nui nie na uit>nao maikai.

Aka, o ka paiie nae i paiieo ia rnai | o ke jiOO o ka Papu O'.a'e noho nei hei ui aku 'ke ooieu u me ke pakike maoh uo. E heiuhehi aunni ikc mak«»u poe heluhelo nie ke kahaha lun i k'.Ui ! ' palt»j alu '.jtHue i k» Papu Olu o ia mau ln, a ]<(Mtei n£ i«: l'uiie niiii a N. B. Kuier.soii A'o)i» oe:—l!y Ju»a lual k«a o ka la 30 o li.iiiu.ri>, e jx»h> i mai aua ia'u e hoolaku iiku i o!fio hoaki.ka a'u e hiki-ana k« ii «wi.aku, Up. lepepa ma keiw iihiii K e;i'n;i. Ke pi.ne ■aku nei, m . k i h"ike aua, ua ho<>maopopo ati i ke ano nui maoli o ka Imi ana a hoiolea i na mea e pHi ann i ka lepera, a kakou e iff<p nei raa keia mau l'aemoku. A ua hooiuao-I-opO. au i ke pohihihi o ia hana.

I mea e lāki ai ke kaukolo aka i ka mahalo ana a me ka hiHnai ana inai o na kanaka huii noiau, ma ke auo oi oke kiekie, he rnea pouo i hakilo »ua no ka olelo ao kulana mai,. ka moolelo o ke kumu o U* mai, «me ke kulana lapaau e pili ana i ke a mu: weliweli, e bana īa eia ke tularti. laula, a e qOokah«a ia hoi maluna o ka lawelawe lapaau niaoli una a me ku hoao iuitt, n lioea mai i keia au, mawaena ona puulu kanaka mai, e hke me ka poe i houluulu iu ina ka Halemal Lalu o jvakaakq.

A oioi, aole i loaa ia n.au fnali;»itia'a i keia vra, a eolaiia a«>ie liiki ra'a ke ku ma ka pahu hopu. oi k?la T kela ma keia kamuhana, u i ka naua aku, hehaua oaauao ole p.iha ma ko'n aaio, e hana 1 o'elo lu.ike nv»l«na o keia kumuhana. ; Owau lio me ka n»u\ialo, N. B. LMfcß.<ox.

Ma ka h»j»a hnp e o keia -p:ila-pal« pane ann, e liuike niiii, he han naauao ole ka iaia kona hoōniakuuk. ii ana i pleio hoike no ko.ia ike kuloim luwelawe lapaau e pili ana i ka lepera. Alaila, o ke aha k«na me.i ikr? Um hoeki» i.ku nt'i iin.koii ma kol - pule i ka haina, he kapulu, a ua maopopo loa keia ma na haua e law elawe muu ia nei. lle nele anei ke Aupuni i na wahi kupouo no ka ho-.maiu ana. lle ike kulana )a{wau ole auei kona i hana wle ai i i>alai»ala hoike no ke ku

lana o ka mai lepera. Ae, ua nele io oia ia mau mea, a o kana haka oi loa aku o ka ?ke a me ke akamai, o kona hippukn i na kanaka ilawaii no Kala\rao, a no ia mea, ua hoonohoaku oia i mau liniH lawelawe oolea ma na ai»atia a pau 0 ua mokupuni, i hooko mnu ii k o na I manao euemi kahiko i ua k M iiaka Hawaii. A ona haole i loohia ia auo j mai hookahi e maalo uei ike kui ;l ;u i kauliale u« paweo ae la na mnka. : A i ka hook» ana iho i k«».a kūku .il niaimo, ke kaiokalo aenei ka Kiki.k. ina :lio na mai la he mnnu Io ka iiu.a, i aolie lalakau ol«\ a vMa ka kx-l.i l.uko kahiko » olelo e «i i kinohi i niea v h<H»k.» mau ia ai—**No kau ha.a <,i.;, II keia mea, e i|i aku au»mei ka )oj vr. ( 0 >«tainana maluna. ou." 1 malia, o aloha iu imn ka ku hopo I.«1 o na Ūa-\vaii i kekahi »*; alaila, o ! mau hana, aio ka ai anu i IU ! 1 >. Ilawaii no ia m«u hai:.i helouln ulii.iinia wale ka ili ana iho o n • h-u»-ko ina o ia x ' v ;kaliiko.